Sosyal Medyada Sharenting Kavramı ve Ulusal Mevzuatta İncelenmesi

Geleneksel medyadan, sosyal medya çağına geçilmesi ile birlikte sosyal medya platformları hayatımızda önemli bir yer kaplamaya başlamıştır. Sosyal medya mecralarında ortaya çıkmaya başlayan popüler kültür ise toplumu farklı açılardan etkisi altına almaktadır. Özellikle, son yıllarda sosyal medyanın kullanımının artması ve yaygınlaşması toplumda sosyolojik ve psikolojik değişimler yaratmıştır. Bu değişimler ebeveyn-çocuk ilişkilerine de yansımaktadır. Günümüzde ebeveynler, çocuklarını ve onların özel anlarını sosyal medya platformlarında paylaşmaktadır. Bu durumun hukuk dünyasına yansıması ise kaçınılmaz olmuştur. Bu çalışmada, ebeveynleri tarafından küçük yaşlarda dijital ayak izi oluşturulan çocukların hakları ile ilgili inceleme velayet hakkı kapsamı esas alınarak hazırlanmıştır. Konunun daha iyi anlaşılabilmesi için öncelikle sharenting kavramı ve nedenleri açıklanmıştır. Ardından sharenting eyleminin çocuklar üzerindeki olumsuz etkileri incelenmiştir. Çalışmada anne ve babaların, çocuklarının özel hayatlarını sosyal medyada yayınlamalarının hukuki boyutu, ulusal ve uluslararası mevzuat göz önünde bulundurularak incelenmiştir.

The Concept Of Sharentıng In the Socıal Medıa And Its Analysis In Natıonal Legıslatıon

With the transition from traditional media to the era of social media, social media platforms have started to occupy an important place in our lives. Popular culture, which has started to emerge in social media channels, affects the society from different perspectives. In particular, the increase and widespread use of social media in recent years has created sociological and psychological changes in society. These changes are also reflected in parent-child relationships. Today, parents share their children and their special moments on social media platforms. The reflection of this situation on the legal world was inevitable. This study was prepared on the basis of the right of custody to examine the rights of children whose digital footprints were created by their parents at an early age. In order to better understand the subject, firstly, the concept of sharenting and its reasons are explained. Then, the negative effects of the act of sharing on children were examined. In the study, the legal dimension of parents' publishing their children's private lives on social media has been examined by considering national and international legislation.

___

  • Acun, R. (2000). İnternet ve telif hakları. Bilgi Dünyası, 1(1), 5-25. Https://Doi.Org/10.15612/BD.2000.388
  • Ak, Z. B., & Bat, M. (2010). Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine yönelik bir araştırma. Journal Of Yaşar University, 20(5). 3348-3382. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/179294
  • Akdi̇, M. (2016). Ana-babanın çocuğun fotoğraf ve görüntülerinin sosyal medyada yayınlamasından doğan sorumluluğu. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 22(3), 123-144. https://dergipark.org.tr/tr/pub/maruhad /issue/36500/333719
  • Akyüz, E. (2020). Çocuk hukuku çocukların hakları ve korunması, Pegem Akademi.
  • Albayrak E.S. (2020). Youtube’un çocukları, Gazi Kitabevi
  • Aslan, A., & Ünlü, D. G. (2016). A research on the relationship between Instagram Phenomenons and Adverstisers, Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 3 (2), 41-65. http://dergipark.org.tr/iled/issue/29371/314265
  • Ayhan, H., & Öztürk, E. (2021). Dijital dünyada ebeveyn olmanın görünürde normal bir yansıması olarak paylaşan ebeveynlik (sharenting): Sharenting As an apparently normal reflection of being a parent in the digital world: A literature review. Turkiye Klinikleri Journal Of Forensic Medicine And Forensic Sciences, 18, 165-177. Https://Doi.Org/10.5336 /Forensic.2021-82082
  • Brosch, A. (2016). When the child is born into the internet: Sharenting as a growing trend among parents on Facebook. The New Educational Review, 43(1), 225-235. Https://Doi.Org/10.15804/Tner.2016.43.1.19
  • Çi̇mke, S., & Yıldırım G. D., & Polat, S. (2018). Child rights neglect in social media: Sharenting. Güncel Pediatri, 16(2), 261-267. Https://Doi.Org/10.4274/Jcp.2018.0038
  • Dursun, C. (2019). Ebeveynlerin çocuklarını sosyal medyada teşhiri: çocuk hakları bağlamında bir değerlendirme. Çocuk ve Medeniyet , 4 (8) , 195-208 https://dergipark.org.tr/tr/pub/cm/issue/57214/807915
  • Duygulu, S. (2019). Sosyal medyada çocuk fotoğrafları paylaşmanın mahremiyet ihlali ve çocuk istismarı açısından değerlendirilmesi . TRT Akademi , 4 (8) , 428-487 https://dergipark.org.tr/tr/pub/trta/issue/47420/544290
  • Elmalıca, H. (2016). Bilişim çağının ortaya çıkardığı temel bir insan hakkı olarak unutulma hakkı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 65(4) 1603-1636. https://dergipark.org.tr/tr/pub/auhfd/issue/42360/509942#article_cite
  • Erdoğan, C. (2019). Çocukların kişisel verilerinin korunması (sosyal medya örneği kapsamında). Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 21(2), 2445-2467.
  • Erişir, R. M. & Erişir, D. (2018). Yeni Medya ve Çocuk: Instagram Özelinde “Sharenting” “Paylaşanababalık” Örneği. Yeni Medya, (4) , 50-64 https://dergipark.org.tr/tr/pub/yenimedya/issue/55568/760577
  • Erkan, S. (1989). Çocuk hakları üzerine. Eğitim ve Bilim, 13(73). http://Egitimvebilim.Ted.Org.Tr/İndex.Php/EB/Article /View/5836
  • Ertuğrul, M. (2021). Çocuğun kişisel verilerinin velisi tarafından sosyal medyada kullanılmasının kişilik hakkı bakımından değerlendirilmesi. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi (2), 513-564 https://dergipark.org.tr/tr/pub/ybuhukuk/issue/64383 /886576
  • Kaya G.İ & Kaya U. (2017). Bir ebeveyn pratiği olarak sharenting/ A parental practice: “ Sharentıng '’. In Current Debates In Education 443-455
  • Medin, B. (2017). Dijitalleşen dünyada fikri haklar sorunu, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 51-68 https://dergipark.org.tr/tr/pub/kusbd/issue/30549/295065.
  • Serçemeli, C. (2020). Ebeveynlerin sosyal medyadaki “Over-Sharentıng” davranışlarının hukuki açıdan değerlendirilmesı. Turan-Sam, 12(48), 229-237..
  • Steinberg, S. B. (2017). Sharenting: Children’s privacy in the age of social media. Emory Law Journal, 66(4), 839-884.
  • Uzun, S. (2020). Velayet hakkı bağlamında çocuğun görüntüsünün sosyal medyada paylaşılması ve ortaya çıkabilecek hukuki meseleler. 16.
  • Webolizma. (2021). Hootsuite Ve We Are Social 2021 Dijital Türkiye Raporu. Https://Www.Webolizma.Com/Hootsuite-Ve-We-Are-Social-2021-Dijital-Turkiye-Raporu/
  • Yavuz,C. (2020). Sosyal medya ebeveynliği ve çocukların unutulma hakkı. İzmir Barosu Dergisi, 85(1), 15-52
  • Yazıcı, T., & Özel, M. (2017). Educational and interactive dimension of motherhood on social media: a research on Instagram. International Journal Of Social Sciences And Education Research, 3(5), 1715-1730. Https://Doi.Org/10.24289 /İjsser.332140
  • Özdemir H. & Nuri, A. C. (2012). Çocuk Hukuku, Adalet Yayınevi.