MADENCİLİK-ŞEHİRLEŞME İLİŞKİSİNE FARKLI BİR ÖRNEK: BALYA

Madencilik fonksiyonu ile 1840-1940 yılları arasında Türkiye’nin en popüler yerleşmelerinden biri olan Balya, günümüzde oldukça sönük bir dönem yaşamaktadır. Bu dönemde Avrupalı birçok şirketin ilgi gösterdiği Balya, Türkiye’de birçok ilki gerçekleştirmiştir. Elektriğin ilk kullanıldığı, belediye teşkilatının ilk kurulduğu (1890), hava kirliliğinin ilk olarak yaşandığı Balya, ilk işçi grevine de sahne olmuştur. Tam bir maden şehri olan Balya; sosyal ve kültürel yapısı, hareketli ticareti ile göz kamaştıran bir şehirdir. Hastaneleri, barları ve sineması olan Balya’nın yapısı 1939 yılında madenin kapatılması ile değişmiştir. Dışarıya yoğun bir göç yaşanmış, ticaret, sosyal, kültürel yapısı ve nihayetinde ekonomik yapısı değişmiştir. Günümüzde ilçe statüsünde olan Balya, tarım ve hayvancılık yerleşmesi haline gelmiştir. Balya, 2003 yılında yayımlanan ilçelerin sosyoekonomik gelişme raporuna göre Türkiye’de 858 ilçe içerisinde 653., Balıkesir ili sınırları içerisinde ise 19 ilçe içerisinde son sırada ve 5. grupta yer almaktadır. Bu çalışmada, Balya’nın yaşadığı değişim ortaya konulmaya çalışılmıştır.

-

Keywords:

-,

PDF

___

ADIN, H., 1991, (Tarih, Coğrafya ve Sosyolojik Yönden) Balya Ilıca Şamlı Yöreleri, Uğur Ofset Matbaa, Balıkesir.
AYNİ, M. A., 1945, Canlı Tarihler, Hatıralarım, Türkiye Yayınevi, İstanbul.
BALIKESİR İL YILLIĞI, 1967
BALIKESİR İL YILLIĞI, 1973
BAYRAKTAROĞLU, Ş., ve GÜLTEKİN, E., 1979, “Balya Kurşun Madenleri Üzerinde Fransız Emperyalizmi-Balya’nın Sosyo- Ekonomik Yapısı ve Madenin Dünü-Bugünü”, Ülke Dergisi, sayı:9, İstanbul.
DİE, 1927, 1935, 1950, 1970, 2000 yılı nüfus sayım sonuçları, Ankara.
GÖZLER, M. Z., 1993, “Osmanlılarda Maden İmtiyazları ve Batı Anadolu Madenlerinin Sömürülmesi”, MTA Doğal Kaynaklar ve Ekonomi Bülteni, cilt 2, Ankara.
KIPÇAK, M. R., 1968, Turistik-Ekonomik Balıkesir, İstanbul.
KIPÇAK, M. R., 1973, 50. Yılda Balıkesir, Balıkesir.
MİNH, H. Ş., 1960, Selected Works (Hanoi Foreign Languges Publishing Hause) Vol:1,
MUTAF, A.M., 2003, Salnamelere Göre Balıkesir, Zağnos Kültür ve Eğitim Vakfı, Balıkesir.
TEKELLİ, İ., İLKİN, S., 1977, 1939 Buhranında Türkiye’nin İktisadi Politika Arayışları, Türkiye Bölgesel İktisat Tarihi, OTDÜ, Ankara
TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN 75. YILINDA BALIKESİR, 1999
UZUNÇARŞILI, İ. H., 1984, Anadolu Beylikleri, Ankara.
UZUNÇARŞILI, İ. H., 2000, Karesi Vilayeti Tarihçesi, İstanbul.
SİMGE, Y. K., 2005, Balya Madenleri (Osmanlı Madencilik Tarihindeki Yeri, Çıkarılan Madenler ve İşletilmesi), BAÜ, Sos. Bil. Enst., Tarih Anabilim Dalı Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir.
SU, K., 1939, Balıkesir Madenleri, Resimli Ay Matbaası, İstanbul. GAZETELER EVRENSEL GAZETESİ HÜRRİYET GAZETESİ KARESİ GAZETESİ
SON POSTA GAZETESİ DERGİLER
KAYNAK DERGİSİ, cilt 3, Balıkesir, 1936