HAVALİMANI İŞLETMECİLİĞİNDE STRATEJİK YÖNETİM BAŞARISI: T.A.V.

İşletmeler için yaşamsal bir öneme sahip olan stratejik yönetim, bir örgütün gelecek yönelimi konusunda karar verme ve bu kararları uygulamasıyla ilgilidir. İşletmelerin doğru stratejileri belirleme ve uygulamadaki etkinlikleri örgütsel başarıyı sağlamaktadır. Stratejik analiz süreci, işletmenin gerek iç unsurlarının gerekse faaliyette bulunduğu genel ve sektörel unsurlarla ilgili bilgilerin toplanması ve değerlendirilmesini içermektedir. Bu çerçevede hava taşımacılığı sektörünün en hızlı büyüyen sektörlerden biri olması ve havalimanı işletmeciliğinin özelleştirilmesi konusundaki eğilim işletmelerin bu alana yönlenme isteklerini artırmıştır. Bu çalışmada, havacılık alanında yaşanan değişimlerin farkında olan ve havalimanlarının özelleştirilmesini fırsat olarak değerlendiren T.A.V. şirketinin; stratejik planlama ve stratejik planların uygulamasıyla oluşan stratejik yönetim başarısını örnek olay olarak incelenmeye çalışılacaktır. Bu çerçevede T.A.V.'ın kuruluşundan itibaren aldığı ilk havalimanı işletmesinden günümüze kadar geçen sürede yapmış olduğu faaliyetler ki, önce ulusal düzeyde, sonra bölgesel düzeyde ve sonra küresel düzeydeki başarısı stratejik yönetim açısından irdelenmeye çalışılacaktır. T.A.V. Havalimanları; Türkiye'de 4, Gürcistan'da 2, Makedonya'da 2 ve Tunus'da 2 havalimanı olmak üzere 10 yıl içerisinde toplam 10 havalimanı işletmektedir. T.A.V. Güvenlik, HAVAŞ Yer Hizmetleri, ATÜ Gümrüksüz Mağazacılık, BTA Yiyecek İçecek, T.A.V. Enformasyon Teknolojileri ve TGS Yer Hizmetleri (THY ortaklığıyla) toplam 7 hizmet işletmesi T.A.V.'ın bünyesinde bulunmaktadır. T.A.V. hem dikey hem de yatay bütünleşmeye dayalı eşsiz iş modeliyle başarıyı sağlamaktadır. T.A.V. sadece havalimanlarını inşa edip işletmiyor aynı zamanda gümrüksüz mağazacılık, yer hizmetleri, yiyecek içecek hizmetleri, havalimanı güvenliği ve havalimanı enformasyon teknolojileri gibi önemli hizmetleri de sunmaktadır. Hiçbir havalimanı işletmecisi önemli operasyonel ve finansal sinerjilere yol açan matriks iş yapısını gerçekleştirememektedir. 10. yıllarında Türkiye'nin en büyük 500 firmasının arasında T.A.V.'ın 5 firması yer almaktadır.

STRATEGIC MANAGEMENT SUCCESS ON AIRPORT BUSINESS ADMINISTRATION: T.A.V

Strategic management has primary important for companies and relates decision making about future orientation of organizations and implementation decisions. Effectiveness on selecting right strategies and implementation for companies provide organizational success. Strategic analysis process includes to collect and assess knowledge both internal and external environment. Air transportation sector is one of the most growing sector and privatization of airports has increased their interests to catch opportunities in new sector for companies. In this paper, case of T.A.V. company will be examined. It recognized changes of aviation sector and utilized opportunities from privatization of airports. It succeed on strategic planning and strategic implementation. The ten airports of T.A.V. are comprised of four airports in Turkey, two in Georgia, two in Tunisia and two in Macedonia. Among the seven service of T.A.V. Airports there are; T.A.V. Security, HAVAŞ Ground Services, BTA Food&Drink, ATÜ Duty Free, T.A.V. O&M, T.A.V. Information Technologies, and the recently established TGS (a Ground Service Company in partnership with THY) T.A.V. has achieved success by implementing a unique business model that is based on both horizontal and vertical integration. T.A.V. not only designs, manages and operates its airports, but also offers important services such as duty free and regular retail outlets, passenger and aircraft ground handling, food and beverage services, aviation security, airport IT systems etc. No other airport operator around the world has implemented this type of business matrix structure, which leads to significant operational and financial synergies. In T.A.V. 10th year, five of their companies managed to place among the 500 largest companies in Turkey

___

  • Byars Llyod L. (1987), Strategic Management Planning and Implementation Conceps and Cases.
  • Carney M. and Mew K. (2003), Airport governance reform: a strategic management perspective, Journal Of Air Transport Management, 9,pp. 221-232.
  • Caves Robert E. and Geoffrey D. Gosling (1999), Strategic Airport Planning.
  • Doganis, R., (1992), The Airport Business. Routledge, New York.
  • Graham Anne (2008), Managing Airports : An International Perspective. UK.
  • Flouris Triant G. and Sharon L. Oswald (2009), Designing and Executing Strategy In Aviation Management, UK.
  • Francis G. Humpreys (2002), Performance Measurement A Review Of Airports Transport Management, 1,pp.79-85.
  • http://www.frost.com/prod/servlet/report-brochure.pag?id=B735-01-00-00-00
  • Kaya Ergün (Yönetici), Mehmet Başar, Ender Gerede, Ferhan Kuyucak ve Arda Sürmeli(2005), Havaalanlarında Yap İşlet Devret Uygulamaları : Antalya ve Atatürk Havalimanlarındaki Uygulamaların Değerlendirilmesi, Anadolu Üniversitesi Yayın No : 1649.
  • Manataki Ioanna E. and Zografos Konstantinos (2009), Assessing airport terminal performance using a system dynamics model, Journal of Air Transport Management
  • Kocaeli Üniversitesi SHYO, Havalimanı İşletmeciliği,19 syf., 2008, Kocaeli Üniversitesi Yayın No: 305.
  • T.A.V. Kurum Profili (2009)
  • T.A.V. NewsPort,Bülten ve Dergileri.
  • Ülgen Hayri ve S. Kadri Mirze (2004), İşletmelerde Stratejik Yönetim,İstanbul.