FARKLI HARALARDA YETİŞTİRİLEN SAFKAN TÜRK ARAP ATLARINDA BAZI FENOTİPİK VE GENETİK PARAMETRELER

Bu araştırmada Karacabey, Anadolu ve Sultansuyu Tarım İşletmeleri ile Mahmudiye Pansiyon Harası’nda yetiştirilen Safkan Türk Arap atlarında dölverimi, yaşama gücü ve akrabalı yetiştirme derecesi incelenmiştir. Gebelik süresine işletme, yaş ve cinsiyetin etkisi en küçük kareler, taylarda yaşama gücü Khi-kare yöntemiyle analiz edilmiş ve akrabalı yetiştirme katsayısı hesaplanmıştır. Anadolu, Karacabey ve Sultansuyu Tarım İşletmeleri için kızgınlık oranları sırasıyla % 98.12, 99.64 ve 98.15; Anadolu, Karacabey, Sultansuyu Tarım İşletmeleri ve Mahmudiye Pansiyon Harası için gebe kalma oranları sırasıyla % 90.96, 91.01, 83.70 ve 93.96; doğum oranları sırasıyla % 82.08, 84.62, 73.89 ve 81.21 olarak bulunmuştur. Gebelik süresine ait en küçük kareler ortalamaları aynı işletmeler için sırasıyla 336.65, 337.44, 333.63 ve 336.78 gün olmuştur. Gebelik süresine işletme, yaş ve cinsiyetin etkisi önemli (P<0.05) olmuştur. Anadolu, Karacabey, Sultansuyu Tarım İşletmeleri’nde taylarda yaşama gücü değerleri üç aylık yaşta % 97.51, 99.16 ve 94.74, altı aylık yaşta % 96.67, 98.32 ve 93.73, dokuz aylık yaşta % 96.05, 98.04 ve 92.48, on ikinci aylık yaşta ise % 95.84, 98.04 ve 92.48 olarak bulunmuştur. Yaşama gücü bakımından işletmeler arası farklılık önemli (P<0.001) olurken, Anadolu ve Karacabey Tarım İşletmeleri’nde cinsiyet grupları arası farklılık önemsiz, Sultansuyu Tarım İşletmesi’nde ise dişilerde yaşama gücü önemli (P<0.01) düzeyde yüksek olmuştur. Ortalama akrabalı yetiştirme derecesi 0.0163 olarak bulunmuştur. İşletmelerde döl verimi ve yaşama gücü değerlerinin yüksek oluşu bakım-beslemede özen gösterildiğini ve döl veriminin yeterli bir şekilde takip edildiğini göstermektedir. Akrabalı yetiştirme derecesinin düşük ve önceki yıllara benzer oluşu işletmeler arasında aygır ve kısrak değişiminin ve yurt dışından damızlıkların getirilmesinin etkili olduğunu ve akrabalı yetiştirmeden kaçınıldığı ifade etmektedir

Some Phenotypic and Genetic Parameters of Purebred Turkish Arabian Horses Raised in Different Stud Farms III.Reproductive Performance, Livability and Inbreeding Degree

Reproductive performance, livability and inbreeding degrees of Purebred Turkish Arabian horses maintained at Karacabey, Anadolu and Sultansuyu State Farms and Mahmudiye Stud Farm were investigated in this study. The effects of farm, age and sex on gestation period were examined by the method of least squares. Foals’ livability were examined by the method of Khi-Kare and inbreeding coefficients were also calculated. Oestrus rates of mares in Anadolu, Karacabey and Sultansuyu State Farms were 98.12, 99.64, 98.15 % respectively. Gestation rates of mares for Anadolu, Karacabey, Sultansuyu State Farms and Mahmudiye Stud Farm were 90.96, 91.01, 83.70 and 93.96 % respectively. Birth rates of mares for the same farm operations were 82.08, 84.62, 73.89 % respectively. Gestation period in mares were also found to be 336.65, 337.44, 333.63 and 336.78 days respectively for these farms. The effects of farm, age and sex on gestation period were statistically significant (P<0.05). Livability of foals in Anadolu, Karacabey and Sultansuyu State Farms were 97.51, 99.16 and 94.70 % at three months of age; 96.67, 98.32 and 93.69 % at six months of age; 96.05, 98.04 and 92.42 % at nine months of age; 95.84, 98.04 and 92.42 % at twelve months of age respectively. Differences between farms were significant (P<0.001) for livability. The effects of sex on livability were not significant for Anadolu and Karacabey State Farms. However livability of fillies were significantly (P<0.01) higher in Sultansuyu State Farm. Average inbreeding coefficient was 0.0163. High reproductive performance and livability showed that husbandry, nutrition and reproductive performance were sufficient. İnbreeding coefficients were low and similar to the previous years. This is showed that stallion and mare interchange between farms and importation of stallions and mares from different countries were effective in this phenomenon