Türk Muhafazakarının Devrimci Pratikle İmtihanı: İmparatorluktan Demokratik İmparatorluğa

Batı muhafazakârlığı Fransız Devrimi ve Endüstri Devrimi’ne tepkiden doğmuştur. Elinizdeki metin devrim, demokrasi ve endüstriyalizm söz konusu olduğunda Türk muhafazakârları ve Batı muhafazakârları arasında görülen bazı tavır farklılıklarına sosyolojik olarak odaklanmayı amaçlıyor. Türk muhafazakârları Türkiye’deki demokratik ve endüstriyel hamleleri savunur ve demokrasi avantajını sosyal ve politik pozisyonlarını çevreden merkeze doğru değiştirmek için pragmatik bir şekilde kullanırken Batı’daki muhafazakârlar demokrasi ve endüstriyalizmi sert bir şekilde eleştirmişlerdir. Bu makalede muhafazakârların çalışmalarında merkezi konular olarak ele alınan demokrasi ve muhafazakârlık arasındaki ilişki ve Batı muhafazakârlarının endüstriyalizm ile teknoloji hakkındaki görüşleri ele alınmaktadır. Son olarak Türk muhafazakârlarının Kemalist devrime olan tepkileri, gelenek savunuları ve demokratik imparatorluğa dair fikirleri kısaca değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Muhafazakarlık, Devrim, Demokrasi, Endüstriyalizm

The Trial of Turkish Conservative with Revolutinary Practice: From Empire To Democratic Empire

Western conservatism emerged as a reaction to the French Revolution and the Industrial Revolution. The aim of the present paper is to focus sociologically on some of the dissimilarities between attitudes of Turkish conservatives and Western conservatives towards revolution, democracy and industrialism. Turkish conservatives have defended democratic and industrial moves in Turkey and they have used the advance of democracy to shift their social and political position from periphery to center while Western conservatives have criticized democracy and industrialism harshly. In this article some themes that have been central of conservatives works such as the relationship between democracy and conservatism, and Western conservatives’ ideas on industrialism and technology have been handled. Finally Turkish conservatives’ reaction to Kemalist revolution, their defence of classical Islamic tradition and their idea of democratic empire are evaluated.

Keywords:

Conservatism Revolution, Democracy, Industrialism, Democratic Empire,

___

Aktaşlı, Hasan Ufuk (2011), “Türk Muhafazakârlığı ve Kemalizm: Diyalektik Bir İlişki”, Doğu Batı, (58), 147-161.
Aron, Raymond (1989), Sosyolojik Düşüncenin Evreleri, (çev. Korkmaz Alemdar). İstanbul: Bilgi Yayınevi.
Arslan, Hüsamettin (2012), Jöntürkler, Jönkürtler, Muhafazakarlar: Meçhul Okurla Söyleşiler. İstanobul: Paradigma Yayınları.
Arslan, Hüsamettin (2016), “Aydınlanmış Ulus Devletten Demokratik İmparatorluğa”. Kriter Dergi. 3 (11). 68-71.
Bora, Tanıl (2017), Türk Sağının Üç Hali: Milliyetçilik, Muhafazakarlık, İslamcılık. İstanbul: Birikim Kitapları.
Burke, Edmund (1993), Reflections on the Revolution in France, Oxford and New York: Oxford University Press.
Dahl, Goran (1999), Radical Conservatism and the Future of Politics. London: Sage Publications Ltd.
Ellul, Jacques (2003), Teknoloji Toplumu. İstanbul: Bakış Yayınları.
Ellul, Jacques (2004), Sözün Düşüşü. (Çev. Hüsamettin Arslan). İstanbul: Paradigma Yayınları.
Heidegger, Martin (1998), Tekniğe İlişkin Soruşturma. (çev. Doğan Özlem). İstanbul: Paradigma Yayınları
İnalcık, Halil (2019), İmparatorluktan Cumhuriyete. İstanbul: Kronik Yayınları
İrem, Nazım (2003), “Bir Değişim Siyaseti olarak Türkiye’de Cumhuriyetçi Muhafazakarlık: Temel Kavramlar Üzerine Değerlendirmeler”. Muhafazakarlık, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce. İstanbul: İletişim Yayınları, (105-117).
Kristol, Irving (1995), The Stupid Party, Neo Conservatism, The Autobiography of an Idea. Chicago: Elephant Paperbacks.
Küçükömer, İdris (2006), Düzenin Yabancılaşması Batılaşma. İstanbul: Bağlam Yayınları.
Maier, Hans, (2007), “Political Religion: a Concept and its Limitations”. Totalitarian Movements and Political Religions, 8, (1), 5-16.
Mannheim, Karl (1986), Conservatism. A Contribution to the Sociology of Knowledge. trans. David Kettler, Volker Meja, London and New York: Routledge & Kegan Paul.
Mardin, Şerif (1994), “Türkiye’de Muhalefet ve Kontrol”. Makaleler 4. Türk Modernleşmesi. (177-194) İstanbul: İletişim Yayınları.
Milan, Babik. (2006), Nazizm as a Secular Religion. History and Theory, 45, 375-396.
Nisbet, Robert. (1968), Community and Power, Oxford University Press, New York.
Nisbet, Robert (1968), Community and Power. New York: Oxford University Press.
Nisbet, Robert (2011), Muhafazakarlık: Düş ve Gerçek. (çev. Kudret Bülbül ve M. Fatih Serenli). Ankara: Kadim Yayınları.
Nisbet, Robert (2013), Sosyolojik Düşünce Geleneği. (çev. Yusuf Kaplan). İstanbul: Paradigma Yayınları.
Oakeshott, Michael (1984), Rationalism in Politics and other Essays. London: Methuen & Co.
Özipek, Bekir Berat (2003), “Muhafazakarlık Devrim ve Türkiye”. Muhafazakarlık, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce. İstanbul: İletişim Yayınları, (66-84).
Sarıtaş, İbrahim (2017), Muhafazakar Devrim, Alman Muhafazakarlığı ve Devrim. İstanbul: Kesit Yayınları.
Schmitt, Carl. (2009), Carl Schmitt; Tarih ve Siyaset Üzerine İki Deneme, Roma Katolikliği ve Politik Form & Kara ve Deniz. (çev. Gültekin Yıldız). İstanbul: Paradigma Yayınları.
Suvanto, Pekka (1997), Conservatism From The French Revolution to the 1990s, (trans. Roderick Fletcher). Great Britain: The Ipswich Book Company Ltd.
Tocqueville, Alexis De (2016), Amerika’da Demokrasi. (çev. Seçkin Sertdemir Özdemir). İstanbul: İletişim Yayınları.
Weber, Max (1998), Sosyoloji Yazıları. (çev. Taha Parla). İstanbul: İletişim Yayınları.
Zimmerman, Michael (2011), Heidegger Moderniteyle Hesaplaşma: Teknoloji, Politika, Sanat. (çev. Hüsamettin Arslan) İstanbul: Paradigma Yayınları.
Zürcher, Erik. Jan (2003), “Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve Siyasal Muhafazakârlık”. Muhafazakarlık, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce. İstanbul: İletişim Yayınları, (40-53).