ANGELA CARTER'DAN BiR "KIRMIZI BAŞLIKSIZ KIZ" ÖYKÜSÜ DÜŞSEL ÇOCUK DUNYALARI DEĞiL SOSYO-POLiTiK YETİŞKİN ÜRÜNLERi: TOPLUMSAL CiNSiYET ROLLERiNi ÖĞRETME ARACI OLARAK MASALLAR
<;agda§ lngiliz yazar Angela Carter'm, ele ald1g1 klasikle§mi§ batl masallanm (kendi toplumsal, siyasal, sanatsal gorii§leri dogrultusunda) yeniden yazarak tirettigi oyktilerden olu§an ve Salman Rushdie'nin, bu oyktilerin y1llar sonraki bir bask1sma yazd1g1 onsozde, "Carter'm ba§yap1t1"(2> olarak degerlendirdigi The Bloody Chamber ( Kanll Oda) adh oykti kitab1 1979'da yay1mland1. "Her olay1, yeniden anlat1labilme gizilgticilne sahip durumlar olarak alg1hyorum"<3l diyen Carter, 9ocuklugumuzdan ba§layarak ya§amlanm1zm en bildik, dogal par9alan haline gelmi§ olan masallarda, insana/ya§ama/varolu§a ili§kin degi§mez, sorgulanmaz, oncesiz ve oltimstiz, evrensel ger9eklikler ve degerler olarak sunulan bir9ok tammm, aslmda insan dogasmm/ya§amm bir par9as1 olmad1gm1, tersine, 9e§itli tarihsel ko§ullar baglammda ve toplumsal uzla§1mlar sonucu olu§turulmu§ yapay insan "iiretimleri" oldugunu ortaya 91karmaya c;ah§an yap1bozucu bir yakla§imla ele ahyor masallan bu kitabmda. Ve oykiilerini, hem soz konusu bu baskm gerc;eklik/deger tammlanmn hem de bu tammlann hizmetindeki geleneksel anlat1(m) yontemlerinin i§leyi§ini ac;1ga 91karmaya ve bunlann agirhg1 altmda s1k1§1p sessiz kalm1§ tum olas1 anlamlara, iletilere, seslere birer 91k1§ noktas1 saglamaya yonelik olarak yaz1yor. Cristina Bacchilega'mn, Carter'm bu ugra§m1 "masalm c;ok say1daki oteki sesini ac;1ga 91karan, peri masah arkeolojisi eylemleri"<4> olarak tammlamas1 bundan.
Anahtar Kelimeler:
ANGELA, CARTER'DAN, KIRMIZI
ANGELA CARTER'DAN BiR "KIRMIZI BAŞLIKSIZ KIZ" ÖYKÜSÜ DÜŞSEL ÇOCUK DUNYALARI DEĞiL SOSYO-POLiTiK YETİŞKİN ÜRÜNLERi: TOPLUMSAL CiNSiYET ROLLERiNi ÖĞRETME ARACI OLARAK MASALLAR
<;agda§ lngiliz yazar Angela Carter'm, ele ald1g1 klasikle§mi§ batl masallanm (kendi toplumsal, siyasal, sanatsal gorii§leri dogrultusunda) yeniden yazarak tirettigi oyktilerden olu§an ve Salman Rushdie'nin, bu oyktilerin y1llar sonraki bir bask1sma yazd1g1 onsozde, "Carter'm ba§yap1t1"(2> olarak degerlendirdigi The Bloody Chamber ( Kanll Oda) adh oykti kitab1 1979'da yay1mland1. "Her olay1, yeniden anlat1labilme gizilgticilne sahip durumlar olarak alg1hyorum"<3l diyen Carter, 9ocuklugumuzdan ba§layarak ya§amlanm1zm en bildik, dogal par9alan haline gelmi§ olan masallarda, insana/ya§ama/varolu§a ili§kin degi§mez, sorgulanmaz, oncesiz ve oltimstiz, evrensel ger9eklikler ve degerler olarak sunulan bir9ok tammm, aslmda insan dogasmm/ya§amm bir par9as1 olmad1gm1, tersine, 9e§itli tarihsel ko§ullar baglammda ve toplumsal uzla§1mlar sonucu olu§turulmu§ yapay insan "iiretimleri" oldugunu ortaya 91karmaya c;ah§an yap1bozucu bir yakla§imla ele ahyor masallan bu kitabmda. Ve oykiilerini, hem soz konusu bu baskm gerc;eklik/deger tammlanmn hem de bu tammlann hizmetindeki geleneksel anlat1(m) yontemlerinin i§leyi§ini ac;1ga 91karmaya ve bunlann agirhg1 altmda s1k1§1p sessiz kalm1§ tum olas1 anlamlara, iletilere, seslere birer 91k1§ noktas1 saglamaya yonelik olarak yaz1yor. Cristina Bacchilega'mn, Carter'm bu ugra§m1 "masalm c;ok say1daki oteki sesini ac;1ga 91karan, peri masah arkeolojisi eylemleri"<4> olarak tammlamas1 bundan.
Keywords:
ANGELA, CARTER'DAN, KIRMIZI,
___
Atwood, Margaret, "Running With the Tigers" ba~hkh incelemesi. Lorna Sage (ed.), Flesh and the Mirror: Essays on the Art of Angela Carter. Londra: Virago Press, 1994.Bacchilega, Cristina, Postmodern Fairy Tales - Gender and Narrative Strategies. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 1997.
Carter, Angela, The Bloody Chamber. Londra: Vintage, 1995 (ilk baslo 1979). Carter, Angela, Burning Your Boats (Btitiin K1sa Oyktileri). Londra: Vintage, 1996 (ilk bask1 1995).
Carter, Angela, The Sadeian Woman: An Exercise in Cultural History. Londra: Virago, 1997 (ilk baskl 1979).
Carter, Angela, Shaking A Leg (Toplu Yaz1lan). Londra: Chatto & Windus, 1997.
Haffenden, John, Novelists in Interview. Londra ve New York: Methuen, 1985.
Michaelis-Jena, Ruth, The Brothers Grimm. New York ve Washington: Praeger Publishers, 1970.
Perrault, Charles, Germi~ Giinlerin Masallan. Ankara: Maarif Bas1mevi, 1958 (2. baskl). ~ev. Vildan A~1r Sava~ir.
Rusch-Feja, Diann, The Portrayal of the Maturation Process of Girl Figures in Selected Tales of The Brothers Grimm. Frankfurt ve otekiler: Peter Lang, 1995.
Sage, Lorna, Angela Carter. Plymouth: Northcote House -The British Council, 1994.
Sage, Lorna (ed.), Flesh and the Mirror: Essays on the Art of Angela Carter. Londra: Virago Press, 1994.
Zipes, Jack, The Brothers Grimm: From Enchanted Forests to the Modem World. New York ve Londra: Routledge, 1998.
Zipes, Jack, The Trials and Tribulations of Little red Riding Hood. (2.bask1) New York: Routledge, 1993
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Yayıncı: İstanbul Üniversitesi