Türkiye’de FATİH Projesi Kapsamında Yapılan Nitel Çalışmalara Ait Bir Tematik İçerik Analizi

Bu çalışmanın amacı, FATİH projesi konusunda yapılan çalışmaları inceleyerek durum değerlendirmesi yapmak, projenin günümüzde geldiği noktayı ortaya koymak ve geleceğe yönelik yapılması gereken çalışmaları belirlemektir. Çalışmada tematik içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada incelenen akademik çalışmalara Yüksek Öğretim Kurulu [YÖK] Ulusal Tez Merkezi, TÜBiTAK ULAKBİM Sosyal ve Beşeri Bilimler Veri Tabanı, ERIC ve Google Akademik gibi veri tabanlarından ulaşılmıştır. Çalışma ile ilgili olarak toplam 137 çalışmaya ulaşılmıştır. Çalışmaya belirli kriterler doğrultusunda 54 akademik çalışma dahil edilmiş olup, dâhil edilen çalışmaların incelenmesi sonucunda beş ana tema oluşturulmuştur. Bu temalar; (1) FATİH projesine ilişkin genel düşünceler, (2) FATİH projesinin uygulanmasına ait görüş, düşünce ve öneriler, (3) FATİH projesi ekipmanları ile ilgili yapılan çalışmalar, (4) FATİH projesi ile ilgili olarak yapılan eğitimlere ilişkin çalışmalar, (5) FATİH projesini değerlendirme ve analiz çalışmaları olarak ifade edilmiştir. FATİH projesi kapsamında en fazla çalışmanın 3. tema altında yapıldığı görülmüştür. Bu çalışma sonucunda FATİH projesi ile ilgili olarak özellikle öğretmen eğitimi, donanım altyapısı ve e-içerik konularında etkili çalışmaların yapılmasına ihtiyaç olduğu ifade edilmiştir. Çalışma sonucunda özellikle öğretmen eğitimlerinin belli branşlara özel, belirli aralıklarla tekrar eden bir şekilde yapılması ve projenin yazılım boyutunun daha fazla çeşitlendirilerek güçlendirilmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

FATİH projesi, tematik içerik analizi, eğitim teknolojisi

A Thematic Content Analysis of the Qualitative Studies on FATIH Project in Turkey

The aim of this study is to examine studies conducted within the Movement to Increase Opportunities and Technology (FATIH) project in order to reveal the current position of the project and to determine further research gaps. A method based on thematic content analysis was used for the study. Academic studies that have been analyzed in research were obtained from databases such as the Higher Education Council (HEC) National Thesis Center, TUBITAK ULAKBIM Social and Humanities Database, ERIC, and Google Academic. A total of 137 studies were analyzed within the scope of the study. Following the examination of the papers, the study included 54 academic-study-specific criteria which were grouped under five main themes. These themes are (1) general ideas about the FATIH project; (2) views, ideas, and suggestions for the implementation of the FATIH project; (3) studies on the equipment of the FATIH project; (4) studies on the training related to the FATIH project; and (5) studies evaluating and analyzing the FATIH project. Within the scope of the FATIH project, it was seen that several studies were done under the three. As a result of this thematic content analysis, it is stated that there is a need for new studies on teacher education, hardware infrastructure, and e-content related to the FATIH project. Furthermore, it is suggested that teacher training should be provided periodically, especially for special to each course and software aspect be used in learning and teaching activities of the project should be strengthened by further diversification.

Keywords:

FATIH project, thematic content analysis, educational technology,

PDF

___

Akıncı, A., Kurtoğlu, M. & Seferoğlu, S.S. (2012). Bir teknoloji politikası olarak Fatih projesinin başarılı olması için yapılması gerekenler: Bir durum analizi çalışması. Akademik Bilişim, 1-3 Şubat 2012- Uşak Üniversitesi, UŞAK.
Arslan, H. & Şahin, İ. (2014). FATİH projesi il koordinatörleri ve eğitmenlerinin, Fatih projesi kapsamında verilen eğitmen eğitimlerine ilişkin görüşleri. International Conference on Education in Mathematics, Science & Technology MAY 16 – 18, 2014. Necmettin Erbakan Üniversitesi – Konya.
Aspfors, J. & Fransson, G. (2015). Research on mentor education for mentors of newly qualified teachers: A qualitative meta-synthesis. Teaching and Teacher Education, 48, 75-86. https://doi.org/10.1016/j.tate.2015.02.004.
Akgöz, S., Ercan, İ. & Kan, İ. (2004). Meta-analizi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(2), 107–112.
Akgün, E., Yılmaz, E. O. & Seferoğlu, S.S. (2011).Vizyon 2023 strateji belgesi ve fırsatları artırma ve teknolojiyi iyileştirme hareketi (Fatih) projesi: Karşılaştırmalı bir inceleme. XIII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri. 2 - 4 Şubat 2011 İnönü Üniversitesi, Malatya.
Aküzüm, C. & Özmen, F. (2013). Eğitim denetmenlerinin rollerini gerçekleştirme yeterlikleri bir meta sentez çalışması. EKEV Akademi Dergisi, 17(56), 97-120.
Aktaş, İ., Gökoğlu, S., Turgut, Y.E. & Karal, H. (2014). Teachers’ opinions about Fatih project: awareness, foresight and expectations. Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science and Mathematics Education, 8 (1), 257-286.
Alkan, T., Bilici, A., Akdur, E., Temizhan, D. & Çiçek, H. (2011). Fırsatları arttırma ve teknolojiyi iyileştirme hareketi (Fatih) projesi. 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium. Elazığ.
Altın, H. M. (2014). Öğrenci, öğretmen, yönetici ve veli bakış açısıyla Fatih projesinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Başkent Üniversitesi, Ankara.
Arıcan, H. (2014). Tablet bilgisayarın ortaöğretimde kullanımı: Fatih projesi örneği. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Atalay, M., Saban, A. &Çoklar, A. N. (2016). Etkileşimli tahtanın derslerde kullanımına yönelik 9, 10 ve 11.sınıf öğrencilerinin algıları. 10th International Computer and Instructional Technologies Symposium (ICITS). 16-18 Mayıs 2016. Rize.
Ayvacı, H.Ş. & Başak, M.H. (2016). FATİH projesinin uygulama sürecinde hizmet içi eğitime yönelik yeni bir bakış. 10th International Computer and Instructional Technologies Symposium (ICITS). 615- 627. 16-18 Mayıs 2016. Rize.
Ayvacı, H.Ş., Bakırcı, H. & Başak, M.H. (2014). FATİH projesinin uygulama sürecinde ortaya çıkan sorunların idareciler, öğretmenler ve öğrenciler tarafından değerlendirilmesi. YYU Journal Of Education Faculty, XI (I), 20-46.
Altın, H. & Kalelioğlu, F. (2015). FATİH Projesi ile ilgili öğrenci ve öğretmen görüşleri. Başkent University Journal of Education, 2(1), 89-105.
Banoğlu, K., Madenoğlu, C., Uysal, Ş. & Dede, A. (2014). An investigation of teachers’ Perceptions of the implementation of the Fatih project (Eskişehir province case). Journal of Educational Sciences Research, 4(1), 39-58. DOI Number: http://dx.doi.org/10.12973/jesr.2014.4os3a.
Bayrak, G. (2012). The views of teachers about lcd- panel ınteractive boards after in-servıce training. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Bayrak, M., Karaman, A. & Kurşun, E. (2014). Determining the usability problems of interactive lcd panel whiteboards used in the Fatih project. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 10(2), 28-50.
Baz, F. Ç. (2015). Eğitici formatör öğretmenlerin mesleki ve kişisel anlamda Fatih projesine bakışı. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 208-219. doi:10.17539/aej.68346.
Biçer., F.S. & Koç, M. (2014). The analysıs of emprical studies related to Fatıh project: a literature review. Internatıonal Conference on Education in Mathematics, Science & Technology, MAY 16 – 18. Konya.
Cücü, M. (2014). Fatih projesine ilişkin öğrenci, öğretmen ve yönetici görüşleri. Yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Creswell, J.W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (Second edition). California: Sage Publications.
Çalık, M. & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39 (174), 33- 38. DOI:10.15390/EB.2014.3412.
Çiftçi, S.,Taşkaya, S.M. & Alemdar, M. (2013). The opinions of classroom teachers about Fatih project. Elementary Education Online, 12(1), 227‐240.
Dağhan, G. & Akkoyunlu, B. (2015). Eğitimde teknoloji kullanım sürdürülebilirliği üzerine yapılan çalışmalardaki genel eğilimler: Bir tematik içerik analizi çalışması. Eğitim ve Bilim, 40 (178), 225-253. DOI: 10.15390/EB.2015.4175.
Dağlı, M. (2014). Fatih eğitim projesi kapsamında hazırlanan z-kitapların göz izleme ve geçmişe dönük sesli düşünme teknikleri ile kullanılabilirliğinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
Dinçer, S. (2018). Content analysis in for educational science research: meta-analysis, meta- synthesis, and descriptive content analysis. Bartın University Journal of Faculty of Education, 7(1), 176-190. DOI: 10.14686/buefad.363159.
Dursun, Ö.Ö., Kuzu, A., Kurt, A.A., Güllüpınar, F. & Gültekin, M. (2013). Views of school administrators’ on Fatih projects pilot implementation process. Trakya Journal of Education, 3(1), 100-113.
Gül, Ş. & Sözbilir, M. (2015). Fen ve matematik eğitimi alanında gerçekleştirilen ölçek geliştirme araştırmalarına yönelik tematik içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 40 (178), 85-102. DOI: 10.15390/EB.2015.4070.
Gök, A. & Yıldırım, Z. (2016). Views and demands of teachers about ın-service training within the scope of Fatih project. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24 (3), 1453-1468.
Dinçer, S., Şenkal, O. & Sezgin, M.E. (2013). Fatih projesi kapsamında öğretmen, öğrenci ve veli koordinasyonu ve bilgisayar okuryazarlık düzeyleri. Akademik Bilişim, 2013, Antalya- Türkiye, 23-25 Ocak 2013, ss. 12-16.
DPT. (2006). Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı, 2007-2013,http://pbk.tbmm.gov.tr/dokumanlar/kalkinma-plani-9-genel-kurul.pdf adresinden erişildi.
Ekici, S. & Yılmaz, B. (2013). FATİH projesi üzerine bir değerlendirme. Türk Kütüphaneciliği, 27(2), 317- 339.
Ekiz, D. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri (Geliştirilmiş 3. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
Emrem, Y. (2014). Astronomy and space scientist course subject in the celestial sphere, applications with the smart board of the effects of students’s visual thinking. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
Gençoğlu, T. (2013). Geometrik cisimlerin yüzey alanları ve hacmi konularının öğretiminde bilgisayar destekli öğretim ile akıllı tahta destekli öğretimin öğrenci akademik başarısına ve matematiğe ilişkin tutumuna etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Gürol, M., Donmuş, V. & Arslan, M. (2012). İlköğretim kademesinde görev yapan sınıf öğretmenlerinin Fatih projesi ile ilgili görüşleri. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi, 3 (3).
Hörküç, İ. (2014). FATİH Projesi’nin İstanbul ilinde uygulanmasına ilişkin yönetici ve öğretmenlerin görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
İslamoğlu, H., Ursavaş, Ö.F. & Reisoğlu, İ. (2015). Fatih projesi üzerine yapılan akademik çalışmaların içerik analizi. Educational Technology Theory and Practice, 5(1), 161-183.
İşçi, T.G. & Demir, S.B. (2015). The use of tablets distributed within the scope of Fatih project for education in Turkey (İs fatİh project a fiasco or a technological revolution?. Universal Journal of Educational Research, 3 (7), 442 - 450. DOI: 10.13189/ujer.2015.030703.
İzci, E. & Eroğlu, M. (2016). Eğitimde teknoloji kullanımı kursu hizmetiçi eğitim programının değerlendirilmesi. International Journal of Human Sciences, 13(1), 1666-1688.
Kamacı, E. & Durukan, E. (2012). Araştırma görevlilerinin eğitimde tablet bilgisayar kullanımına ilişkin görüşleri üzerine nitel bir araştırma (Trabzon örneği), International Journal of Turkish Literature Culture Education, 1(3), 203-215.
Karabacak, N. (2015). Türk eğitim sistemindeki fatih projesinin CIPP modeline göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 700-719. DOI: 10.17860/efd.15447.
Karatekin, K., Elvan,Ö. & Öztürk, D. (2015). Social studies and classroom teachers’s opinions about Fatih project. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 6(18), 81-114.
Karataş, A. (2014). Lise öğretmenlerinin Fatih projesi’ni uygulamaya yönelik teknolojik pedagojik alan bilgisi yeterliliklerinin incelenmesi: Adıyaman ili örneği. Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
Kaysı, F. & Aydın, H. (2014). Fatih projesi kapsamında tablet bilgisayar içeriklerinin değerlendirilmesi. e-International Journal of Educational Research, 5(3), 72-85.
Kefeli, P. (2013). An in-service training course developed for the use of ınteractivewhiteboard in teaching process and its reflections. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Keleş, E., Dündar Öksüz, B. & Bahçekapılı, T. (2013). Teachers’ opinions regarding the use of technology in education: Fatih project example. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(2) Technology Special Issue: 353-366.
Kocaoğlu, B.Ü. (2013). Lise öğretmenlerinin fatih projesi teknolojilerini kullanmaya yönelik özyeterlik inançları: Kayseri ili örneği. Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
Kurt, A. A, Kuzu, A., Dursun, Ö.Ö., Güllüpınar, F. & Gültekin, M. (2013). Evaluation of the pilot application process of Fatih project: Teachers’ views. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 1(2), 1- 23.
MEB (2009). Milli Eğitim Bakanlığı 2010-2014 stratejik planı. https://sgb.meb.gov.tr/Str_yon_planlama_V2/MEBStratejikPlan.adresinden erişildi.MEB. (2010a). Fırsatları artırma ve teknolojiyi iyileştirme hareketi (FATİH) projesi.
Proje amaç ve gerekçesi. Çevrimiçi: http://www.fatihprojesi.com/?pnum=8&pt=Amaç ve gerekçe adresinden erişildi. MEB. (2010b). Fırsatları artırma ve teknolojiyi iyileştirme hareketi (FATİH) projesi.
Projesi kapsamı. http://www.fatihprojesi.com/?pnum=5&pt=Fatih Projesi kapsamı adresinden erişildi.MEB. (2010c). Fırsatları artırma ve teknolojiyi iyileştirme hareketi (FATİH) projesi. Proje bileşenleri. http://www.fatihprojesi.com/?pnum=9&pt=Proje bileşenleri adresinden erişildi.
MEB. (2010d). Fırsatları artırma ve teknolojiyi iyileştirme hareketi (FATİH) projesi. Proje hakkında. http://www.fatihprojesi.com/?pnum=7&pt=Proje hakkında adresinden erişildi.
Olgun, H. (2012). Investigation of student perceptions of interactive whiteboards in a physics classroom. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
Özkan, A. & Deniz, D. (2014). Orta öğretimde görev yapan öğretmenlerin Fatih projesi’ne ilişkin görüşleri. Ege Eğitim Dergisi, 15(1), 161- 175.
Özer, S. & Kılıç Türel, Y. (2015). ICT teacher candidates’ metaphoric perceptions of e-book and interactive E-Book. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 6(2), 1-23.
Pamuk, S., Çakır, R., Ergun, M., Yılmaz, H.B., & Ayas, C. (2013). Öğretmen ve öğrenci bakış açısıyla tablet pc ve etkileşimli tahta kullanımı: FATİH projesi değerlendirmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1799-1822. DOI: 10.12738/estp.2013.3.1734.
Seferoğlu, S.S. (2010). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. (5. Basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Sezer, B. (2011). Bilişim teknolojilerinin eğitime kaynaştırılması: Önem, engeller ve ülkemizde gerçekleştirilen projeler. XVI. Türkiye İnternet Konferansı, Ege Üniversitesi, Atatürk Kültür Merkezi, İzmir, s.12-18.
Seyitoğlu, E. (2014). Akıllı tahta kullanılan matematik dersinden yansımalar. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Trabzon.
Sezgin, Y. (2014). FATİH projesi’ne ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Okan üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Solak, M. (2012). Öğretmenlerin akıllı tahta kullanımına karşı tutumlarının teknoloji kabul modeline göre incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Sakarya üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
Şahin, Ş., Aktürk, A.O. & Çelik, İ. (2013). A study on teachers’, students’ and their parents’ views on the Fatih project. International Journal of Social, Human Science and Engineering, 7(12), 1889- 1905.
Şanlı, Ö., Altun, M. & Tan, Ç. (2015). Öğretmenlerin akıllı tahta ve öğrencilere dağıtılan tablet bilgisayarlar ile ilgili yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Turkish Studies, 10 (3), 833-850. DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7912.
Tantaş, M. & Bahçeci, F. (2016). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin fatih projesi hakkında görüşleri (Diyarbakır İli Örneği). 4th International Instructional Technologies & Teacher Education Symposium, 06-08 October, Fırat University, Elazığ.
Tercan, İ. (2012). Akıllı tahta kullanımının öğrencilerin fen ve teknoloji dersi başarı, tutum ve motivasyonuna etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
Türel, Y. K. (2012). Teachers’ negative attitudes towards interactive whiteboard use: Needs and problems. Elementary Education Online, 11 (2), 423-439.
Türel, Y.K. & Tantaş, M. (2016). Fatih eğitmenlerinin fatih projesinde verilen hizmet içi eğitimlerle ilgili görüşleri (Diyarbakır İli Örneği). 4th International Instructional Technologies & Teacher Education Symposium. 6- 8 October, Fırat University, Elazığ.
Tüzün, H., Akıncı, A., Yıldırım, D. & Sarıkaya, M. (2013). Bilgisayar Oyunları ve Öğrenme. K. Çağıltay ve Y. Göktaş. (Ed). Öğretim Teknolojilerinin Temelleri: Teoriler, Araştırmalar, Eğilimler (1. Basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Tekin Bozkurt, A. (2015). Okul yönetici ve öğretmenlerinin değişime hazır bulunuşluk durumları ve ilgili temel etkenlerin incelenmesi (FATİH projesi örneği). Doktora Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
Tuncel, M. (2012). Fırsatları artırma teknolojiyi iyileştirme hareketi (Fatih) projesi. Eğitime Bakış, 8 (24), 7–13.
Uzun, N. (2013). Dinamik geometri yazılımlarının bilgisayar destekli öğretim ve akıllı tahta ile zenginleştirilmiş öğrenme ortamlarında kullanımının öğrencilerin akademik başarısına, uzamsal görselleştirme becerisine ve uzamsal düşünme becerisine ilişkin tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Ünal, K. (2015). Student views for use smart boards ın history teaching ın secondary schools. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Vural, A.R. & Ceylan, V.K. (2014). Fatih projesi eğitimde teknoloji kullanım kursunun öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. XIX. Türkiye’de İnternet Konferansı, 27-29 Kasım. İzmir.
Yıldırım, Ö., Kurşun, E. & Göktaş, Y. (2015). Bilgi ve iletişim teknolojileri konusunda yapılan hizmet içi eğitimlerin niteliğini etkileyen faktörler. Eğitim ve Bilim, 40 (178), 163-182.
Yıldız, H., Sarıtepeci, M. & Seferoğlu, S.S. (2014). A study of the ın-servıce training needs of teachers’ in the field of instructional technology within the scope of fatih project. 4th International Symposium of Policies And Issues on Teacher Educatıon- 15-16 Mayıs 2014, Hacettepe Üniversitesi. Ankara.