TÜRKİYE’ DE YETİŞTİRİLEN ÇEŞİTLİ SIĞIR IRKLARI ARASINDAKİ GENETİK İLİŞKİLER

Türkiye’de yetiştirilen çeşitli kültür (Holştayn, Jersey ve Esmer) ve yerli sığır ( DAK, GAK, YK ve Boz) populasyonlarında biyokimyasal polimorfizmden (Hb, Pa, Am-I ve Tf.) yararlanılarak akrabalı yetiştirme katsayıları, ortalama heterozigotluk ve genetik uzaklık değerleri tahmin edilmiştir. Her bir lokusta hesaplanan akrabalı yetiştirme katsayıları ırklara göre farklılık göstermiştir. Ortalama heterozigotluklar (Ĥ) yerli populasyonlarda 0.387±0.130–0.512±0.076, kültür ırklarında ise 0.327±0.154 – 0.439±0.058 olarak bulunmuş ve ortalama heterozigotluk değerleri arasındaki farklılıkların önemli olmadığı tespit edilmiştir. Genetik uzaklık(dij) değerleri yerli sığır ırkları arasında 0.006 - 0.090, kültür ırkı populasyonlarında 0.050 – 0.128, yerli ve kültür ırkları arasında ise 0.032 - 0.170 olarak belirlenmiştir. Kümeleme analizinde (UPGMA) üç ana sınıf tespit edilmiştir. GAK ve Jersey ırkları birbirine uzak olan iki farklı ana kümeyi oluşturmuştur. GAK ve Jersey ana sınıflarının ortasındaki ana kümede Esmer, Holştayn ve yerli sığır (DAK, YK ve Boz) populasyonlarından oluşan üç alt grup yer almıştır. Çalışılan lokuslar bakımından GAK ve Jersey populasyonlarının hem kendi içlerinde birbirlerinden hem de diğer ırklardan farklı genetik yapılarda olduğu bulunmuştur. DAK, YK ve Boz populasyonları benzer genetik yapılara sahip olmakla birlikte bu ırkların Esmer ırkına olan genetik yakınlıklarının Holştayn populasyonuna olan benzerliklerinden daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Sığır ırklarının tasnif edilmesinde kümeleme analizinin kullanışlı bir metot olduğu sonucuna varılmıştır.

Genetic Relationships Among Cattle Breeds in Turkey

Fixation index, average heterozygosity and genetic distances were estimated among cattle breeds in Turkey by using biochemical polymorphism (Hb, Pa, Am-I and Tf). Fixation indexes in each locus were different among breeds. Average heterozygosity (Ĥ) were 0.387±0.130 – 0.512±0.076 in native populations and 0.327±0.154 – 0.439±0.058 in culture populations. Between the differences of the estimated values of average heterozygosity was not significant. Genetic distance (dij) were calculated as 0.006 to 0.090 among native breeds, 0.050 to 0.128 among culture, breeds and 0.032 to 0.170 between native and culture breeds. Three main clusters were determined by cluster analysis (UPGMA). South-eastern Anatolian Red and Jersey breeds which was very far between each other were constituted two different main cluster. In the other main cluster, there was three subgroups which were made up by Holstein-Friesian, Brown Swiss and native breeds except South-eastern Anatolian Red. These main groups were taken part in between Jersey and South-eastern Anatolian Red groups