Türk Tıp ve Anatomi Eğitiminin Değişimine Genel Bir Bakış

Günümüz tıp ve anatomi eğitimi geçmişten bağımsız düşünülemez. Özellikle Osmanlı dönemi anatomi eğitiminde karşılaşılan gerek dini gerekse yönetimsel baskılar hekimlerin doğru eğitim almasını zorlaştırmıştır. Bu eksiklikleri gidermek ve Avrupa’nın bilimsel gelişimine ayak uydurabilmek üzere bir dönem yurtdışından eğitici hekim ve eğitim materyali getirilmiştir. Gelen eğitim materyallerinin Fransızca olması ise tıp eğitiminin de Fransızca olmasına neden olmuştur. Geçmişte yaşanılan her kısıtlama ve imkansızlığa rağmen başarma arzusu günümüz tıp ve anatomi eğitiminin şekillenmesini sağlamıştır. Yeni tıp fakültelerinin kurulması, diseksiyonun yasal hale gelmesi ve eğitim dilinin Türkçe olması için çalışmaların başlaması bu yolda atılan ilk adımlar olmuştur. Bu derlemede, günümüz Tıp ve Anatomi eğitiminin gelişim süreci ile ilgili bilgi verilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Anatomi, anatomi eğitimi, tıp eğitimi

An Overview of the Change of Turkish Medical and Anatomy Education

Current medical and anatomy education cannot be considered independent from the past. Both religious and administrative pressures, especially encountered in the anatomy education of the Ottoman period, made it difficult for physicians to get the right education. In order to overcome these shortcomings and keep up with the scientific development of Europe, educational physicians and educational materials were brought from abroad. The fact that the incoming training materials were in French caused the medical education to be in French. Despite every constraint and impossibility experienced in the past, the desire to succeed has led to the shaping of current medical and anatomy education. The first steps had been taken to establish new medical schools, to make the dissection legal and the language of instruction to be Turkish. In this review will be given that the information about the development process of current Medical and Anatomy education.

Keywords:

Anatomy, Anatomy education, Medical education,

PDF

___

Çelik Y. XIX. Yüzyılda Osmanlı’da Anatomi Eğitimi ve Kadavra Temininde Yaşanan Sorunlar. Tarih Dergisi. 2009;48:47-63.
Öztürk H, Elçioğlu Ö. Osmanlı Devleti’nde Anatomi Çalışmaları Üzerinde Bir Değerlendirme. Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 2012;20(3):170-178.
Maskar Ü. İslam’da ve Osmanlılarda Otopsi sorunu üzerine bir etüd. Ankara Patoloji Derneği Yayın Organı. 1976;3(3-4):259-274.
Kahya E. Bizde disseksiyon ne zaman ve nasıl başladı? . Belleten. 2014;172:739-759.
Akkın SM, Dinç G. A Glimpse Into the Process of Gaining Permission for the Educational Dissection of Human Cadavers in the Ottoman Empire. Clinical Anatomy. 2014;27:964-971.
Ulucam E, Gokce N, Mesut R. Turkish anatomy education from the foundation of the first modern medical school to today. JISHIM 2003;2:50-2.
Kemahlı S. Tıp Eğitimi ve Hekimlik Dilimiz Nasıl Türkçeleşti? Tıp Eğitimi Dünyası. 2015;44:5-12.
Terzioğlu A. İstanbul Tıp Fakültesi Tarihçesi. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi. 2000;63(2):305-336.
Ekmekçi PE, Arda B. ANATOMİ EĞİTİM MATERYALLERİNE 1931’DEN BİR ÖRNEK: MÜKEMMEL VÜCUDUBEŞER HARİTASI. Lokman Hekim Dergisi. 2015;5(2):52-61.
Başer A, Şahin H. Atatürk’ten Günümüze Tıp Eğitimi. Tıp Eğitimi Dünyası. 2017;48:70-83. doi:https://doi.org/10.25282/ted.298428
Efe P. Bir Osmanlı Bürokratı: Aleksandır Karatodori Paşa/ Mİllet-i Rum'dan Bir Münevver: Aleksandros Karatheodoris. Toplumsal Tarih. 2010;193:83-93.
Bayat AH. Tıp Tarihi. Merkezefendi Geleneksel Tıp Derneği. Ucer Matbaacılık; İstanbul 2016
Öztürk H, Karasu C. Mekteb-İ Tıbbiye-İ Adliye-İ Şahane'nin Kurucusu Charles Ambroisse Bernard'ın Eserleri ve Osmanlıya Etkileri Üzerine Bir Değerlendirme. Adli Tıp Bülteni. 2014;19(3):125-134. doi:https://doi.org/10.17986/blm.2014193852
Atan Y, Bahşi İ, Tataroğlu Z, Orhan M, Çetkin M. Dr. Charles Ambroise Bernard: Türkiyede Adli Otopsinin Başlangıcı. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2018;2(3):155-158.
Gamsız Bilgin N, Ögenler O, Tamer A. Ülkemizde adli otopsinin tarihçesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2011;1(1):8-12.
Ortuğ G, Yücel F, Ay H. The role of Austrian physicians and Prof. Joseph Hyrtl (1810–1894) on modernization of Ottoman- Turkish medicine. Ann Anat. 2003;185:593-596. doi:https://doi.org/10.1016/S0940-9602(03)80134-6
Akpınar M. Bir Saray Hekiminin Serencamı: İstefanaki Karatodori (1789-1867). Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2010;14(1):173-184.
Öztürk H, Şaylıgil Ö. Osmanlı Medreselerinden Tıp Fakültesine: Tıp. Konuralp Tıp Dergisi. 2015;7(3):174-185.
Öztürk H. Charles Ambroise Bernard’ın (1808-1844) Kaplıca Risalesi Üzerine Bir Değerlendirme. Osmangazi Tıp Dergisi. 2015;37(2):1-8. doi:https://doi.org/10.20515/otd.77423
Turamanlar O, Özen OA, Akçer S, Toktaş M. Modern anatominin kurucularından Hasan Mazhar Paşa. Kocatepe Tıp Dergisi. 2012;13:123-128.
Kâhya E. Fransa’da ihtisas yapmış olan Türk hekimlerinden bazıları. Cumhuriyetin 60 yıl armağanı. DTCF. 1987:244-262.
Turamanlar O, Uluçam E. Türkiye’de İlk Tahnit Yönteminin Uygulayıcısı: Nurettin Ali Berkol. Lokman Hekim Dergisi. 2016;6(2):94-99.
Erdem M. ORD. Prof. Dr. Zeki Zeren (1900-1973) Anatomi Terimlerinin Türkçe’leştirilmesinde Öncü Anatomist. Nobel Medicus 39. 2017;13(3):69-71.
Şeker M, Yüzbaşılıoğlu N. A Different Approach to Anatomy Education: “Sami ZAN, Professor of Anatomy, MD”. Trakya University Faculty of Medicine Balkan Med J. 2016;33:6-7.
Şahin M, Tokdemir MA. II. Meşrutiyet Döneminde Eğitimde Yaşanan Gelişmeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2011;9(4):851-876.
Dölen E. “II. Meşrutiyet Döneminde Darülfünun”, Osmanlı Bilimi Araştırmaları. Osmanlı Bilim Araştırmaları Dergisi. 2008;10(1):29-30.
Namal Y, Karakök T. Atatürk ve Üniversite Reformu (1933). Journal of Higher Education and Science. 2011;1(1):27-35.
Sargın S. Türkiye’de Üniversitelerin Gelişim Süreci ve Bölgesel Dağılımı. SDU Sosyal Bilimler Dergisi. 2007;3(5):133-150.
S.Şehirli Ü, Saka E, Sarıkaya Ö. Attitudes of Turkish anatomists toward cadaver donation. Clin Anat. 2004;17:677-681. doi: https://doi.org/10.1002/ca.20056
21. Yüzyılın Üçüncü On Yılına Başlarken Türkiye’nin Sağlığı 03.01.2020, 2020. Accessed 15.06.2020. https://www.ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=6f742f1e-2e1e-11ea-b036-9e91fd4252d5#
Kurumu YÖ. Yüksek Öğretim Birim İstatistikleri. Accessed 01.09.2020. https://istatistik.yok.gov.tr/
(TEPDAD) TEPDvAD. Akredite ve akreditasyon sürecindeki programlar. Accessed 01.09.2020. http://tepdad.org.tr