ڕه‌نگى سوور له‌ شيعرى كلاسيكيى كوردييدا

ئه‌م توێژينه‌وه‌يه‌؛ به‌ ناونيشانى: (ڕه‌نگى سوور له‌ شيعرى كلاسيكيى كوردييدا)توێژينه‌وه‌يه‌كه‌؛ به‌ نمونه‌وه‌ ده‌لاله‌ته‌كانى ڕه‌نگى سوور ده‌خاته‌ ڕوو له‌ شيعرى كلاسيكيى كوريدا، توێژيه‌وه‌كه‌ پشتى به‌ ڕێبازى وه‌سفى شيكاريى به‌ستووه‌ و له‌به‌ر ئه‌وه‌ ئه‌م بابه‌ته‌ له‌ ئه‌ده‌بياتى كوردييدا؛ كه‌متر خراوه‌ته‌ به‌ر تيشكى توێژينه‌وه‌، بۆيه‌ ئامانجى توێژينه‌وه‌كه‌؛ ناساندنى وردى جوادييانه‌ى ڕه‌نگ و به‌تايبه‌ت (ڕه‌نگى سوور)بخاته‌ به‌رچاوان، زێده‌بارى وى؛ توێژينه‌وه‌‌كه‌: هه‌وڵ و ئارمانجێكه‌ كه‌لێنێك پڕبكاته‌وه‌ و خزمه‌ت به‌ ئه‌ده‌ب و خوێنه‌ربكات. بۆيه‌ له‌ ناوه‌ڕۆكدا باسى له‌ ڕه‌نگ و شێوه‌ى دروستبوون و سايكۆلۆجى ڕه‌نگه‌كان و شێوازى به‌كارهێنانيان كراوه‌ لاى شاعيران به‌ خستنه‌ڕووى ده‌قى شيعرييه‌وه‌. له‌گه‌ڵ گرنگيى و بوونى ڕه‌نگ له‌ ئه‌ده‌بى كورديى و به‌تايبه‌ت گرنگييداوه‌ به‌ مه‌به‌ست و ده‌لاله‌تى (ڕه‌نگى سوور)و ئه‌و مه‌به‌سته‌ خواستراوه‌ جياجيانه‌ى كه‌ له ‌ڕێگه‌ى ڕه‌نگى سووره‌وه‌ خراونه‌ته‌ ڕوو. له‌ كۆتاييشدا به‌ خاڵ ئه‌نجامه‌كان خراونه‌ته‌ ڕوو و له‌گه‌ڵ دانانى زانستييانه‌ى سه‌رچاوه‌ به‌كارهاتووه‌كان.

RED COLOR IN THE KURDISH CLASSICAL POETRY

The title of this study is ( The red color in Kurdish classic poems). This study shows the meanings associated to red color in Kurdish classic poems. The study resorts to both descriptive and explanatory methods.This study is an effort to serve the literature and the readers.Therefore , this study discusses colors , how they are made , psychology of colors and the use of colors by the poets.In addition, both colors and and place of colors in Kurdish poetry are important. The study particularly puts a great emphasis on the use and meanings of red color in Kurdish poetry. Finally. The results of this work shown in points.

___

  • EDWARDS, V. V. (2014, Jan 8). Color Psychology What Color Should You Wear and Why. Retrieved from SCINCE of PEOPLE: https://www.scienceofpeople.com/color-psychology/?fbclid=IwAR0Y7OqjgLeDG_Z7VPjg9_q2quLex9jz_AVsoFfwmdn2-3LWO09PsMk8Q5A#red Nich Babich. (15 Jan, 2020). Color Psychology: How Color Influences Decisions. تم الاسترداد من Web Design: shopify.com/partners/blog/color-Psychology
  • ئهحمهدى شهريفى. (1384). بهشێك له بهرههمهكانى دوكتور مستهفا شهوقى قازى زاده. مهاباد: چاپخانهى لهيزێر مههاباد (چاپى يهكهم).
  • ئهحمهد دهروێش عهبدوڵڵا. (1984). ديوانى ئهخۆل. چاپى يهكهم.
  • بهدران , ئهحمهد; عوسمان, دهشتى;. (2003). بارگهى ياران-سهرجهمى شيعرى هێمن. ههولێر: چاپخانهى وهزارهتى پهروهرده(چاپى يهكهم).
  • پهخشان سابير حهمهد. (2002). ڕهمز له شيعرى هاوچهرخى كوردى كرمانجى خوارووى كوردستان 1970-1991(نامهى دكتۆرا).
  • حسن لى كاوس، و صديقي مصطفى. (شماره(13) بهار 1382). تحليل رنگ در سرودهاى سهراب سپهرى(علمى-پژوهشى). نشريهْ دانشكدهْ ادبيات و علوم انسانى، 96.
  • ژوان , عبدالسلام عزيز; يوسف, على محمد;. (2019). دهلالهتهكانى ڕهنگ له دهقه شيعرييهكانى (مستهفا بهگى كوردي)دا. گۆڤارى زانسته مرۆڤايهتييهكانى زانكۆى گهرميان، 114-132.
  • سارة الباز. (11 اكتوبر, 2016). دلالات الألوان من منظور الطب النفسى.. تقييم حالة المريض من اختياراته لألوان ملابسه ومستلزماته.. ومرضى الاضطراب النفسى ثنائى القطب يميلون للساطعة وغير متناسقة.. والإضاءة البيضاء ترفع معدلات الحرق. تم الاسترداد من اليوم السابع: دلالات-الألوان-من-منظور-الطب-النفسى-تقييم/https://www.youm7.com/story/2016/10/11
  • سميحة ناصر خليف. (16 ابريل, 2020). ما هي معاني الألوان. تم الاسترداد من موضوع: https://mawdoo3.com/%D9%85%D8%A7_%D9%87%D9%8A_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86 سهيلا, حسينى; احمد, منصور رضى;. (شماره (74) بهار1392). نقد زيبايى شناختى رنگ در شعر فرزانه خجندى شاعر رنگ. فصلنامهْ زبان و ادبيات فارسى، 120-143.
  • شبنم, فاتحى; على, قهرمانى;. (شماره(35) بهار 1396). كاركرد عصر رنگ در مثنوى مولوى. فصلنامهء بهارستان، 141-166.
  • شيخ عبدالرحمن شێخ نجم الدرين (صابري). (1969). ديوانى صابري. كهركوك: چاپخانهى شارهواى كهركوك (چاپى يهكهم).
  • صابره, سياوشى; محمد, خسروى چيتگر;. (شماره(37) يهار 1395). جايگاه نمادين رنگ در ادبيات پايدارى در اشعار قيصر امين پور و محمود درويش. مطالعات ادبيات تطبيقى، 88.
  • عادل, سعدي; فاصل, سعدي;. (17 12, 2016). تعريف اللون. تم الاسترداد من كلية الفنون الجميلة : http://finearts.uobabylon.edu.iq/lecture.aspx?depid=5&lcid=57517
  • عبداللة حسن زاده ميرعلى. (شماره (5)، تابستان 1397). نقد روانكاوانه عنصر رنگ در اشعار فريدون مشيرى. رخسار زبان، 16.
  • عزهدين مستهفا ڕهسول. (2016). ديوانى ئهحمهد موختار جاف. تاران: چاپخانهى تاران-پهنجهره.
  • عزيز , گهردى;. (1383). ڕابهرى كێشى شيعرى كلاسيكى كوردى. پيرانشهر: انتشارات سامرند.
  • على, پيرانى شال; زهرة, ناعمى; خديجة هاشمى;. (العدد(12) شتاء 1392/2013). نقد اللون الاحمر و الاخضر و دراستها في اشعار ازك الملائكة. اضاءات نقدية(فصيلة محكمة)، 33-52.
  • عهبدوڵڵا خدر مهولوود. (2013). ديوانى حهمدى. ههولێر: چاپخانهى ڕۆژههڵاتى ههولێر (چاپى پێنجهم).
  • عهبدوڵڵا ئاگرين. (2013). ديوانى شيعر محهمهد ساڵح ديلان. ههولێر: چاپخانهى چوارچرا (چاپى دووهم).
  • عهزيز محهمهدپور (داشبهندى). (1378). ديوان و شهرحى حاڵى شێخ ئهحمهدى كۆرى موكريانى. تاران: چاپخانهى پهيام (چاپى يهكهم).
  • كاكهى فهللاح. (1383). ديوانى نارى. سنندج: انتشارات كردستان (چاپى يهكهم).
  • كامران , پاشايى; طيبه, حيدرجو; پروانه, عادل زاده;. (شماره (29) پايز 1394). بررسى نماد رنگ در اثار سعدى. بهارستان سخن (فصلنامهء علمى-پژوهشى أدبيات فارسى)، 61-82.
  • كهريم شارهزا. (1997). ديواى عهونى. ههولێر: چاپخانهى پهروهرده (چاپى يهكهم).
  • گيوى موكريانى. (1387). ديوانى كوردى (مستهفا بهگى ساحێبقڕان). چاپى يهكهم.
  • لوقمان ڕهئووف. (2017). سيمۆلۆژياى ڕهنگ له شيعرى شێركۆ بێكهسدا: ديوانى ڕهنگدان به نمونه. مجلة جامعة التنمية البشرية، 453-482.
  • ليلا, امينى لارى; سيد , مهدى خيرانديش;. (شماره (9) پايز و زمستان 1392). جلوههاى نمادين رنگ در ادب عرفانى. دوفصلنامهْ علمى-پژوهشى ادبيات عرفانى دانشگاه الزهرا، 7-42.
  • محمود احمد محمد. (1989). ئهوڕهحمان بهگى بابان. بهغداد: چاپخانهى (زهمان).
  • محهمهد ئهحمهد سهعيد (كهساس جهبارى). (2016). شيكارى دهق. چاپخانهى (تهژنه).
  • محهمهد ئهحمهد سهعيد (كهساس جهبارى). (2016). شيكارى دهق. سلێمانى: چاپخانهى تهژنه.
  • محهمهى مهلا كهريم. (1391). ديوانى بێخود. سنه: انتشارات كردستان (چاپى دووهم).
  • محەمەد تەقی هاشمی. (31 7, 2019). سەید محەمەد تاهیری هاشمی (١٩١٤-١٩٩١). تم الاسترداد من كوردستانى نوێ: https://knwe.org/?p=46573
  • مدرس مهلا عبدالكريم، و عبدالكريم فاتح. (1976). ديوانى نالى. بهغداد.
  • مصطفى نهريمان. (1990). ديوانى مينه جاف. بهغداد: مطبعة الجاحظ.
  • مصطفى شكيب. (14 مارس, 2020). معاني الألوان في الثقافات المختلفة. تم الاسترداد من سطور: https://sotor.com/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%86%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%82%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D9%81%D8%A9/
  • مهلا عهبدولكهريمى , مودهرريس; فاتيح, عهبدولكهريم; محهمهدى , مهلا كهريم;. (2015). ديواى سالم،عهبدوڕڕحمان بهگى صاحێبقڕان. سلێمانى: بكهى ژين(بهرگى يهكهم).
  • ناصر, نيكوبخت; سيد على, قاسم زاده;. (شماره (8) پايز و زمستان 1387). سمبوليسم نور و رنگ در عرفان- اسلامى. مطالعات عرفانى، 185-215.
  • هديل طالب. (10 يناير, 2016). تعريف اللون. تم الاسترداد من موضوع: https://mawdoo3.com/%D8%AA%D8%B9%D8%B1%D9%8A%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%88%D9%86