Cultural leadership roles of school principals in high schools as effective schools

Bu araştırmada, ortaöğretim okullarının etkili okul olmasında okul müdürlerinin kültürel liderlik rollerini incelemek amaçlanmıştır. Ayrıca bu çalışmada cinsiyet, görev türü ve hizmet yılı değişkenlerinin katıtımcılar üzerinde olan etkisi incelenmiştir. Araştırmaya 2010-2011 eğitim-öğretim yılında Afyonkarahisar il merkezinde bulunan 240 ortaöğretim kurumu öğretmeni ve 48 ortaöğretim kurum idarecisi olmak üzere toplam 288 kişi katılmıştır. Veri toplama amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan 33 maddelik bir ölçek geliştirilmiştir. Uygulanan ölçek sonucunda elde edilen veriler, istatistik program kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmada kullanılan ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek amacıyla faktör ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. Yapılan güvenirlik çalışmalarına ilişkin bulgular, ölçeğin güvenilir bir yapıya sahip olduğunu göstermektedir. Araştırma sonuçlarına göre, ortaöğretim kurumlarının etkili okul olmasında okul müdürlerinin kültürel liderlik rolleri ile ilgili görüşlerinde cinsiyet, görev türü ve kıdem değişkenlerinin etkili faktörler olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Ortaöğretim okullarının etkili okul olmasında okul müdürlerinin kültürel liderlik rolleri

The purpose of this study is to examine cultural leadership roles of school principals in high schools as effective schools. In this study, the effects of of variables, such as gender, professional status, and experience were examined. 240 high school teachers and 48 high school principals working in Afyonkarahisar in the 2010-2011 academic year participated in this study. A survey consisting of 33 items was developed in order to gather the data. The data were analyzed via statistics package program. Factor and reliability analyses were conducted in order to determine the structural validity of the survey utilized in this study. The findings of the reliability study showed that the survey has a reliable structure. According to the results, gender, professional status, and experience have an effective role on the topic.

PDF

___

Açıkalın, A. (1994). Bir insan olarak okul müdürü. Ankara: Pegem Akademi.
Akçay, A. (2003). Okul müdürleri öğretmenlerini etkileyebiliyor mu? Milli Eğitim Dergisi, 157,
Ayık, A., & Ada, Ş. (2009). İlköğretim okullarında oluşturulan okul kültürü ile okulların etkililiği arasındaki ilişki. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 429-446,
Barnett, K., & McCormick, J. (2004). Leadership and individual principal-teacher relationships in schools, Educational Administration Quarterly, 40(3), 406-434.
Bates, R. (1981). Management and the culture of the school. In R. Bates, & CourseTeam (Eds.), Management of resources in schools: study guide I (pp. 37-45). Geelong, Australia: Deakin University.
Başaran, İ. E. (1982). Örgütsel davranış. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yay.
Başaran, İ. (2000). Eğitim yönetimi: nitelikli okul. Ankara: Feryal Matbaası.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analiz el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Cemaloğlu, N. (2007). Okul yöneticilerinin liderlik stillerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Türk Egitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 73-112.
Cook, S. D. N., & Yanow, D. (1996). Culture and organized learning. Aktaran Leithwood, Leonard & Sharratt (1998). Conditions fostering organizational learning in schools. Educational Administration Quarterly, 34(2), 243-276.
Cunningham, W. G., & Cresson, D. W. (1993). Cultural leadership: the culture of excellence in education. Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.
Çelik, V. (1997). Okul kültürü ve yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Çelik, V. (2002). Okul Kültürü ve yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Davis, S., Darling-Hammond, L., LaPointe, M., & Meyerson, D. (2005). School leadership study: developing successful principals (review of research). Stanford, CA, USA: Stanford University, Stanford Educational Leadership Institute.
Deal, T. E., & Kennedy, A. A. (1982). Corporate cultures. Reading, MA: Addison-Wesley.
Dale, E. (1993). Yönetim teorileri (O. Akınhay, Çev.). Ankara: Öteki Yayınevi (,1996
Değirmenci, S. (2006). Lise yöneticilerinin kültürel liderlik rollerinin öğretmenlerin iş doyumuna etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Abant izzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu, Türkiye.
Erdem, F., & İşbaşı, O. J. (2001). Eğitim kurumlarında örgüt kültürü ve öğrenci alt kültürünün algılamaları. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1, 33-57.
Faris, L. W. (2006). The teacher's voice: narratives of an empowering school culture. Unpublished doctoral dissertation, Stephen F. Austin State University, Texas, USA
Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education (3rd ed.). New York: Yayınevi adı.
Glanz, J. (2006). What every principal should know about cultural leadership. London: Corvin Press.
Gorton R. A., & G. T. Schneider, (1991). School-based leadership, challenges, and opportunities (3rd ed.). Yayınlandığı yer: Wm.C. Brown Publishers.
Hofstede, G. (1980). Culture's consequences: international differences in work related values. Beverly Hills, CA, USA: Sage.
Jenkins, L. (2009). Effective leadership and organisational change. Retrieved October 22, 2010, from http: //www.suite10.com/content/effective-leadership-through-organizational-chan-a150369.
İbicioğlu, C. (1999). İlköğretim okulu yöneticilerinin kültürel liderlik davranışları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya, Türkiye.
Kannapel, P. J., Taylor, D., & Hibpshman, T. (2005). Inside the black box of high- performing highpoverty schools. Retrieved October 1, 2009, from http://www. prichardcommittee.org/ Ford%20Study/Ford Re portJE.pdf.
Laurie, H. (1999). Leadership learning. Unpublished doctoral dissertation, Royal Roads University, Eyalet adı, Ülke adı.
Leithwood, K. A., & Riehl, C. (2003). What do we already know about successful school leadership?Philadelphia, PA: Labaratuary for Students Success, Temple University.
Mintzberg, H. (1998). Five Ps for Strategy. In H. Mintzberg, J. B. Quinn, & S. Ghoshal (Eds.), The strategy process (pp. ?-?). NJ: Prentice-Hall.
Moran, E. T., & Vokwein, J. F. (1992). The cultural appoach to the formation of organizational climate. Human Relations, 45(1), sayfa numaraları.
Naylor, J. A. (1980). Theory of behevior in organization. New York: Academic Press Inc.
Özdemir, A. (2006). Okul kültürünün oluşturulması ve çevreye tanıtılmasında okul müdürlerinden beklenen ve onlarda gözlenen davranışlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(4), 411-433.
Quick, P. M., & Normore, A. H. (2004). Moral leadership in the 21st century: everyone is watching— especially the students. The Educational Forum, 68(4), sayfa numaraları.
Pettigrew, A. (1979). Academy of management review. Human Relations, 24(6), sayfa numaraları.
Robbins, S. (1994). Örgütsel davranışın temelleri (S. A. Öztürk, Çev.). Eskişehir: ETAM A.Ş. Basım ve Yayım,1994.
Schein, E. J. (1992). Organizational culture and leadership (2nd ed.).San Francisco, CA, USA: Jossey- Bass.
Schein, E. H. (1973). Örgütsel kültür (A. Akbaba, Çev.). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(3), 1-32. (2002).
Sergiovanni, T. J. (1984). Handbook for effective department leadership. concepts and practices in today's secondary schools. London: Allyn & Bacon.
Sergiovanni, T. J. (1992). Moral leadership. San Francisco, CA, USA: Jossey-Bass
Sergiovanni, T. J. (1994). Building community in schools. San Francisco, CA, USA: Jossey Bass
Sergiovanni, T. J. (1995). Leadership for the schoolhouse: how is it different? Why is it important? Yayinlandiği yer: Willy&Sons.
Şişman, M. (1996). Örgüt kültürü. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 732.
Sönmez, N. (2008). Orta öğretim okulu yöneticilerinin kültürel liderlik rollerinin değişime olan direnç üzerindeki etkileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
Sürgit, K. (1978). Organizasyon ve metot hizmeti. Ankara: Sevinç Matbaası.
Tatlıdil, H. (1996). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel analiz. Ankara: Cem Web Ofset Ltd. Şti.
Tylor, J. R. (2001). The rational organisation reconsidered: an exploration of some of the implications of self organising. Communication Theory, 11, sayfa numaraları.
Yıldırım, B. (2001). Okul yöneticilerinin kültürel liderlik rollerinin öğretmenlerin iş doyumuna ve meslek ahlâkına etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ, Türkiye.