Muğla İli’nde nüfusun gelişimi ve ilçeler bazında mekânsal dağılış analizi

Muğla, sahip olduğu tarihi, kültürel ve doğal değerleriyle Türkiye’nin en önemli üçüncü turizm merkezidir. 1927 yılında yapılan ilk nüfus sayımında 174.684 olan Muğla il nüfusu 2021 yılında yaklaşık 5,5 kat artarak 1.021.441’e çıkmıştır. Bu çalışma Cumhuriyet Döneminde Muğla il nüfusunda meydana gelen değişimleri ve 2021 yılı itibariyle ilçeler bazında nüfusun mekânsal dağılışının analiz edilmesini amaçlamaktadır. Araştırmada kullanılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) verileri Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) veri tabanından temin edilmiştir. Elde edilen veriler Excel programında tablolara dönüştürülerek, tablo ve grafiklerle desteklenmiştir. Çalışmada kullanılan tüm sayısal veriler ArcGIS 10.9 paket programına eklenmiş olup, ilgili haritalarda altlık olarak kullanılmıştır. Genel olarak kademeli renklendirme (graduated colors) yönteminin uygulandığı çalışmada Muğla ilinin 1950, 1970, 1990, 2010 ve 2021 yılına ait nüfus yoğunluk analizleri yapılmıştır. Kıyı turizmine ve tarımsal faaliyetlere dayalı istihdam olanaklarının yüksek oluşu ve buna bağlı olarak işsizlik oranlarının Türkiye ortalamasının altında olması Muğla’nın gelecek dönemlerde de göç alan il olma özelliğini sürdüreceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Muğla ili, nüfus sayımı, nüfus yoğunluğu, mekânsal dağılış

The population growth in Muğla province and analysis of spatial pattern by districts

Muğla is the third most significant tourism centre of Turkey with its historical, cultural and natural values. The population of Muğla, which was 174,684 in the first census in 1927, increased by approximately 5.5 times to 1,021,441 in 2021. This study aims at analysing the changes in the population of Muğla during the Republican Period and the spatial pattern of the population by district as of 2021. The Address Based Population Registration System (ABPRS) data was obtained from the database of the Turkish Statistical Institute (TUIK). The elicited data were converted into tables through the Excel program and supported with tables and graphs. All numerical data were added to the ArcGIS 10.9 package program and used as a base on the relevant maps. Having employed the graduated colours method, this study analysed population density of Muğla in 1950, 1970, 1990, 2010 and 2021. It is likely that Muğla will carry on to be a province that receives migration in the future due to the high employment opportunities based on coastal tourism and agricultural activities as well as the unemployment rates being below the Turkey average.

Keywords:

Muğla province, population census, population density, spatial distribution,

PDF

___

Akgiş İlhan, Ö. (2021). COVID-19 pandemisinin nüfus hareketliliği üzerine etkisi: Hareketlilik ve gelir arasındaki ilişkinin analizi. Türk Coğrafya Dergisi, 79, 7-16. https://doi.org/10.17211/tcd.971688
Awad-Núñez, S., Julio, R., Moya-Gómez, B., Gomez, J., & Sastre González, J. (2021). Acceptability of sustainable mobility policies under a post-COVID-19 scenario. Evidence from Spain. Transport Policy, 106, 205-214. https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2021.04.010
Aydoğdu, M., & Bakırcı, M. (2021). Süleymanpaşa ilçesinde (Tekirdağ) nüfusun zamansal gelişimi ve mahallelere göre yoğunluk analizi. Doğu Coğrafya Dergisi, 26(46), 273-294. https://doi.org/10.17295/ataunidcd.961068
Ayhan, F. (2020). Afyonkarahisar’ın nüfus coğrafyası özellikleri. Journal of Awareness, 5(3), 401-426. https://doi.org/10.26809/joa.5.030
Bakırcı, M. (2017). Gerger yöresi beşeri coğrafyası. Çantay Kitabevi, İstanbul.
Flaxman, S., Mishra, S., Gandy, A., Unwin, H. J. T., Mellan, T. A., Coupland, H., Whittaker, C., Zhu, H., Berah, T., Eaton, J. W., Monod, M., Ghani, A. C., Donnelly, C. A., Riley, S., Vollmer, M. A. C., Ferguson, N. M., Okell, L. C., & Bhatt, S. (2020). Estimating the effects of non-pharmaceutical interventions on COVID-19 in Europe. Nature, 584(7820), 257-261. https://doi.org/10.1038/s41586-020-2405-7
Güner, İ. (2010). Nüfus coğrafyası. İçinde Genel beşeri ve ekonomik coğrafya (ss. 1-69). Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara.
Karabörk, M., & Sandal, E. K. (2018). Kahramanmaraş şehir merkezinde nüfusun mekansal değişimi. Doğu Coğrafya Dergisi, 23(40), 21-36.
Kervankıran, İ., & Bağmancı, M. F. (2020). Bildiğimiz turizmin sonu mu? COVID-19’un Türkiye’deki turizm hareketliliğine etkisi. Türk Coğrafya Dergisi, 76, 19-32. https://doi.org/10.17211/tcd.811302
Kervankıran, İ., Eteman, F. S., & Çuhadar, M. (2018). Türkiye’de iç turizm hareketlerinin sosyal ağ analizi ile incelenmesi. 5(1), 29-50.
Kim, J., & Kwan, M.-P. (2021). The impact of the COVID-19 pandemic on people’s mobility: A longitudinal study of the U.S. from March to September of 2020. Journal of Transport Geography, 93, 103039. https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2021.103039
SEGE. (2022). İlçelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması araştırması. Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü Yayınları.
Sertkaya Doğan, Ö. (2018). Türkiye’de 2040 ve 2060 nüfus projeksiyonlarına göre demografik fırsatlar. The Journal of Turk-Islam World Social Studies, 18(5), 26-42. https://doi.org/10.16989/TIDSAD.1578
Sharma, G. D., Thomas, A., & Paul, J. (2021). Reviving tourism industry post-COVID-19: A resilience-based framework. Tourism Management Perspectives, 37, 100786. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2020.100786
Tanoğlu, A. (1966). Beşeri coğrafyada nüfus ve yerleşme. İstanbul Üniversitesi Yayınları.
Tuncer, B., & Bakırcı, M. (2020). 6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut ve muhtemel etkileri: Konya örneği. Türk Coğrafya Dergisi, 74, 75-85. https://doi.org/10.17211/tcd.678626
Tuncer, B., & Bulut, İ. (2019). Tarihi coğrafya açısından Haymana kazasında nüfus (1831-1914). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(4), 1571-1588.
Tümertekin, E., & Özgüç, N. (2020). Beşeri Coğrafya—İnsan Kültür Mekan (18. bs). Çantay Kitabevi, İstanbul.
WHO. (2020). Coronavirus disease. https:// www.who.int/publications/m/item/log-of-major-changes- anderrata-in-who-daily-aggregate-case-and-death-count-data
Yanardağ, M. Ö., & Avcı, M. (2012). Turizm sektöründe istihdam sorunları: Marmaris, Fethiye, Bodrum ilçeleri üzerine ampirik bir inceleme. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 3(2), 39-62. https://doi.org/10.18354/esam.81733
Zoğal, V., & Emekli̇, G. (2020). Türkiye’de COVID-19 salgını sürecinde ikinci konutların değişen anlamları. International Journal of Geography and Geography Education (IGGE), 42, 168-181. https://doi.org/10.32003/igge.741471