‘Baas’çılığın Türk Dış Politikasına Etkisi

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Ortadoğu’da siyasal değişim, uluslaşma süreci niteliğinde hız kazanmıştır. Uluslaşmaya öncülük eden ideoloji ise Baascılık olarak bilinen Arap milliyetçiliğidir. Bu çalışmanın amacı ideolojik ve reel politik olarak Arap milliyetçiliğini incelemek ve Türk siyasetine etkisini değerlendirmektir. Bu çerçevede Baas ideolojisinin iddiaları ve Mısır örneğinde politik eğilimleri değerlendirilmiştir. Türkiye’deki etkisi ise, Yön dergisi üzerinden analiz edilmiştir. Arap milliyetçiliğinin bağımsızlığını inşa etmeye çalışan ülkelere ilham kaynağı olduğu ve dönemsel olarak değiştiği gözlemlenirken, SSCB ve ABD arasındaki mücadele ile yakın ilişkisi ortaya konmuştur.

The Effect of Ba’ath Ideology on Turkish Foreign Policy

After the Second World War, Political change in the Middle East had gained speed as a process of nation-building. The ideology that pioneered nationality was Arab nationalism, namely Ba’thism. The aim of this article is to examine Arab nationalism as ideological and real politics and to evaluate its effect on Turkish politics. In this context, the claims of Ba’ath ideology and political tendencies were evaluated over the Egyptian case. In addition, the impact of the movement on Turkey wasanalyzed with reference to a Turkish academic periodical known as Yön.While it was observed that Arab nationalism was a source of inspiration for the countries that were trying to gain their independence, the close relationship between the USSR and the USA was demonstrated.

___

  • Akyaz, D. 2006. Askeri Müdahalelerin Orduya Etkisi. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Alatlı, E. 2002. 9 Mart 1971 Antiparlamentarist-Baascı Darbe Girişimi. İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Arı, T. 2004. Geçmişten Günümüze Ortadoğu Siyaset, Savaş ve Diplomasi. İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Atacan, F. 2004. Otoriteryanizm Kıskacında Mısır. Ed Fulya Atacan, içinde Değişen Toplumlar Değişmeyen Siyaset Ortadoğu. İstanbul: Bağlam Yayınları.
  • Avcıoğlu, D. 1966. “İslam Paktı ve Türkiye”, Yön Dergisi. s. 179.
  • Avcıoğlu, D. 1966. “Çağımızda Ekonomik Bağımsızlık Mücadelesi”. Yön Dergisi. s. 183.
  • Avcıoğlu, D. 1963. “Amerika Ve Arap Sosyalizmi”, Yön Dergisi. s. 61.
  • Avcıoğlu, D. 1967. “Türkiye’nin Dünyadaki Yeri”, Yön Dergisi. s. 211.
  • Avcıoğlu, D. 1966. “Demirel’in Dış Politikası”, Yön Dergisi. s. 178.
  • Berkes, N. 1969. Arap Dünyasında İslamcılık, Sosyalizm Milliyetçilik. İstanbul: Köprü Yayınları.
  • Ersin, N. 1994. “Öncesi Ve Sonrasıyla Baas Partisi.” İstanbul Üniversitesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
  • Gönlübol, M. Kürkçüoğlu, Ö. 1996. 1965-1973 Dönemi Türk Dış Politikası. “1973-1980 Dönemi”, Olaylarla Türk Dış Politikası (1919-1995). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Güler, E. Z. 2002. “Arap Ortadoğu’sunda Üçüncü Dünyacılık: Mısır ve Nasırcılık”. İstanbul Üniversitesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
  • Hobsbawn, E. 1993. 1980’den Günümüze Milletler ve Milliyetçilik. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Isaac, S. 2009. The Ba‘Th Of Syria And Iraq. Oxford University, Www.Longwood.Edu/.../İsaacsw/Ba'th%20excer. Erişim Tarihi[11-05.2018]
  • İlham, M. 2008. “Bir Ülkenin Geleceği Bor”. Gazete İstanbul.
  • Kirişçi, K. 2002. “Türkiye Ve Müslüman Ortadoğu”. Ed. Alan Makovsky İçinde Türkiye’nin Yeni Dünyası. Sabri Sayarı, İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Konuralp, E. 2013. Ecevit ve Milliyetçilik. İstanbul: Togan.
  • Özcan, M. 2004. “Ortadoğu'nun Etnik Ve Kültürel Minyatürü”. Ed Fulya Atacan İçinde Değişen Toplumlar Değişmeyen Siyaset: Ortadoğu. İstanbul: Bağlam Yayınları.
  • Özkoç, Ö. 2008. Suriye Baas Partisi Kökenleri, Dönüşümü, İzlediği İç Ve Dış Politika (1943-1991). Ankara: Mülkiyeliler Birliği Yayınları.
  • Sever, A. 2004. “Bağımsızlıktan Bugüne Suriye Baas Partisi Esad Dönemi Ve Sonrası.” Ed Fulya Atacan İçinde Değişen Toplumlar Değişmeyen Siyaset: Ortadoğu. İstanbul: Bağlam Yayınları.
  • Sönmezoğlu, F. 2004. Türk Dış Politikasının Analizi. İstanbul: Der Yayınları.
  • Stork, J ve Lesch, A. 1991. “Bunalımın Arka Planı, Neden Savaş?” Birikim Dergisi. s. 22.
  • Şener, M. 2006. “Türkiye’de Sol Hareket Ve İktidar Stratejileri Tartışmaları”. Ankara Üniversitesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara.
  • Şentür, D. 2002. “Suriye Baas Partisi Ve Birleşik Arap Cumhuriyeti”. İstanbul Üniversitesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
  • Tanju, M. A. 2002. “Arap Milliyetçiliği: Baas Partisi ”. Popüler Tarih Dergisi. 18, ss. 42-62.
  • Tümer, M. 1961. “Nasır’ın Sosyalizmi”. Yön Dergisi. s. 11.
  • Yavuz, C. 2005. Geçmişten Geleceğe Suriye-Türkiye İlişkileri. Ankara: ATO Yayınları.
  • Yavuz, H. 2004. “İkicilik: Türk Arap İlişkileri Ve Filistin Sorunu”. Ed Faruk Sönmezoğlu, İçinde Türk Dış Politika Analizi, İstanbul: Der Yayınları.
  • Yön. 1963. Nasır’ın Planları. 1 Mayıs 1963. s. 72.
  • Yön. 1964. Kahire Konferansı. 16 Ekim1964). s. 81.
  • Yön. 1965a. Nasır ve Almanya. 5 Mart 1965, s. 101.
  • Yön. 1965b. Petrol Maden Ve Milli Sanayimizi Koruma Derneği. 14 Ocak 1965, s. 146.
  • Yön. 1967. İkili Anlaşmalar. 14 Nisan 1967, s. 211.