Göz Ve İktidar: "Vitrinlere Değil Gökyüzüne Bak!"

İktidarın gözü ya da gözün iktidarı tüm toplumsal düşünce ve pratiklerimizi belirlemektedir. Dünyayı iktidarın gözünden değil başka bir dünya mümkün diyenlerin gözünden görmek, özgür bir dünya kurgusunun ilk adımıdır. Gözün iktidarına karşı verilen mücadele alternatif yeni medya temelinde karşı kültürün ve bu bağlamda “alternatif göz”ün yaratılması mücadelesini beraberinde getirmektedir. İktidarın gösterisine karşı yeni toplumsal hareketler iktidarın kurgusunu parçalayan yeni bir alternatif gösteri kültürünü praksisleri temelinde yaratmaktadırlar. İktidarın yanılsamalı ve tüketimci gösterisine ve kültüre karşı toplumların tek şansı vitrinler yerine özgürlüklerinin haritasını sunan gökyüzüne bakmaktır.
Anahtar Kelimeler:

iktidar, göz, toplumsal hareketler

-

The power of eye -or eye of the power- determines our social thought and practice. The first step of theorizing a free world is to reject to see the world from the eye of power, and simultaneously seeing it from the eyes of those who say another world is possible. The resistance against the power of eye is parallel to the struggle for creating a counter-culture and in this context an alternative eye. New social movements create their alternative visual culture against the culture of the spectacular power, and this culture crashes the current fiction of the show society. As a way of resisting against the illusinary visual world of the system of a consumerist culture the only chance that people have is to turn their eyes to sky instead of shopwindows.

___

  • Atton, C. (2006), Alternative Media, London: Sage Publications.
  • Bailey, O., Cammaerts, B., Carpentier, N. (2008), Understanding Alternative Media, London: McGraw-Hill, Open University Press.
  • Baudrillard, J. (2009), Gösterge Ekonomi Politiği Hakkında Bir Eleştiri. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
  • Bauman, Z., Lyon, D. (2013), Akışkan Gözetim, İstanbul: Ayrıntı.
  • Brecht, B. (1977), Sinema Yazıları, İstanbul: Görsel Yay.
  • Buck-Morss, S. (2004), Rüya ve Felaket Alemi, İstanbul: Metis.
  • Chanan, M. (1997), “The Changing Geography of Third Cinema”, Screen: Special Latin American Issue, 38(4): 373-388.
  • Çoban, B. (2008), “Gözün İktidarı Üzerine”, Panoptikon: Gözün İktidarı (Haz. B. Çoban, Z. Özarslan), İstanbul: Su.
  • Debord, G. (2006), Gösteri Toplumu, İstanbul: Ayrıntı.
  • Downing, J.D.H., T.V. Ford, G. Gil, L. Stein (2001), Radical Media: Rebellious Communication and Social Movements (Ed. J.D.H. Downing, T.V. Ford, G. Gil, L. Stein), London: Sage P.
  • D‘Urso, S. C. (2006), “Who’s Watching Us at Work? Toward a Structural– Perceptual Model of Electronic Monitoring and Surveillance in Organizations”, Communication Theory, 16: 281-303.
  • Foster, John B. (2005), Emperyalizmin Yeniden Keşfi, İstanbul: Devin Yayınları.
  • Foucault, M. (1992), Hapishanenin Doğuşu, Ankara: İmge Y.
  • Foucault, M. (2003), İktidarın Gözü, İstanbul: Ayrıntı.
  • Gabriel, T. H. (2000), “Towards a Critical Theory of Third World Films” Film and Theory, (Eds. R. Stam & T. Miller), Cornwall: Blackwell.
  • Gilbert, J. (2012), Antikapitalizm ve Kültür, Radikal Teori ve Popüler Politika, İ stanbul: Ayrıntı.
  • Grupo, Alavío (2009), http://www.revolutionvideo.org/alavio/ englishhome.html. Erişim Tarihi: 10.04.2014
  • Hellman, A. H. (2005), The Study of New Social Movements in Latin America and the Question of Auotonomy, http://www.yorku.ca/cerlac/jhellman/ Study_of_NSM.pdf, Erişim Tarihi: 16.04.2014.
  • Jasper, James M. (2002), Ahlaki Protesto Sanatı, İstanbul: Ayrıntı.
  • Jay, M. (2002), “That Visual Turn”, Journal of Visual Culture, 1: 87-92.
  • Karatani, K. (2008), Transkritik, İstanbul: Metis.
  • Lievrouw, L. A. (2011), Alternative and Activist New Media, Cambridge: Polity Press.
  • Lukacs, G. (1998), Tarih ve Sınıf Bilinc,. İstanbul: Belge Y.
  • Lyon, D. (1997), Elektronik Göz, İstanbul: Sarmal.
  • Lyon, D. (2006), Gözetim Toplumu, İstanbul: Kalkedon.
  • Marcuse, H. (1975), Tek Boyutlu İnsan, İstanbul: May.
  • Marx, K. (2000), Kapital, Ankara: Sol Yay.
  • Raley, R. (2009), Tactical Media, Minnesota: University of Minnesota Press.
  • Salzman, M. (2006), “Haftada 75 eşim olabilir hepsinden ayrı zevk al”rım",http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/5527242_p.asp, Erişim Tarihi: 2013.
  • Shaw, R. (2001), Aktivistin Elkitabı, İstanbul: Ayrıntı.
  • Solanas, F. ve O. Gettino (2000), “Towards a Third Cinema”, Film and Theory, (Eds. R. Stam & T. Miller), Cornwall, Blackwell.
  • Stromquist, N. P. (1998), “NGOs in a New Paradigm of Civil Society”. Current
  • Issues in Comparative Education, 1(1): 1-5. Tarrow, S. (1996), Power in Movement, New York: Cambridge U.P.
  • Zizek, S. (2005), Gıdıklanan Özne, Ankara: Epos.
  • Assoc. Prof. Dr. Barış Çoban, has completed his Phd. at Istanbul University. Most of his studies are on social movements, alternative-radical media, peace media, violence, surveillance society and ideology. The title of his MA thesis is “Linguistic Functions in the Process of Forming Human Subject”, and the title of his PhD thesis is “The Relation between Discourse and Action in the Context of Interpersonal Communication”. He mostly study on political communication and sociology of communication. The books he has edited, co-edited and translated are: “Discourse and Ideology”, “Marx: On Suicide”, “History, Utopia and Rebellion: Sheikh Bedreddin”, “Panopticon: The Power of Eye”, “Media, Nationalism, Violence”, “Globalisation, Opposition, Utopia: New Social Movements”, “Media, Peace and War”, “Alternative Media and Spaces”. Barış Çoban, lisans ve doktorasını İstanbul Üniversitesi’nde tamamladı ve iletişim Bilimleri alanından doçentlik ünvanını aldı. Ünsal Oskay’ın asistanlığını yaptı, çeşitli üniversitelerde iletişim kuramları üzerine dersler verdi. “Alternatif Medyalar, Mecralar”, “Yeni Toplumsal Hareketler”, “Medya Milliyetçilik Şiddet”, “Medya, Barış ve Savaş”, “Tarih Ütopya, İsyan: Şeyh Bedreddin”, “Panoptikon: Gözün İ ktidarı”, “Söylem ve İdeoloji” adlı çalışmaların hazırlanmasına katkıda bulundu, akademik çalışmaları alternatif/radikal medya, barış medyası ve toplumsal hareketlere odaklanmaktadır.