Ali Kaan AŞKIN, Şeyma YIĞIT, İzzet AKÇA, İslam SARUHAN4

Biyolojik Preparatların Halyomorpha halys (Stål, 1885) (Hemiptera: Pentatomidae)’a Karşı Etkinliğinin Belirlenmesi

Bu çalışmada Nibortem (Verticillium lecani), Nostalgist BL (Beauveria bassiana) ve Biomagic (Metarhizium anisopliae) entomopatojen fungusları içeren ticari preparatlar ile bitkisel ekstraktlı preparat Azadiractin, sentetik insektisit olan Decis ‘in laboratuar koşullarında Halyomorpha halys ’a karşı biyolojik etkinlikleri belirlenmiştir. Çalışmada Azadirachtin’in 1.25 ml, 2.5 ml ve 5 ml/500ml su dozları, Nostalgist, Nibortem ve Bio-Magic preparatlarının 1.25 ml/500ml su dozu (1x109 kob ml-1) ve Decis’in 0.15 ml/500ml su dozu kullanılmıştır. Her bir tekerrüre 2 ml olacak şekilde spreyleme yapılmıştır. Denemeler 26±2 C° sıcaklık ve %60±2 orantılı nem koşullarında yürütülmüştür. Ticari entomopatojenler içinde Nibortem 7.gün sonunda %72.2 etki göstererek zararlı üzerinde en etkili preparat olarak belirlenmiştir. Çalışmada kullanılan diğer preparatlardan Bio-Magic %55.6, Nostalgist %38.9 etki göstermiştir. Azadirachtin ise en etkili preparat olmuş olup; 5 ml dozda %94.4 etki sağlamıştır.

Determination of Biological Preparations Efficacy Against Halyomorpha halys (Stål, 1885) (Hemiptera: Pentatomidae)

In this study, the biological efficacy of commercial entomopathogenic fungi, Nibortem (Verticillium lecani), Nostalgist BL (Beauveria bassiana) and Bio Magic (Metarhizium anisopliae), and botanical insecticide Azadirachtin, and synthetic insecticide Decis against Halyomorpha halys were determined in laboratory conditions. Overall, 1.25 ml, 2.5 ml and 5 ml/500 ml water concentration of Azadirachtin, 1.25 ml/500ml water (1x109 kob ml) concentration of Nibortem, Nostalgist BL and Bio-Magic, for each, and 0.15 ml/500 ml water concentration of Decis were applied in the study. The 2 ml dose from each of the commercial bioinsecticides were sprayed on H. halys for each replication. The experiments were conducted in 26±2 °C temperature and 60±2% humidity conditions. Among the commercial entomopathogens, Nibortem was determined as the most effective preparation on the pest with a 72.2% at the end of the 7th day. Bio Magic was revealed 55.6 % and Nostalgist BL sustained 38.9%. effectiveness. Overall, Azadirachtin was conclude as the most effective preparation by 94.4% effectiveness on Halyomorpha halys at 5 ml/500 water doses.

PDF

___

Abbott WS 1925. A Method of Computing the Effectiveness of An Insecticide. J. Econ. Entomol 18(2): 265-267.
Ak K, Uluca M, Aydin Ö, Gokturk T 2019. Important Invasive Species and Its Pest Status in Turkey: Halyomorpha halys (Stål) (Heteroptera: Pentatomidae). J Plant Diseases and Protec 126(5): 401-408.
Anonim 2018a. Fındık Değerlendirme Raporu. https://www.tarimorman.gov.tr/BUGEM/Belgeler/ FındıkDegerlendirmeRaporu.pdf. (Alınma Tarihi: 22.02.2021).
Anonim 2018b State-by-state Stop Halyomorpha halys: Management of Brown Marmorated Stink Bug in US Specialty Crops. https://www.stopbmsb. org/ whereis-bmsb/state-by-state/ (Alınma tarihi: 20.02.2021).
Anonim 2021. Bitki Zararlıları Zirai Mücadele Teknik Talimatları.https://www.tarimorman.gov.tr/ TAGEM/Belgeler/BitkiSagligi/Bitki%20Zararl%C4 % B1lar%C4%B1%20Zirai%20M%C3%BCcadele% 20Teknik%20Talimatlar%C4%B1.pdf. (Alınma Tarihi: 20.02.2021).
Cerci B, Kocak O 2017. Further Contribution to The Heteroptera (Hemiptera) Fauna of Turkey with A New Synonymy. ActaBiologica Turcica 30(4): 121- 127.
Fao 2019. Dünyada Fındık Üretimi, 2014-2018. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC (Alınma Tarihi: 20.02.2021).
Guncan A, Gumus E 2019. Brown Marmorated Stink Bug, Halyomorpha halys (Stål, 1855) (Hemiptera: Heteroptera, Pentatomidae) A New and Important Pest in Turkey. Entomol News 128(2): 204-210.
Haye T, Gariepy T, Hoelmer K, Rossi JP, Streito JC, Tassus X, Desneux N 2015. Range Expansion of The Invasive Brown Marmorated Stink Bug Halyomorpha halys: An Increasing Threat to Field, Fruit and Vegetable Crops Worldwide. Journal of Pest Science 88(4): 665-673.
Hızar 2014. Düzce İli Fındık Bahçelerinde Zararlı Böcek Türlerinin Tespiti. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 92sy.
Hoebeke ER, Carter ME 2003. Halyomorpha halys (Stal) (Heteroptera: Pentatomidae): a polyphagous plant pest from Asia newly detected in North America. Proceedings of the Entomological Society of Washington 105(1): 225-237.
Kılıç B 2014. Giresun İli Merkez, Bulancak, Espiye, Görele, Keşap ve Tirebolu İlçelerinde Fındık Üreticilerinin Bitki Koruma Yönünden Karşılaştıkları Sorunlar ile Tarımsal İlaç Kullanım Durumunu Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 109sy.
Kurt MA 1975. Doğu Karadeniz Fındıklarında Zarar Yapan Palomena prasina (Heteroptera: Pentatomidae)’nın Biyo-Ekolojisi Üzerine Araştırmalar. Gıda-Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü, Samsun Bölge Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Yayınları No: 25, Samsun.
Leskey TC, Hamilton GC, Nielsen AL, Polk DF, Rodriguez-Saona C, Bergh JC, Wright SE 2012a. Pest Status of The Brown Marmorated Stink Bug Halyomorpha halys in The USA. Outlooks on Pest Management 23(5): 218-226.
Leskey TC, Wright SE, Short BD, Khrimian A 2012b. Development of Behaviorally Based Monitoring Tools for The Brown Marmorated Stink Bug Halyomorpha halys (Stål)(Heteroptera: Pentatomidae) in Commercial Tree Fruit Orchards. J. Entomol. Sci 47: 76-85.
Morehead JA, Kuhar TP 2017. Efficacy of Organically Approved Insecticides Against Brown Marmorated Stink Bug Halyomorpha halys and Other Stink Bugs. Journal of Pest Science 90(4): 1277-1285.
Nielsen AL, Hamilton GC 2009. Seasonal Occurrence and Impact of Halyomorpha halys (Hemiptera: Pentatomidae) in Tree Fruit. Journal of Economic Entomology 102(3): 1133-1140.
Rice KB, Bergh CJ, Bergmann EJ, Biddinger DJ, Dieckhoff C, Dively G, Tooker JF 2014. Biology, Ecology, and Management of Brown Marmorated Stink Bug (Hemiptera: Pentatomidae). Journal of Integrated Pest Management 5(3): A1-A13.
Saruhan İ 2004. Karadeniz Bölgesi Fındık Üretim Alanlarında Görülen Fındık Kokarcası (Palomena prasina (L.) (Hemiptera: Pentatomidae))'nin Biyoloji, Popülasyon Yoğunluğu ve Zarar Şekli Üzerine Araştırmalar. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, 122sy.
Scheihing B, Estes KA, McCravy KW 2016. First Record of The Invasive Pest Halyomorpha halys (Hemiptera: Pentatomidae) in McDonough County, and Its Current Distribution in Illinois. Illinois State Academy of Science, Illinois, 109 p.
SPSS I. (2012). SPSS version 21.0. IBM SPSS, Chicago, Illinois, USA.
Tuncer C 2013. Fındık Zararlıları Web Sitesi. Hazelnut Pests Homepage. http://www.findikci.net. (Alınma tarihi: 15.01.2021).
Tuncer C, Saruhan I, Akca I 2005. The Insect Pest Problem Affecting Hazelnut Kernel Quality in Turkey. VI International Congress on Hazelnut 27- 28 July 2005, Spain.
Tüik 2019. Bitkisel Üretim İstatistikleri, 2014-2018. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Bitkisel Uretim-Istatistikleri-2020-33737 (Alınma Tarihi: 20.02.2021).
Yiğit Ş, Saruhan İ 2020. Evaluation of Biocontrol Agents for Graphosoma lineatum (L.) (Hemiptera: Pentatomidae) in Experimental Conditions. International Journal of Tropical Insect Science 1- 6.
Zhu G, Gariepy TD, Haye T, Bu W 2016. Patterns of Niche Filling and Expansion Across The Invaded Ranges of Halyomorpha halys in North America and Europe. J Pest Sci 90(4): 1045-1057.