Plautus’un Amphitryon Oyununun Broadway ve Türkiye’deki Müzikal Uyarlamaları

Çalışma, tarihsel süreç içerisinde müzikal tiyatro disiplininin köken ve tanım sorununa değinerek, Plautus’un Amphitryon oyunundan hareketle yazılmış A Funny Thing Happened on the Way to The Forum ve kendi kültürümüze ait Amphitryon 2000 eserlerini, müzikal tiyatronun bir alt türü olan müzikal fars bağlamında sahneye koyanın bakış açısıyla incelemektedir. Bu bağlamda söz konusu müzikal tiyatro eserleri hem içerdikleri müzikal parçalar hem de metin bazında dramaturjik açıdan incelenerek ortak bir kimlik oluşturmak için kullanılmış, sahneye koyana ya da araştırmacıya izlemesi gereken yolda akademik ve bilimsel bir yöntem sağlamıştır. Çalışmanın yöntemini, detaylı bir literatür taraması, kavramsal ve kuramsal çerçevenin oluşturulması, dönem araştırması ve edinilen bilgiler ile söz konusu eserler arasında kurulan bağlantılar ışığında eserlerin incelenmesi oluşturmuştur. İnceleme sonucunda ortaya konulan benzerlikler ve farklılıklar ışığında Broadway’den Türkiye’ye Amerikan müzikalinin Türk müzikli oyunlarına olan etkisi, yazar ve yönetmen Haldun Dormen’in de değerli katkılarıyla ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Müzikal Tiyatro, Müzikal Fars, Sahneleme

Musical Adaptations of Plautus’ Amphitryon on Broadway and in Turkey

This study deals with the origin and definition of musical theater as a discipline throughout history and investigates A Funny Thing Happened on the Way to the Forum (Shevelove & Gelbart, 1962) based on Plautus’ play Amphitryon, as well as the Turkish play Amphitryon 2000 (Dormen, 2000) in terms of musical farce as a sub-genre of musical theater from the perspective of the stage director. In this sense, the study uses these musical theater plays to form a joint identity in terms of their musical pieces, as well as the dramaturgy of the texts. In this way, the study provides a roadmap for stage directors and scholars using academic and scientific methods consisting of a detailed literature review over a conceptual and theoretical framework, period research, and an examination of the above-mentioned works considering the connections between them based on the collected data. As a result, this article presents the impact of American musicals on Turkish musical plays by showing the similarities and differences between them through the valuable contributions of the writer and director Haldun Dormen.

Keywords:

Musical theatre, Musical farce, Staging,

PDF

___

Bieber, M. (1961). The History of the Greek and Roman Theater. Princeton University Press. google scholar
Dormen, H. (2000). Amphitryon 2000. Boyut Kitapları. google scholar
Dormen, H. (2023). Anılar. Yapı Kredi Yayınları. google scholar
Gottfried, M. (1979). Broadway Musicals. Harry N. Abrams. Inc. Publishers. google scholar
Kislan, R. (1995). The Musical: A Look At the American Musical Theatre. Applause. google scholar
Novak, E.A., Novak, D. (1996). Staging Musical Theatre. Better Way Books. google scholar
Pekman, Y. (2010). Geçmişten Günümüze İstanbul Tiyatroları II. Yapı Kredi Yayınları. google scholar
Shevelove, B., Gelbart, L. (1962). A Funny Thing Happened on the Way To The Forum- Libretto. Music Theatre International. google scholar
Sondheim, S. (1962). A Funny Thing Happened on the Way to the Forum- Libretto Vocal Book. Music Theatre Inter-national. google scholar
Sondheim, S. (1962). A Funny Thing Happened on the Way to the Forum- Piano Conductor Score. Music Theatre International. google scholar
Şener, S. (1998). Dünden Bugüne Tiyatro Düşüncesi. Dost Kitapevi Yayınları. google scholar
Taner, H., And, M., Nutku, Ö. (1996). Tiyatro Terimleri Sözlüğü. TDK Yayınları. google scholar
Tuncay, M. (1999). Mimesis 7. Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. google scholar
Haldun Dormen ile 10 Mart 2023 tarihinde yapılmış olan röportaj. google scholar