Afyonkarahisar Karamık Gölü’ndeki Turna Balıkları’nın (Esox lucius Linnaeus, 1758) Bağırsak Helmint Faunası Üzerine Bir Araştırma

Bu çalışma, Karamık Gölü'nde yaşayan turna balıkları bağırsak helmintleri yönünden incelenmiş ve 2 parazit tür kaydedilmiştir. Bu türlerden Raphidascaris acus’un (Nematoda) enfeksiyon yüzdesi %18,8; ortalama parazit sayısı ve standart sapması 2,9±3,8 olarak belirlenmiştir. Diğer tür olan Acanthocephalus lucii’nin (Acanthocephala) enfeksiyon oranı %10,9; standart sapması 1,4±0,7 olarak bulunmuştur. Konak balığın helmint faunası; mevsim, balık boyu ve eşey gruplarına göre değerlendirilmiştir. Raphidascaris acus enfeksiyonu yaz hariç diğer tüm mevsimlerde bulunmuş olup, en yüksek enfeksiyon yaygınlığı ilkbaharda, en yüksek parazit yoğunluğu ise kış döneminde kaydedilmiştir. Acanthocephalus lucii enfeksiyonuna ilkbahar ve kış döneminde rastlanılmış olup, parazite ait enfeksiyon değerlerinin kış periyodunda daha yüksek olduğu görülmüştür. Raphidascaris acus’un II, III ve IV yaş grubundaki tüm konak balıklarda var olduğu, enfeksiyon yüzdesinin en büyük yaş grubundaki balıklarda en yüksek seviyede olduğu kaydedilmiştir. Parazit yoğunluğu ise küçük ve orta yaş grubundaki balıklarda büyük yaş grubuna göre daha yüksektir. Benzer enfeksiyon verileri A. lucii için de geçerlidir. Raphidascaris acus’a ait parazit yoğunluğu erkek balıklarda, enfeksiyon yaygınlığı dişi balıklarda daha fazladır. Acanthocephalus lucii’ye ait hem enfeksiyon yaygınlığı hem de parazit yoğunluğu dişi balıklarda daha yüksektir. Her iki tür helmint mevcut çalışma alanından ilk kez bildirilmiştir. Parazitlere ait anatomik-morfolojik özellikler tanımlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Esox lucius, Acanthocephalus lucii, Raphidascaris acus, Karamık Gölü

An Investigation on Intestinal Helminth Fauna of Pike (Esox lucius Linnaeus, 1758) from Lake Karamık, Afyonkarahisar

This study, it was made on intestinal helminth fauna of pike (Esox lucius L., 1758) in Lake Karamık and 2 parasite species were recorded. From these species, Raphidascaris acus (Nematoda) infection prevalence %18.8; mean parasite number and standart deviation 2.9±3.8 were determined. Another species, Acanthocephalus lucii (Acanthocephala)’s ifection value is found %10.9; 1.4±0.7. The helminth fauna of the host fish was evaluated according to seasons, host fish age and sex groups. R. acus infection was recorded at all seasons except summer, and the highest infection prevalence was recorded in the spring (46.1%), and the highest parasite intensity was recorded in the winter period (4.2). A. lucii infection occurred in spring and winter, and the infection values of the parasites are higher in the winter period. It was noted that R. acus existed in all host fishes of group II, III and IV. The highest prevalence of infection with the parasite was recorded in the largest age group of fish. And parasitic intensity is higher in small and middle age groups than in older age groups. Similar infections are also available for A. lucii. While the parasite intensity of R. acus is recorded more in male fish, the prevalence of infection is higher in female fishes. Both of A.lucii infestation prevalence and parasite density are higher in female fish. Other hand, these species are new record for the present study area. Anatomic and morphologic features of the parasitic species were determined.

Keywords:

Esox lucius, Acanthocephalus lucii, Raphidascaris acus, Lake Karamık,

PDF

___

Balık İ, Çubuk H, Özkök R, Uysal R. Reproduction properties of pike (Esox lucius L., 1758) population in Lake Karamık (Afyonkarahisar/Turkey). Turk J Zool. 2006; 30: 27-34.
Bush AO, Lafferty KD, Lotz JM, Shostak AW. Parasitology meets ecology on its own terms: Margolis et al. revisited. J Parasitol. 1997; 83(4): 575-583.
Bychovskaja-Pavlovskaja IE, Gusev AV, Dibinina MV, Izjumowa NA, Smirnova TS, Sokolovskaja IL, Štein GA, Šulman SS, Epstein UM. Key to parasites of freshwater fishes of the USSR. Publ. House of the USSR Acad. Sci.Moscow, Leningrad, 1962.
Chubb JC. (1980). Seasonal occurrence of helminths in freshwater fishes. Part. III. Larval Cestoda and Nematoda. Adv Parasitol. 1980; 18: 1-120.
Çubuk H, Balık İ, Özkök R, Uysal R. Karamık Gölü’ndeki (Afyonkarahisar/Türkiye) turna balıklarının (Esox lucius L., 1758) beslenmesi. I. Balıklandırma ve Rezarvuar Yönetimi Sempozyumu, Antalya, 7-9 Şubat, 141-149, 2006.
Fagerholm HP. Parasites of fish in Finland. VI. Nematodes. Acta Academia Aboensis Series B, 1982; 40: 1-128.
Geldiay R, Balık S. Türkiye Tatlı Su Balıkları, Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları No: 46, III. Baskı, İzmir, 1999.
Kazancı N, Girgin S, Dügel M, Oğuzkurt D, Mutlu B, Dere Ş, Barlas M, Özçelik M. Köyceğiz Beyşehir Eğirdir Akşehir Eber Çorak Kovada Yarışlı Bafa Salda Karataş Çavuşçu Gölleri Küçük ve Büyük Menderes Deltası Güllük Sazlığı Karamuk Bataklığı’nın Limnolojisi Çevre Kalitesi ve Biyolojik Çeşitliliği. Türkiye İç Suları Araştırmaları Dizisi: IV, Form Ofset, Ankara, 1999.
Kennedy CR. Parasite Communities of Freshwater Ecosystems. In: R.B. Clarke, R.J. Wooton (Eds.), Essays in Hydrobiology. University of Exeter Press, Exeter, 1972; 53-68.
Kır İ, Tekin-Özan S. (2005). Işıklı Baraj Gölü (Denizli)’nde yaşayan turna balığı (Esox lucius L., 1758)’nın endoparazitleri, mevsimsel dağılımları ve etkileri. Türkiye Parazitol Derg. 2005; 29(4): 291-294.
Khan RA, Thulin J. Influence of pollution on parasites of aquatic animals. Adv Parasitol. 1991; 30: 201-238.
Moravec F, Scholz T. Occurence of endohelminths in chub, Leuciscus cephalus, of The Rokytná River, Czechslovakia. Aćta Societe Zool Bohemoslov. 1991; 55: 12-28.
Mouritsen KN, Poulin R. Parasitism community structure and biodiversity in intertidal ecosystems. Parasitology. 2002; 124: 101-117.
Öztürk MO, Oguz MC, Altunel FN. Metazoan parasites of pike (Esox lucius L.) from Lake Uluabat, Turkey. Israel J Zool. 2000; 46(2): 119-130.
Öztürk MO, Aydoğdu A, Oguz MC. Bayramdere Dalyanındaki turna (Esox lucius L.) ve kızılkanat balıkları (Scardinius erythrophthalmus L.)’nın metazoon parazit faunası üzerine bir araştırma. Türkiye Parazitol Derg. 2002; 26: 325-328.
Öztürk MO. Endohelminth fauna linked to seasonal changes and host fish size of pike (Esox lucius L.) from Lake Eber, Turkey. Pakistan J Zool. 2015; 47(3): 861-863.
Pritchard MH, Kruse GOW. The collection and preservation of animal parasites Univercity Nebraska Press, Lincoln, U.S.A.Pojmańska, T. (1994). Infection of common carp, and three introduced herbivorous fish from Żabieniec fish farm, in relation to their sizes. Acta Parasitol. 1982; 39: 16-24.
Smith JD. Taxonomy of Raphidascaris spp. (Nematoda, Anisakidae) of fishes, with a redescription of R. acus (Bloch, 1772). Can J Zool. 1984; 62: 685-694.
Supriaga VG, Mozgovoj AA. Biological peculiarities of Raphidascaris acus (Anisakidae) a parasite of freshwater fish. Parasitologiya. 1974; 8: 494-503.
Tieri E, Mariniello L, Ortis M, Berti M, Battistini ML. Endoparasitesof chub (Leuciscus cephalus) in two rivers of the Abruzzo region of Italy. Veterinaria Italiana. 2006; 42 (3): 271-279.
Valtonen ET, Haaparanta A, Hoffmann RW. Occurrence and histological response of R. acus (Nematoda: Ascaridoidea) in roach from four lakes differing in water quality. Int J Parasitol. 1994; 24(2): 197-206.
Wassell P, Bonwick G, Smith CJ, Almiron-Roig E, Young NVG. (2010). Towards a multidisciplinary approach to structuring in reduced saturated fat-based systems–a review. Int J Food Science & Technology. 2010; 45: 642–655.