Hatay İlinde Karma Yem ve Hammadde Üretim İşletmelerinin Mevcut Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri
Çalışmada, Hatay ilinde bulunan karma yem ve ham madde üretimişletmelerinin teknik, alt yapı, üretim ve pazarlama alanlarındakarşılaştıkları sorunların belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla,sekiz hammadde, üç karma yem işletmesi olmak üzere toplam 11adet işletmede anket çalışması yapılmıştır. Hatay ilinde karma yemişletmelerinde 25.100 ton kapasiteli 26 adet, hammaddeişletmelerinde ise 137.900 ton kapasiteli 55 adet depobulunmaktadır. Hammadde olarak çoğunlukla pamuk tohumuküspesi, karma yem olarak büyükbaş besi ve süt yemi üretimiyapılmaktadır. İşletmelerde üretim şekli toz ve pelet, paketlemedeise dökme ve 50 kg’lık çuvallı ambalaj şeklindedir. HammaddelerAkdeniz Bölgesi’nden alınıp, işlendikten sonra çoğunlukla aynıbölgeye satılmaktadır. Şimdiye kadar ihracat yapılmadığı ancak,ihracata yönelik çalışmaların planlandığı belirlenmiştir. Karma yemişletmelerinin tümünde, hammadde işletmelerinin ise %62.5’indeyem analiz laboratuvarı bulunmadığı belirlenmiştir. İşletmesahipleri; döviz kuru, akaryakıt ve hammadde fiyatlarındaki artışınkarma yemin maliyetini artırdığını, yem satışında ve satılan yeminparasını zamanında tahsil etmede sıkıntı yaşadıklarını, bakım işçi,elektrik masraflarının yüksek olduğunu ve işletmelerinin mevcutdurumundan %90.9 oranında kısmen ya da tamamen memnunolmadıklarını ifade etmişlerdir. Sonuç olarak, karma yem vehammadde işletme sahiplerinin sınır kenti olan ilin dış pazarlaraaçılma konusundaki avantajını değerlendiremedikleri ortayaçıkmıştır.
Current Status, Problems and Solution Suggestions of Compound Feed and Feedstuffs Industry in Hatay Province
In this study, it was aimed to identify the problems encountered in the fields of technical, infrastructure, production and marketing of compound feed and feedstuffs production enterprises in Hatay province. For this purpose, a total of 11 enterprises, 8 feedstuffs enterprises and 3 compound feed enterprises, were surveyed. In the province of Hatay, there are 26 warehouses with a capacity of 25,100 tons and 55 warehouses with a capacity of 137,900 tons in feedstuffs enterprises. Cotton seed meal as feedstuffs, cattle fattening and milk feed were produced as compound feed. Powder and pellet production in the enterprises, bulk and sack-shaped packaging. Feedstuffss are purchased from the Mediterranean Region and processed and then sold to the same region. It was stated that it has not been exported so far, but export-oriented activities are also planned. It is determined that there is no feed analysis laboratory in all compound feed business and 62.5% of feedstuffs business. Business owners; they stated that the increase in the exchange rate, fuel and feedstuffs prices increased the cost of compound feed, they had difficulties in selling the feed and the feed money sold in time, maintenance workers, electricity costs were high and they were not partially or completely satisfied with the current status of their enterprises at the rate of 90.9%. As a result, it was revealed that the owners of compound feed and feedstuffs enterprises could not evaluate the advantage of the province, which is the border city, in opening to foreign markets improve.
___
- Akbay KC, Ak İ 2018. Karma Yem Teknolojisindeki Gelişmelerin Karma Yem Kalitesine ve Yem Değerine Etkileri. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(2): 175-188.
- Akdeniz RC, Ak İ, Boyar S 2005. Türkiye Karma Yem Endüstrisi ve Sorunları. VI. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi, 03-07 Ocak, 2:935- 959. Ankara.
- Alçiçek A, Yurtman Y 2009. Entansif Koyunculukta Besleme. U. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 23(2): 1- 13.
- Anonim 2018. Türkiye'de Karma Yem Üretimi ve Sorunları www.zmo.org.tr/resimler/ekler/aa903e40952a84b_ ek.pdf. (Erişim tarihi: 13.06.2018).
- Anonim 2019a. Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Karma Yem Sanayii Raporu. http://www.yem. org.tr/DosyaMerkezi/karma%20yem%20sanayii%2 0raporu%202019.pdf. (Erişim tarihi:17.06.2019).
- Anonim 2019b. Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Ekim 2019. tarimorman.gov.tr›sgb/Belgeler/ SagMenuVeriler (Erişim tarihi:(06.02.2020).
- Anonim 2019c. DDGS Kullanıcı El Kitabı. www.eryas.com.tr/uploads/file/DDGS kullanıcı el kitabı.pdf. (Erişim tarihi:17.05.2019).
- Budağ C 2011. Van’da Bulunan Yem Fabrikalarının Üretim Durumları ve Sorunları. YYÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 16(2): 59-66.
- Çelik K, Ertürk M, Ersoy İE 2003. Farklı Yem Fabrikalarından Örneklenen Karma Yem ve Yem Ham Maddelerinde Bazı Kalite Ögelerinin Kantitatif Araştırılması. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(2):161-168.
- Demir P, Aksu Elmalı D 2011. Doğu Anadolu Bölgesindeki Kimi Yem Fabrikalarının Mevcut Durumu ve Sorunları. Vet Hekim Der Derg, 82(1): 29-34.
- Denli M, Demirel R, Sessiz A 2015. Diyarbakır İli Karma Yem Endüstrisinin Durumu. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 3(9): 701-706.
- Günenç P 2019. Hatay ilinin farklı yerlerinden örneklenen bazı yem ve yem hammaddelerinin besin içeriklerinin belirlenmesi. HMKÜ. Fen Bil. Ens., Zootekni ABD, Yüksek Lisans Tezi, 69 s.
- Karabulut A, Ergül M, Ak İ, Kutlu HR, Alçiçek A 2000. Karma Yem Endüstrisi. V. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi, 17-21 Ocak, 2: 985- 1008. Ankara.
- Tekerli N 2010. Ege Bölgesi Karma Yem Sanayinin Mevcut Durumunun İncelenmesi ve Geliştirilmesi Üzerine Bir Araştırma. NKÜ. Fen Bil. Ens., Zootekni ABD, Yüksek Lisans Tezi, 55 s.