Etlik Piliçlerde Coccidiosis’den Korunmada Anticoccidial Katkılı Yem Uygulamalarının Etkisi

Bu çalışma, Türkiye’de etlik piliç yetiştiriciliğinin yaygın olarak yapıldığı bölgelerdeki kümeslerde oluşabilecek coccidiosis’e karşı, yaygın olarak başvurulan anticoccidial katkılı yem uygulamalarının etkisinin araştırılması amacıyla yapılmıştır. Çalışma birbirini takip eden üç deneysel enfeksiyon aşamasından oluşmuştur. I. ve II. deneysel enfeksiyon aşamalarında anticoccidial katkı içermeyen etlik civciv, etlik piliç ve etlik bitirme yemi; III. deneysel enfeksiyon aşamasında ise 0.-11. günler arasında 125 ppm nicarbazin içeren etlik civciv yemi, 11.-37. günler arasında 70 ppm salinomycin içeren etlik piliç yemi, 38. günden-kesim gününe kadar (42.-55. günler arasında) ise anticoccidial katkı içermeyen etlik bitirme yemi kullanılmıştır. Morfolojik özelliklerine bakılarak yapılan tür teşhisinde inokulum içerisinde E. acervulina, E. brunetti, E. hagani, E. maxima, E. mitis, E. necatrix, E. tenella ve E. praecox olmak üzere 8 tür teşhis edilmiştir. I. deneysel enfeksiyon aşamasında inokulumun hastalığa neden olan oocyst sayısının 25x104; II. deneysel enfeksiyon aşamasında ise inokulumun ölüme neden olan oocyst sayısı 1x106 olarak tespit edilmiştir. Anticoccidial katkılı yem uygulanmasının (nicarbazin-salinomycin) bu çalışma ile coccidiosis üzerine olumlu etkisinin olduğu belirlenmiştir. Ancak çalışmada elde edilen verilerin; enfekte olmayan veya düşük oocyst sayıları ile enfekte edilen gruplardaki verilere göre tatmin edici olmaması nedeniyle, saha koşullarında yüksek dozlarda gerçekleşecek şiddetli enfeksiyonlarda anticoccidial katkılı yem uygulamalarının coccidiosis’den korunmada yetersiz olabileceğini göstermiştir

Anahtar Kelimeler:

-

Preventive Effects of Anticoccidial Drug Supplementation in Chicken Feed Against Coccidiosis in Broiler Farming

Keywords:

-,

PDF

___

Péllerdy LP (1974) Coccidia and Coccidiosis, Verlag Paul Parey, Hamburgh, 220-313.
Demirözü K, Onar E (1986) Tavukların bitmeyen derdi coccidiosis. Pendik Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü Yayını, 1-36.
Euzéby J (1987) Protozoologie Medicale Comparee Vol II. Myxozoa-Microspora-Ascetospora-Apicomplexa, 1: Coccidiosis (Sensu Lato). Coll. Fond. Marcel Merieux, 202-237.
Arslan MÖ (1996) Tavuklarda coccidiosis’in kontrolü. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 2(2):229-232.
Jordan FTW, Pattison M (1996) Parasitic Diseases. In: Poultry Diseases, W. B. Saunders Company Ltd. London, UK, 261-289.
Rommel M, Eckert J, Kutzer E ve ark (2000) Veterinarmedizinische Parasitologie, 5. Auflage Blackwell Wissenschafts, Verlag-Berlin, 679-694.
Levine ND (1985) Veterinary Protozoology, Iowa State University Press, Ames, 178-188.
McDougald LR, Roberson EL (1988) Antiprotozooan drugs: In: Booth NH and McDonald LE, editors. Veterinary Pharmacology and Therapeutics, 6rd edition, Iowa State University Pres, Ames, 950-957.
Kaya S, Pirinçci İ (2000) Protozoonları etkileyen ilaçlar. In: Kaya S, Pirinçci İ, Bilgili A, editors. Veteriner Uygulamalı Farmakoloji, Cilt 2, Baskı 2, Medisan Yayınevi, Ankara, 479-494.
Arakawa A, Xie MQ (1993) Control of coccidiosis in chickens. J Protozool Res, 3:3139.
Anonim. http://www.aphis.usda.gov/ws/nwrc/research/nicarbazin.html Erişim: 09 Şubat 2004.
Van Den Bosch G (2000) Coccidiosis control in broilers. In: Positive Action Conferences: 7th International Poultry Health Conference, Coccidiosis Conference, Hannover, Germany.
Anonim. http:// www.huzhimpex.bizland.com/cox-sali.html Erişim: 09 Şubat 2004.
Péllerdy L (1963) Catalogue of Eimeriidae (Protozoa, Sporozoa), Akademiai Kiado, Budapeşt, 31-85.
Péllerdy L (1965) Coccidia and Coccidiosis, Akademiai Kiado, Budapeşt, 234-286.
Aydemir M (1983) Marmara Bölgesinde Hindi Coccidiosis’inin Epizootiyolojisi Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İstanbul.
Davies LR (1973) Techniques. In: Hammond DM and Long PL, editors. The Coccidia: Eimeria, Isospora, Toxoplasma and Related Genera, University Park Pres, Baltimore and Butterworth and Co Ltd, London, 413-453.
Anonim (1986) Manual of Veterinary Parasitological Labaratory Techniques. Ministry of Agriculture, Fisheries and Food, Technical Bulletin No:18, London, 85-90.
Johnson J, Reid WM (1970) Anticoccidial Drugs: Lesion Scoring techniques in battery and flor-pen experiments with chickens. Exp Parasitol, 28:30-36.
Başkaya H, Mimioğlu MM, Pamukçu AM (1952) Ankara’da civciv ve piliçlerde görülen coccidiosis olayları üzerine araştırmalar. Türk Vet Hek Dern Derg, 22(72-73):294-317.
Oytun HŞ (1952) Civciv koksidiyozuna karşı sulphamezathine ile tedavi. Türk Vet Hek Dern Derg, 22(72-73): 280-284.
Meydani C (1966) Tavuk koksidiyozisi üzerinde efurazin likit, koksidin ve sülphamezatin’in profilaktik etkileri yönünden uygulanan deneysel araştırmalar. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Ankara.
Merdivenci A (1970) Türkiye Parazitleri ve Parazitolojik Yayınları. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fak. Yay., 1610/9, Kutulmuş Matbaası, İstanbul. 20-21.
Demir S (1991) Bursa bölgesi Tavuklarında Coccidiose Etkenleri ve Bunların Yayılışları. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
Gürel A (1992) Elazığ yöresinde tavuklarda bulunan Coccidia türleri ve insidensi üzerine araştırmalar. Etlik Vet Mikrob Derg, 7(2):145-147.
Hein H (1974) Eimeria brunetti: Pathogenic effects in young chickens. Exp Parasitol, 36: 333-341.
Hein H (1976) Eimeria acervulina, E. brunetti and E. maxima: pathogenic effects of single or mixed infections with low doses of oocysts in chickens. Exp Parasitol, 39:415-421.
Chapman HD, Hacker AB (1993) The effects of shuttle upon the growth of broilers and the development of immunity to Eimeria species. Poultry Sci, 72:658-663.
Logan NB, McKenzie ME, Conway DP (1993) Anticoccidial efficacy of semduramicin. 2. Evaluation against field isolates including comparisons with salinomycin, maduramicin and monensin in battery tests. Poultry Sci, 72:2058-2063.
Keleş O, Yıldırım M, Gargılı A, Arslan MÖ (1995) Salinomycinin aralıklı uygulanmasının antikoksidiyal etkisi. İstanbul Üniv Vet Fak Derg, 21(2):327-333.
Fujii T, Yano Y, Hiramoto K, Guyonnet V (1997) Anticoccidial efficacy of semduramicin and salinomycin against Japanese field isolates of three Eimeria species in chickens. Jpn Bull Anim Hyg, 45:1-5.
Fitz-Coy SH, Edgar SA (1992) Pathogenicity and control of Eimeria mitis infections in broiler chickens. Avian Dis, 36:44-48.
Waletzky E (1970) Poultry anticoccidial agents: survey of parameters for evaluation. Exp Parasitol, 28:164-168.
Daugschies A, Gasslein U, Rommel M (1998) Comparative efficacy of anticoccidials under the conditions of commercial broiler production and in battery trials. Vet Parasitol, 76:163-171.
Conway DP, Dayton AD, McKenzie ME (1999) Comparative testing of anticoccidials in broiler chickens: the role of coccidial lesion scores. Poultry Sci, 78:529-535.
Folz SD, Rector DL, Conder GA, Lee BL (1986) Precluding coccidiosis with an anti-coprophagia drug. Vet Parasitol, 22:243-247.
Reid WM (1975) Relative value of oocyst counts in evaluating anticoccidial activity. Avian Dis, 19(4):802-811.
Long PL (1970) Anticoccidial drugs: factors affecting pathogenicity of avian coccidia. Exp Parasitol, 28:4-10.
Voeten AC, Braunius WW, Orthel FW, Van Rijen MAJ (1988) Influence of coccidiosis on growth rate and feed conversion in broilers after experimental infections with Eimeria acervulina and Eimeria maxima. Vet Q,, 10(4):256-264.
Conway DP, Sasai K, Gaafar SM, Smothers CD (1993) Effects of different levels of oocyst inocula of Eimeria acervulina, E. tenella and E. maxima on plasma constituents, packed cell volume, lesion scores and performance in chickens. Avian Dis, 37:118-123.
Chappel LR (1979) The site of action of the anticoccidial salinomycin (Coxistac). J Parasitol, 65(1):137-143.
Mehlhorn H, Pooch H, Raether W (1983) The action of polyether ionophorous antibiotics (monensin, salinomycin, lasalocid) on developmental stages of Eimeria tenella (Coccidia, Sporozoa) in vivo and in vitro: study by light and electron microscopy. Z Parasitenkd, 69:457-71.
Conway DP, Johnson JK, Guyonnet V, ve ark (1993) Efficacy of semduramicin and salinomycin against different stages of Eimeria tenella and E. acervulina in the chicken. Vet Parasitol, 45:215-229.
Long PL, Johnson J, McKenzie ME (1988) Anticoccidial activity of combination of narasin and nicarbazin. Poultry Sci, 67:248-252.
Guneratne JRM, Gard DI (1991) A comparison of three continuous and four shuttle anticoccidial programs. Poultry Sci, 70:1888-1894.
Peeters JE, Derijcke J, Verlinden M, Wyffels R (1994) Sensivity of Avian Eimeria spp. to Seven Chemical and Five Ionophore Anticoccidials in Five Belgian Integrated Broiler Operations. Avian Dis, 38:483-493.
Chapman HD (1992) Research note: immunity to Eimeria in broilers reared on nicarbazin and salinomycin. Poult Sci, 71(3):577-80.
Çetin M, Topçu M, Taş M, ve ark (1995) Efficacy and performance comparison of semduramicin and salinomycin fed to the broiler chickens under condition and natural exposure to coccidia. 10th European Symposium on Poultry Nutrition. Antalya, October, 397-398.