Abdinasir Hassan MOHAMUD, Mustafa Bahadır ÇEVRİMLİ

Konya İli Selçuklu İlçesi Koyunculuk İşletmelerinin Teknik ve Ekonomik Analizi

Bu çalışmada; Konya ili Selçuklu ilçesinde yer alan koyunculuk işletmelerinin yapısal ve ekonomik analiziyle birlikte yetiştiricilerin karşılaştıkları sorunların belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın ana materyalini 2021 yılında Selçuklu ilçesinde koyunculuk faaliyeti yapan 62 adet işletmeden anket yolu ile temin edilen veriler oluşturmuştur. Örnekleme metodu olarak rastgele örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre işletmelerde maliyeti oluşturan masraf unsurları arasında %46,1 ile yem giderleri en büyük paya sahip olurken, bunu %40,9 ile işçilik giderleri izlemiştir. İşletmeler büyüdükçe, sabit maliyetlerin toplam maliyetlere oranı azalmıştır. İşletmelerde en büyük gelir unsuru ise %49,8 oranla kuzu geliri olmuştur. İşletmelerde koyun başına düşen satış gelirleri, üretim giderleri ve işletme brüt kârları sırasıyla 1.282 TL; 690 TL ve 592 TL olarak hesaplanmıştır. Çalışmada sonuç olarak Konya ilinde koyunculuk işletmelerinde maliyetlerin düşürülmesi, satış geliri ve kârın artması, işletmelerin profesyonelleşmesi ve işletme ölçeklerinin büyütülmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Ekonomik analiz, Kârlılık, Koyunculuk, Maliyet, Selçuklu ilçesi

Technical and Economic Analysis of Sheep Breeding Enterprises in Selcuklu District of Konya Province

In this study; It is aimed to determine the problems faced by breeders along with the structural and economic analysis of sheep farming enterprises located in Selcuklu district of Konya province. The main material of the study consisted of the data obtained through a survey from 62 enterprises engaged in sheep breeding activities in Selcuklu district in 2021. Random sampling method was used as the sampling method. According to the results of the research, feed expenses had the largest share with 46,1% among the cost factors that make up the cost in the enterprises, followed by labor expenses with 40,9%. As enterprises grew, the ratio of fixed costs to total costs decreased. The biggest income element in the enterprises was lamb income with a rate of 49,8%. Sales revenues per sheep, production expenses and operating gross profits were calculated as $144,2; $77,6 and $66,6, respectively. As a result of the study, it is suggested to decrease the costs, increase the sales income and profit, professionalize the enterprises and enlarge the scale of the enterprises in the sheep farms in Konya.

Keywords:

Cost, Economic analysis, Profitability, Sheep breeding, Selcuklu district,

PDF

___

Açıl, A., & Köylü, K. (1971). Zirai ekonomi ve işletmecilik dersleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: 465, Ders Kitabı: 168. Ankara. p, 234.tez
Aktaş, A. (2009). Konya ili Karapınar ilçesi koyunculuk işletmelerinin ekonomik analizi. Selçuk Ünv. Fen Bilimleri Enstitüsü – Yüksek Lisans Tezi.
Arıtunca, D., & Karabacak, A. (2020). Konya merkez ilçelerinde koyunculuk işletmelerinin durumu. Bahri Dağdaş Hayvancılık Araştırma Dergisi, 9(1), 13-24.
Aydın, E. (2011). Kars ve Erzurum illeri sığır besi işletmelerinin ekonomik analizi. Ankara Ünv. Sağlık Bilimleri Enstitüsü – Doktora Tezi.
Ayvazoğlu Demir, P., Adıgüzel Işık, A., Aydın, E., Yazıcı, K., & Ayvazoğlu, C. (2015). Ardahan ilinde koyun yetiştiriciliğinin sosyo-ekonomik önemi. Van Vet J, 26(3), 141-146.
Bilginturan, S., & Ayhan,V. (2009). Burdur ili damızlık koyun ve keçi yetiştiriciler birliği üyesi koyunculuk işletmelerinin yapısal özellikleri ve sorunları üzerine bir araştırma. Hayvansal Üretim, 50 (1), 1-8.
Ceyhan, A., Şekeroğlu, A., Ünalan, A., Çınar, M., Serbester, U., Akyol, E., & Yılmaz, E. (2015). Niğde ili koyunculuk işletmelerinin yapısal özellikleri ve sorunları üzerine bir araştırma. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 18(2), 60-68. https://doi.org/10.18016/ksujns.10904.
Dönmez, O. (2008). Bursa ili koyunculuk işletmelerinin yetiştiricilik açısından yapısı. Namık Kemal Ünv. Sağlık Bilimleri Enstitüsü – Yüksek Lisans Tezi.
Erkuş, A., Bülbül, M., Kıral, T., Açıl, A., & Demirci, R. (1995).Tarım ekonomisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı, 5-29.
FAOSTAT, (2019). Food and Agriculture Organization of the United Nations-Statistic. https://www.fao.org/faostat/en/#data. . [Erişim tarihi: 04.03.2019]
Günaydın, G. (2009). Koyun yetiştiriciliğinin ekonomi politiği. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 23, 15-32.
Günlü, A., & Mat, B. (2021). Türkiye ekonomisinde koyun keçi yetiştiriciliğinin yeri ve önemi. Kuzu ve Oğlak Kayıplarının Önlenmesinde Koyun Keçi Sağlığı ve Yetiştiriciliği (1. Baskı, s.3-14). Ankara, Akademisyen Yayınevi. Israel, G.D. (2009). Determining sample size. University of Florida, IFAS Extension.
Kaymak, K. (2015). Muş ili Korkut ilçesinde koyunculuk işletmelerinin sosyo-ekonomik yapısı ve üretim maliyetleri. Erciyes Ünv. Sağlık Bilimleri Enstitüsü – Yüksek Lisans Tezi.
Kaymak, K.,& Sarıözkan, S. (2016): Muş ili Korkut ilçesinde koyunculuk işletmelerinin sosyo-ekonomik yapısı ve üretim maliyetleri. Van Vet J, 27, 141-146.
Köseman, A., Şeker, İ., Selim, K., & Karaca, M. (2022). Elazığ ilindeki koyunculuk işletmelerinde sürü yapısının ve yetiştiricilik uygulamalarının araştırılması. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 25, 555-565. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.1086849.
Mat, B. (2020). Balıkesir ilinde süt sığırcılığı yapan işletmelerin teknik ve sosyo ekonomik analizi ile rekabet güçlerine etki eden faktörlerin araştırılması. Ankara Ünv. Sağlık Bilimleri Enstitüsü – Doktora Tezi.
Nalan, A., & Bingöl, M. (2020). Diyarbakır ili koyunculuğun mevcut durumu. OKU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3, 213-218. https://doi.org/10.47495/okufbed.784713.
Özalp, M., & Sayın, C. (2018). Antalya’da küçükbaş hayvancılıkta sürdürülebilirliğe etki eden ekonomik faktörlerin değerlendirilmesi. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 21, 1-11. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.472776.
Öziş Altınçekiç, Ş. (2014). Bursa ili koyunculuk işletmelerinin yapısal özellikleri ve refah ölçütleri açısından değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Bursa.
Özsayın, D., & Everest, B. (2019). Koyun yetiştiriciliği yapan üreticilerin sosyo-ekonomik yapısı ve koyunculuk faaliyetiyle ilgili uygulamaları. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 22, 440-448. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.589725.
Özyürek, S., Türkyılmaz, D., Dağdelen, Ü., Esenbuğa, N., & Yaprak, M. (2018). Erzincan ili koyunculuk işletmelerinin yapısal özellikleri ve sorunlarının işletme büyüklüğüne göre incelenmesi. Akademik Ziraat Dergisi, 7, 219-226. https://doi.org/10.29278/azd.476651.
Satar, M., & Sakarya, E. (2021). Kırsal kalkınma kapsamında, genç çiftçi projeleri ile desteklenen küçükbaş hayvancılık işletmelerinin sosyo-ekonomik analizi. Eurasian J Vet Sci, 37, 274-285. https://doi.org/ 10.15312/EurasianJVetSci.2021.353.
Scheaffer, R.L., Mendenhall, W., & Gerow, K.G. (2011). Elementary survey sampling. Cengage Learning. Semerci, A., & Çelik, A. (2016). Türkiye’de küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin genel durumu. MKÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(2).
Skapetas, B., & Kalaitzidou, M. (2017). Current status and perspectives of sheep sector in the world. Livestock Research for Rural Development, 29 (2).
Şahin, A. (2001). Van ili Merkez ilçede koyunculuk yapan işletmelerin ekonomik analizi. Yüzüncü Yıl Ünv. Fen Bilimleri Enstitüsü – Yüksek Lisans Tezi.
Şahinli, M. A. (2011). Konya ilinde koyunculuk faaliyetine yer veren tarım işletmelerinin ekonomik analizi ve koyunculuk faaliyetinde etkili olan unsurların saptanması. Doktora Tezi, Ankara Ünv. Fen Bilimleri Enstitüsü – Doktora Tezi.
Tamer, B., & Sarıözkan, S. (2017). Yozgat merkez ilçede koyunculuk yapan işletmelerin sosyo-ekonomik yapısı ve üretim maliyetleri. Erciyes Üniv Vet Fak Derg, 14(1), 39-47.
TÜİK, (2020). Türkiye İstatistik Kurumu. Hayvancılık istatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr. [Erişim tarihi: 14.03.2020) TCMB, (2023). Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası. https://www.tcmb.gov.tr/. [Erişim tarihi: 21.03.2023)