Sağlık Bilimlerinde Çoklu Uyum Analizi ve Uygulaması

Sağlık bilimlerinde yapılan çalışmalarda kategorik değişkenler sıklıkla kullanılmaktadır. Bu tip verilerin analizini içeren çalışmalarda kullanılan yöntemler bazı durumlarda yetersiz kalabilmekte ve değişkenler arasındaki ilişkileri yorumlamak zorlaşmaktadır. Bu sorunu ortadan kaldırmak için kullanılan yöntemlerden biri de çoklu uyum analizidir. Analiz, kategorik değişkenlerin yorumlanmasını kolaylaştıran, kontenjans tablolarında (çapraz tablo) satır ve sütun değişkenleri arasındaki benzerlikleri, farklılıkları, ilişkileri ve bu değişkenlerin birlikte değişimlerini daha az boyutlu bir uzayda grafiksel olarak gösteren bir yöntemdir. Bu çalışmada, Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi 1. ve 3. sınıfındaki öğrencilerin beslenme alışkanlıkları incelenerek, öğrencilerin beslenme alışkanlıklarını etkileyen faktörler arasındaki ilişkileri ortaya koymak amaçlanmıştır. Öğrencilere anket uygulanarak veriler elde edilmiş ve çoklu uyum analizi yönteminin sonuçları tartışılmıştır. Genel olarak öğrencilerin beslenme alışkanlıklarını etkileyen faktörlere bakıldığında, beslenme bilgi düzeylerinin ve yaşadıkları yerlerin önemli olduğu tespit edilmiştir. Kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre ve ailelerinin yanında yaşayan öğrencilerin ise diğer öğrencilere göre daha düzenli ve sağlıklı beslendiği sonucu ortaya çıkmıştır.

Multiple Correspondence Analysis In Health Sciences And Application

Categorical variables are frequently used in studies related to health sciences. Methods that used in the analysis of studies having such type of data, in some cases may be insufficient and it is also difficult to interpret the relationship between such variables. One of the methods used to eliminate this problem, is the multiple correspondence analysis. This analysis is a method which facilitates the interpretation of categorical variables, the similarities, the differences and the association between the row and column variables in contingency tables (cross-table) and it also graphically displays co-variations of variables on a less dimensional space.In this study, it was aimed to investigate the relationships between the factors affecting the students‟ eating habits by examining the eating habits of the first and third year students at Kocaeli University School of Medicine. Data of survey was collected by conducting a questionnaire to the students and the results of multiple correspondence analyses were discussed. When you look at the obtained factors of students' eating habits, in general, the level of nutrition knowledge and the place where students live were found to be significant factors. Also, it was concluded that the female students rather than male students, and the students who live with their parents rather than other students have more regular and healthy nutrition.

___

  • 1- Baysal A. (2009). Beslenme. Hatipoğlu Yayınevi, Ankara, s267-331
  • 2- Vançelik S, Önal SG, Güraksın A, (2007). Üniversite öğrencilerinin beslenme bilgi ve alışkanlıkları ile ilişkili faktörler, TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(4).
  • 3- Coşkun D. (2007). Kredi Kartı Kullanımında Etkili Olan Faktörlerin Çoklu Uygunluk Analizi ile İncelenmesi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir, (Prof. Dr. Hasan DURUCASU)
  • 4- Roux LB, Rouanet H. (2010) Multiple Correspondence Analysis, SAGE Publications.
  • 5- Fellenberg K, Hauser NC, Brors B, Neutzner A,Hoheisel JD, Vingron M. (2001). Correpondence Analysis applied to microarray data. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 98(19),s.10781-10786.
  • 6- Greenacre M. (1993). Correspondence Analyses in Practice, 2nd Edition New York, Academic Press.
  • 7- Akdağ B. (1998). Kontenjans Tablolarında Log-Lineer Analiz ile Homojenite Analizinin Karşılaştırılması, Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Denizli, (Yrd. Doç. Dr. Mevlüt TÜRE)
  • 8- Anıl M, Kılıç O, Başkaya D ve diğ. (2011). Samsun Ondokuzmayıs Üniversitesi öğrencilerinin fast food tipi beslenme alışkanlığı. Samsun Sempozyumu.
  • 9- Aksoydan E, Çakır N. (2011). Evaluation of Nutritional Behavior, Physical Activity Level and Body Mass İndex of Adolescents. Gülhane Tıp Dergisi, 53(4), 264-270.
  • 10- Uçar AA. (2006). Ankara Üniversitesi Öğrencilerinin Sigara Kullanma Durumunun Beslenme Alışkanlıkları ve Bazı hematolojik parametreler üzerine etkisi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara, (Prof. Dr. Seniha HASİPEK
  • 11- Türkiye' ye Özgü Beslenme Rehberi. Sağlık Bakanlığı, Hacettepe Üniversitesi. (2004).