Mekanik-organik örgütsel yapı değişkenleri perspektifiyle 6528 sayılı kanunun okulların örgütsel yapısında yaratabileceği değişimin incelenmesi
Bu çalışmada okulların örgütsel yapısı üzerinde 6528 sayılı kanunun yaratabileceği etkilerin saptanması amaçlanmıştır. Okullarımızın örgütsel yapısı, Hagein aksiyomatik kuramının değişkenlerine göre betimlenmiştir. Aksaray İli merkezindeki resmi örgün okullarda görev yapan on beş müdür ile yüzyüze görüşülmüştür. Yarı-yapılandırılmış görüşme formunun kullanıldığı çalışmada hem nitel hem de nicel veri analiz teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda okullarımızda farklı alanlarda uzmanlaşmanın, merkezileşmenin, statü farklılığının, yeniliklere uyumun ve eğitimsel sonuçlar açısından eğitimsel üretimin düşük olduğu; fakat resmileşmenin, verimliliğin yüksek olduğu ve iş doyumunun ortanın üstünde bir seviyede olduğu söylenebilir. Okulların organik örgüt yapısına daha yakın olduğu görülmektedir. 6528 sayılı kanunun, tarafsız ve belirlenmiş ölçütlere göre yürütülmesi halinde, okulların organik yapısını güçlendirebileceği ancak eğitim-öğretim faaliyetlerinin verimliliğinde ve çalışanların iş doyumunda düşüşe sebep olacağı öngörülmüştür.
Examining the possible changes in the school organizational structure caused by the law 6528 in the perspective of mechanicorganic organizational variables
In this study we aimed at investigating the possible effects of the law 6528 on schools organizational structure. We take the perspective of Hages axiomatic theory to describe schools organizational structure. We carried out face to face interviews with 15 school principals, who work in public schools located in Central Province Aksaray. We used a semi-structured interview form in collecting data and we performed both qualitative and quantitative analysis techniques. At the end of the study, we found that schools have low level of complexity, authoritative hierarchy, stratification, adaptability, and educational outputs but high level of formalization, productivity and slightly adequate of job satisfaction. It refers that schools are closer to organic organization. If the law 6528 is carried out objectively and through criteria, it would support the organic side of school structure but it would also diminish the level of productivity of teaching-learning activities and job satisfaction of school staff.
___
- Akıl-Karallı, S. (2003). Okul müdürlerinin etkililiği ile öğretmenlerin karara katılma düzeyleri (Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Argyris, C. (1993). The individual and the organization: Some problems of mutual adjustment. New York: Irvington. Başaran, İ. E. (2000). Yönetim. Ankara: Feryal.
- Bishop, L. K., & George, J. R. (1973). Organizational structure: A factor analysis of structural characteristics of public elementary and secondary schools. Educational Administration Quarterly, 9(3), 66-80.
- Brady, D. A. (2008). The effect of school organizational structure on professional development transfer of training (Unpublished doctoral dissertation). Oakland University, Rochester, Michigan.
- Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem A. Etzioni, A. (1987). A comparative analysis of complex organizations. New York: Free Press.
- Gürsel, M. (2008). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Konya: Eğitim Hage, J. (1965). An axiomatic theory of organizations. Administrative Science Quarterly, 10(3), 289-320.
- Hoy, W. K., & C. G. Miskel (2012). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama (Çev. Ed. S. Turan). Ankara: Nobel.
- Hoy, W. K., & Sweetland, S. R. (2001). Designing better schools: The meaning and nature of enabling school structure. Educational Administration Quarterly, 37(3), 296-321.
- Jackson, J. M. (2007). An examination of the relationship between elementary school principals' perceptions of shared decision making and three organizational structures (Unpublished doctoral dissertation). Wayne State University, Detroit, Michigan.
- Kessler, S. R. (2007). The effects of organizational structure on faculty job performance, job satisfaction, and counterproductive work behavior. (Unpublished Doctoral Dissertation). University of South Florida, South Florida.
- Likert, R. (1987). New patterns of management. New York: Garland.
- Lund, T. (2011). Combining qualitative and quantitative approaches: Some arguments for mixed method research. Scandinavian Journal of Educational Research, 56(2), 155-165.
- Mintzberg, H. (2014). Örgütler ve yapıları-The structuring of organizations (Çev.Ed. A. Aypay). Ankara: Nobel Yayın.
- Ordu, A. (2011). İlköğretim okullarında örgütsel yapı ile örgüt sağlığı arasındaki ilişkiler (Yayımlanmamış doktora tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
- Ornstein, F. C. (2013). Educational administration. New York: Wadsworth Cengage Learning.
- Resmi Gazete (2014). MEB okulöncesi ve ilköğretim kurumları yönetmeliği [Yönetmelik]. MEB mevzuatı (29072).
- Soler, C. (1999). The relationship of organizational structure and job characteritics to teachers' job satisfaction and commitment (Unpublished doctoral dissertation). St. John's University, New York.
- Şimşek, H. ve Yıldırım, A. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
- Şişman, M. (2010). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Pegem A
- Şişman, M. (2012). Okullarda yapı. İçinde Hoy, W.K. & Miskel, C.G. (Eds.), Eğitim yönetimi (Çev. Ed. S. Turan) (ss. 82-125). Ankara: Nobel.
- Tashakkori, C. T. (2009). Foundations of mixed method research: Integrating quantitative and qualitative approaches in the social and behavioural sciences. London: Sage Publication.
- Tüzel, E. (2010). İlköğretim okullarının bürokratikleşme düzeyi ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Yaman, E. ve Irmak, Y. (2010). Yöneticiler ve öğretmenler arasındaki güç mesafesi. Mustafa Kemal Paşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 164-172.
- Yılmaz, E. (2009). İlköğretimde çalışan öğretmenlerin örgütsel bağlılıklarının, iş doyumları ve okullardaki örgütsel yaratıcılık açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 8(2), 476-484.
- ISSN: 1300-4832
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1995
- Yayıncı: Pegem Akademi Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.
Sayıdaki Diğer Makaleler
Öğretmen adaylarının okul, okul yönetimi ve Türk eğitim sistemine yönelik metaforik algıları
Okul müdürlerinin liderlik standartlarının geliştirilmesi
Öğretmenlerin mesleki denetim ve rehberlik konusunda müfettişlerden beklentileri*
Öğretim elemanlarının değişime uyumu ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenilirlik çalışması