KURU GÜRÜLTÜ: ATAERKİL TOPLUMUN NAMUS ANLAYIŞI UĞRUNA ÖLDÜRÜLEN KADIN

Öz İlk kez 1599 yılında seyirciyle buluştuğu düşünülen Kuru Gürültü geleneksel olarak William Shakespeare’in komedi oyunları kategorisinde yer almaktadır. Her ne kadar oyunda belli bir ölçüde komedi unsurlarına yer veriliyor olsa da, bu çalışmada üzerinde duracağımız yönüyle Kuru Gürültü’nün geleneksel komedi tanımının dışına çıktığı görülmektedir. Zira, genç bir kız olan Hero’nun, düğün günü kilisede evleneceği erkek tarafından iffetsizlikle suçlanması ve bunun doğru olmadığını kanıtlayabilmesi için kendisine sunulan tek seçeneğin, kurgusal düzlemde bile, ölüm olması, ataerkil toplum düzeninin kadınlar üzerinde kurduğu baskının trajik bir yansımasıdır. İşte bu nedenle bu çalışmada Hero örneği aracılığı ile ataerkil toplum düzeninde aile ve evlilik kurumları üzerinden kadına uygulanan baskı ve bu baskının belki de en önemli güç kaynaklarından biri olan namus kavramı tartışılacaktır. Bu tartışma sürecinde, söz konusu baskı ile namus kavramının ölüm ve öldürmekle ilişkisi de irdelenecektir. Ataerkil toplum söz konusu olduğunda, aile içindeki iktidar da öteki toplum katmanlarında da görüldüğü gibi erkektir. Kadınların kendi bedenleri ve gelecekleri üzerinde hak ve söz sahibi olmaktan yoksun bırakıldıkları bu erkek egemen toplum düzeninde, erkeklerin ne derece yetkin oldukları da üzerinde düşünülmesi gereken başka bir konudur. Her ne kadar oyun mutlu sonla bitiyor gibi görünse de, geçmişte kendisine inanmayıp kurgusal da olsa ölümünden sorumlu olan erkekle evlenen Hero’yu, perde inerken söz konusu ataerkil düzende ne tür bir mutluluğun bekledi ği, okuyucu / izleyicinin gözünde büyük bir soru işareti olarak kalmaktadır.

___

Engels, Friedrich. Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni. Çev. Kenan Somer. Ankara: Sol Yayınları, 2005.

Greene, Gayle. “‘This that you call love’: Sexual and Social Tragedy in Othello”, Shakespeare: An Anthology of Criticism and Theory 1945-2000. Ed. Russ McDonald Oxford: Blackwell Publishing Ltd., 2004. Ss. 655-668.

Mojab, Shahrzad, ve Nahla Abdo, der. Namus Adına Şiddet: Kuramsal ve Siyasal Yaklaşımlar. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2006.

Nişanyan, Sevan. Sözlerin Soyağacı: Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü. İstanbul: Adam Yayınları, 2007.

Rackin, Phyllis. Shakespeare and Women. Oxford: Oxford University Press, 2005.

Shakespeare, William. Kuru Gürültü. Çev. Sevgi Sanlı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2002.

Yirmibeşoğlu, Vildan. Toprağa Düşen Sevdalar: Töre ve Namus Gerekçesiyle İşlenen Cinayetler. İstanbul: Hürriyet Yayıncılık, 2007.