Ayşe ÇELİK BEDELOĞLU, Beysim GARİP, Ayten Nur YÜKSEL YILMAZ, Necati ER

FARKLI PUNTA SAYILARININ POLİESTER KUMAŞ ÖZELLİKLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN İNCELENMESİ

Poliester (PES) diğer bir deyişle polietilen tereftalat (PET) tekstil sektöründe önemli yere sahip olansentetik polimerlerden biridir. Poliester iplik ve kumaşlar, gerilmeye karşı yüksek dayanım, bakterilere veısıya karşı direnç, elastiklik, bakım kolaylığı ve yıkama sonrası çabuk kuruma gibi üstün özellikleresahiptir. Bu çalışmada, aynı iplik numaralarına sahip (167/48 dtex/filament) tam çekimli (fully drawn yarn)(FDY) ve tekstüre kısmen çekilmiş poliester iplikler (partially oriented) (POY), hava ile kaplama (aircovering) yöntemiyle farklı punta sayılarında (8, 29, 54, 75, 85 adet/metre) birleştirilerek filament şeklindeüretilmiştir. Daha sonra bu filamentler kullanılarak örme kumaş yüzeyleri oluşturulmuş ve boyamayapılmıştır. Punta sayısının, poliester iplik ve kumaş üzerine etkileri, görsel ve fiziksel performansözellikleri ile değerlendirilmiştir. Farklı punta sayısına sahip ipliklerde, en yüksek ve en düşükmukavemet değeri, sırasıyla 29 punta (3,41 cN/ dtex) ve 8 punta (3,23 cN/ dtex ) sayısına sahip ipliklerdeelde edilmiştir. Genel olarak, boyalı kumaşlarda punta sayısının artması sonucunda kumaş kalınlığıartarken hava geçirgenliğinin azaldığı gözlenmiştir.

Investigation of the Effects of Different Number of Nips on the Properties of Polyester Fabric

Polyester (PES), in other words, polyethylene terephthalate (PET) is one of the synthetic polymers that have an important position in the textile industry. Polyester yarns and fabrics have superior properties such as high strength to stress, resistance to bacteria and heat, flexibility, maintainability, and quick drying after washing. In this study, fully drawn yarn (FDY) and textured partially drawn polyester (POY) yarn which have the same yarn counts (167/48 dtex/filament) were produced as filaments by combining them in different number of nips (8, 29, 54, 75, 85 number/meter) with the air covering method. Then knitted fabric surfaces were created and dyed using these filaments. The effects of number of nips on polyester yarn and fabric were evaluated with their visual and physical performance characteristics. Maximum and minimum strength values for yarns with different different number of nips were measured as 3.41 and 3.23 cN / dtex for yarns with 29 and 8 number of nips, respectively. It was observed that the air permeability decreases while the fabric thickness increases with the increasing number of nips in dyed fabrics.

PDF

___

Alagirusamy, R., Ogale, V., Vaidya, A., and Subbarao, P.M.V., 2005, “Effect of Jet Design on Commingling of Glass/Nylon Filaments”, Journal of Thermoplastic Composite Materials, Cilt 18, Sayı 3, ss. 255– 268.
Atasayan, S., 2005, Dikişsiz Örme “Seamless” Teknolojisinde Üretimde Karşılaşılan Kumaş Çekme Sorunları ve Çekmenin Optimizasyonu, Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Babaarslan, O., Telli, A., ve Gören, A.G., 2019, “FDY ile POY, CDPET ve Mikro POY polyester filamentlerin farklı tekstüre şartlarında birleştirilmesiyle elde edilen ipliklerin özellikleri ve örme kumaştaki görsel etkileri”, Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi, Cilt 21, Sayı 62, ss. 409-418.
Baykal, P.D., & Özkan, İ., 2013, “The effects of intermingling process parameters and number of filaments on intermingled yarn properties”, The Journal of the Textile Institute, Cilt 104, Sayı 12, ss. 1292- 1302.
Çirkin, S., 2006, Yalancı Büküm Tekstüre İşleminde Tekstüre Değişkenlerinin İplik Özellikleri Üzerindeki Etkisi, Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Demir, A., 1990, “Intermingling/ Interlacing- A Survey”, Textile Asia, Cilt 21, Sayı 9, ss. 114.
Garip, R. , “Korteks İplik Fabrikası Eğitim Notları”, Haziran, Bursa, 2005.
Kravaev, P., Stolyarov, O., Seide, G., and Gries, T., 2013, “A method for investigating blending quality of commingled yarns”, Textile Research Journal, Cilt 83, Sayı 2, ss. 122–129.
Miao, M., & Soong, M. C. C., 1995, “Air ınterlaced yarn structure and properties”, Textile Research Journal, Cilt 65, Sayı 8, ss. 433–440.
Ogulata, R. T., 2006, “Air permeability of woven fabrics”, Journal of Textile and Apparel, Technology and management, Cilt 5, Sayı 2, ss. 1-10.
Özkan, I., & Telli, A. 2019, “The effects of metal type, number of layers, and hybrid yarn placement on the absorption and reflection properties in electromagnetic shielding of woven fabrics”, Journal of Engineered Fibers and Fabrics, 14, 1558925019860961.
Özkan, İ., 2019, “Investigation on antimicrobial activity and electromagnetic shielding effectiveness of metal composite single jersey fabrics”, Journal of Engineered Fibers and Fabrics, Cilt 14, 1558925019895984.
Özkan, İ., 2020, “Investigation of the technical and physical properties of metal composite 1× 1 rib knitted fabrics”, Industria Textila, Cilt 71, Sayı 1, ss. 41-49.
Özkan, İ., Baykal, P. D., & Özdemir, H., 2018, “Effects of intermingled yarn surface characteristics on knitted fabric’s color parameters”, Tekstil ve Mühendis, Cilt 25, Sayı 112, ss. 327-334.
Özkan, İ., & Baykal, P.D., 2012, “Puntalama işleminde üretim parametrelerinin ve filament özelliklerinin punta kalıcılığına etkisi”, Tekstil ve Mühendis, Cilt. 19, Sayı 87, ss. 1–6.
Özkan, İ., Baykal, P. D., ve Kuvvetli, Y., 2015, “Puntalama işleminin örülmüş kumaşların yapısal özellikleri ve hava geçirgenliği üzerindeki etkilerinin araştırılması”, Çukurova Üniversitesi MühendislikMimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 30, Sayı 2, ss. 65-72.
Özkan, İ., Duru Baykal, P., & Gülnaz, O., 2019, “Investigation of antibacterial and antifungal properties of tufting carpets containing metal composite yarns”, The Journal of The Textile Institute, Cilt 110, Sayı 5, ss. 756-763.
Özkan, İ., Duru Baykal, P., & Karaaslan, M., 2020, “Investigation of electromagnetic shielding properties of metal composite tufted carpets”, The Journal of The Textile Institute, Cilt 111, Sayı 4, ss. 476-483.
Öztanır, İ., & Yüksekkaya, M.E., “Puntalama işleminin sentetik ipliklerin sağlamlık ve düzgünlük özellikleri üzerindeki etkisi”, XIII. Uluslararası İzmir Tekstil ve Hazır Giyim Sempozyumu, İzmir, 216-220, 2-5 Nisan 2014.
Tayyar, A. E., 2010, “Ev tekstillerinde kumaş özelliklerinin patlama mukavemetine etkileri”, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 16, Sayı 2, ss. 165-172.
Webb, C.J., Waters, G.T., Liu, G.P., and Thomas, C., 2009, “The influence of yarn count on the splicing of simple continuous filament synthetic yarns”, Textile Research Journal, Cilt 79, Sayı 3, ss. 195–204.
Yüksekkaya, M. E., & Öztanır, İ., 2014, “The effect of intermingling process parameters on the synthetic filament yarn strength”, Tekstil ve Mühendis, Cilt 21, Sayı 93, ss. 10-17.