COVİD-19 PANDEMİ SÜRECİNDE SOSYOLOJİ ÖĞRENCİLERİNİN YAŞÇILIĞA KARŞI TUTUMLARI

Bu çalışmada, COVİD-19 pandemi sürecinde Sosyoloji öğrencilerinin yaşçılığa (yaşa bağlı ayrımcılık) tutumlarının ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Yaşçılık (yaşa bağlı ayrımcılık), birçok sosyal yapı ve bağlam açısından yaşam döngüsü boyunca çeşitli biçimlerde belirginlik göstermektedir. Kuramsal olarak Stereotip Kimlik Teorisi'ne göre, yaşlılara karşı yapılan/yapıldığı düşünülen yaşa bağlı ayrımcılığın, Sosyoloji öğrencileri tarafından geliştirilen tutumlar doğrultusunda sonuçları araştırılmıştır. Bu bağlamda, genç ve yaşlı bireylere ilişkin yaşlılığın sosyal ve psikolojik etkileri üzerine sistematik bir literatür taraması gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, betimsel tarama (Survey) modeli üzerine temellendirilen nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklem grubunu, 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Sinop Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyoloji bölümü öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklem, basit tesadüfi örneklem tekniğiyle seçilen toplamda 174 öğrenciden 165 öğrencinin (32 kadın, 133 erkek) katılımıyla oluşmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak anket yöntemi kullanılmıştır. Anketin ilk bölümünde “Kişisel Bilgi Formu” ikinci bölümde ise “Yaşlı Ayrımcılığı Ölçeği” bulunmaktadır. Anket formu ile öğrencilerden elde edilen bilgiler, “SPSS 22.0 V.” istatistik paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen verilere uygulanacak olan testlerin seçimi öncesinde hata terimlerinin normal dağılım gösterip göstermediği kontrol etmek amacı ile Shapiro-Wilk normallik testi uygulanmıştır (p>0,05). Ölçekten elde edilen puanlar için ikili karşılaştırmalarda Independent samples t-test, çoklu karşılaştırmalarda ise One-Way ANOVA ve Tukey HSD testinden yararlanılmıştır. Çalışmanın bulguları, COVİD-19 pandemi sürecinde Sosyoloji öğrencilerinin yaşçılığa (yaşa bağlı ayrımcılık) tutumlarında anlamlı bir farklılığın olduğunu göstermektedir.

___

  • Barkas, S. (2011). Still working: Economy forcing retirees to re-enter workforce. The Desert Sun. Retrieved from. Erişim adresi: http://www.mydesert.com.
  • Block, M. R., Davidson, J. L., & Grambs, J. D. (1981). Women over forty: Visions and realities. Springer geries: Focus on women, 4. New York: Springer Publishing Company.
  • Butler, R. N. (1969). Age-Ism: Another Form of Bigotry. The Gerontologist, 9(4), 243–246.
  • Butler, R. N. & Lewis, M. L. (1977). M. Aging and Mental Health. St. Louis: C. V. Mosby.
  • Calasanti, T. (2008). A feminist confronts ageism. Journal of Aging Studies, 22(2), 152-157.
  • Hidds & Gilleards, (2020). The ideology of ageism versus the social imaginary of the fourth age: two differing, Ageing & Society, 40, 1617–1630. approaches to the negative contexts of old age
  • Kaptan, S. (1998). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri, Ankara: Tekışık Web Ofset Tesisleri.
  • Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Kastenbaum, R. (1973). On the Future of Death: Some Images and Options. Sage Journals, 3(4), 307-318.
  • LCO (2020). Ageism: Concepts and Theories, Erişim adresi: https://www.lco-cdo.org/en/our-current projects/a-framework-for-the-law-as-it-affects-older-adults/older-adults-funded papers/ageism-and-the-law-emerging-concepts-and-practices-in-housing-and-health/ii ageism-concepts-and-theories/
  • Macnicol, J (2009). Analysing ageism and age discrimination, London School of Economics and Political Science, 3-47.
  • Rosencranz, H.A., & McNevin, T.E. (1969). A factor analysis of attitudestoward the aged. The Gerontologist, 9, 55-59.
  • Quéniart, A. & Charpentier, M. (2012). Older women and their representations of old age: A qualitative analysis. Ageing and Society, 32(06), 983 – 1007.
  • Reducing Stereotype Threat. (2008). Reducing Stereotype Threat Definitions. Erişim adresi: https://www.reducingstereotypethreat.org/definition Steele, C., & Aronson, J. (1995). Stereotype Threat and the Intellectual Test Performance of African Americans. Journal of Personal and Social Psychology , 797-811.
  • Şentürk, Ü. (2018). Yaşlılık Sosyolojisi, Yaşlılığın Toplumsal Yörüngeleri. Bursa: Dora Basım Yayın.
  • Timurtürkan, M. ve Demez, G (2018). Bir Toplumsal İktidar Alanı Olarak Beden ve Yaşlanan Bedenin Yeniden İnşası. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 441-456.
  • Traxler, A. J. (1980). Let's get gerontologized: Developing a sensitivity to aging. The multi-purpose senior center concept: A training manual for practitioners working with the aging. Springfield, IL: Illinois Department of Aging.
  • Vefikuluçay D. ve Terzioğlu F. (2011) Development and psychometric evaluation of ageism attitude among the university students. Turkish Journal of Geriatrics,14(3), 259-268.
  • WHO (2020). Ageing and Life-Course, Erişim adresi: https://www.who.int/ageing/ageism/en/ Zizek, S. (2020). Pandemic! Covid-19 Shakes the World. New York: OR Books.