Tasarımda Geometrik Ölçülendirme ve Toleranslama

Mekanik parçaların beklenilen tamlıkta, çok sayıda ve ekonomik olarak üretiminde tasarımın önemi ve etkisi yadsınamaz. Geometrik ölçülendirme ve toleranslama (GD&T), bu konudaki etkinliği nedeni ile daha da yaygınlaşarak tasarım, üretim ve ölçme-kontrol aşamalarındaki yerini almaktadır. ANSI (ABD. Ulusal Standartlar Enstitüsü) ve ISO (Uluslararası Standartlar Organizasyonu) bu konuda ortak çalışmalar içine girerek kısaca GD&T diye anılan bu uygulamaya, tüm ulusları içine alan bir nitelik kazandırma çabası içindedir. Son söz söylenmiş değildir. Yeni yöntemler, simgeler, kavramlar üzerinde çalışmalar sürmektedir. Her ne kadar ülkemizde mekanik parçalar tasarımı sınırlı ise de, ümit edilir ki bu konuda da beklenilen aşamalara erişilecek, GD & T li tasarımlarla üretim ve doğrulama yöntemleri geliştirilecektir. 

___

  • 1. ANSI-ASME Y. 14.5. Dimensioning and Tolerancing (1994).
  • 2. Karabay, M, Kaftanoğlu, B., Geometrik Toleransların Ölçümlemelerinde Oluşabilecek Yarulgılar, IIL Ulusal Olombilim Kongresi, MMO Eskişehir Şubesi, Ekim 1999.
  • 3. Karabay. M, Daha İyi Kalite Oluşum Gereği, Geometrik ololendirme ve Toleranslama, Bir araştırma, Mühendis Makina, Cilt 40 Sayı 478, s. 26-31, Kasım 1999.
  • 4. Karabay, M., Kaftanoğlu, B., Geometrik Ölçülendirme ve Toleranslama Tasarımında Yanılgıları Önlemeye Yönelik Bir Araştırma, IX.Uluslararası Makina Tasarım ve imalat Kongresi Bildiri Kitabı, s.25-47, ODTÜ, 2000.