TÜRKİYE’DEKİ ÜNİVERSİTELERİN ÖZEL EĞİTİM BÖLÜMLERİNE GENEL BİR BAKIŞ

Bu çalışmanın konusu, son yıllarda hızla büyüyen özel eğitim alanına personel yetiştirme görevini yürüten Türkiye’deki üniversitelerde bulunan özel eğitim bölümlerinin genel özelliklerinin betimlenmesidir. Çalışmada, üniversitelerin özel eğitim bölümlerinin sayıları ve kontenjanları, öğretim elemanı sayıları ve unvanları, bölümlerin lisansüstü tez, kitap/kitap bölümü üretimleri ve yürütülen projeler incelenerek hem özel eğitim bölümlerinin genel özelliklerinin hem de özel eğitim alanı ile ilgili genel bir tablonun ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaçla, öğrenci alan özel eğitim bölümleri için ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu ve üniversitelerin web sayfalarından; öğrenci almayan özel eğitim bölümleri için ise üniversitelerin web sayfalarından yararlanılarak veri toplanmıştır. Veri toplamada ayrıca web üzerinden akademisyenlerin çalışmaları ile ilgili elde edilen bilgilerden ve akademisyenlerin bir kısmı tarafından araştırma kapsamında kullanılmak üzere paylaşılan özgeçmişlerinden de yararlanılmıştır. Toplanan veriler analiz edilerek yüzdelikler ve tablolar ile özetlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Özel eğitim, Özel eğitim bölümü, Akademisyen özellikleri, Özel eğitim tezleri

AN OVERVIEW OF THE SPECIAL EDUCATION DEPARTMENTS OF THE UNIVERSITIES IN TURKEY

The theme of this study is description of the general characteristics of the special education departments in universities in Turkey that have been tasked with raising personnel for the rapidly growing special education field in recent years. The aim of the study was to examine the numbers and quotas of the special education departments of universities, the numbers and titles of the teaching staff, the graduate thesis of the departments, the book/chapter productions and the projects carried out. For this purpose, the data were collected by using the web pages of the universities and the ÖSYS Higher Education Programs and Quotas Guide. The data were also collected on web pages of academicians and their resumes shared by some of them. The collected data were analyzed and summarized with percentages and tables.

Keywords:

Special education, Special education department, Characteristics of academicians, Special education,

PDF

___

ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu. http://dokuman. osym.gov.tr/pdfdokuman/2016/LYS/TERCIH/OSYSKONTKILAVUZU29072016.pdf Sayılı Özel Eğitim Hakkında KHK (1997). https://orgm.meb. gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_10/10111011_ozel_egitim_kanun_hukmunda_kararname pdf (T.C. Resmi Gazete, 23004.)
Ağca, Ö. (2014). Türkiye’deki üniversitelerin lisans ve lisansüstü programlarının özel eğitim açısından incelenmesi, 24. Ulusal Özel Eğitim Kongresinde sunulan sözlü bildiri, Edir- ne.
Akçamete, G. (2010). Özel gereksinimi olan çocuklar. G. Akçamete (Ed.), Genel eğitim okullarında özel gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim içinde (s. 31-74). Ankara: Kök Yayıncılık.
Baykoç-Dönmez, N. & Şahin, S. (2011). Özel eğitimin tarihi gelişimi. N. Baykoç¸ (Ed.), Özel ge- reksinimli çocuklar ve özel eğitim (s. 535-556). Ankara: Eğiten Kitap.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Coşkun, İ., Dündar, Ş. & Parlak, C. (2014). Türkiye’de özel eğitim alanında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (2008-2013). Ege Eğitim Dergisi, 15(2), 396.
Dedeoğlu, S., Durali, S. & Tanrıverdi-Kış, A. (2004). Özel eğitim bölümü zihin engelliler öğret- menliği ana bilim dalı 3., 4. sınıf öğrencileri ve mezunlarının kendi bölüm programları, öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri ile ilgili düşünce ve önerileri. Ankara Üniversi- tesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(1), 47-55.
Yıldırım Doğru, S., Özlü, Ö., Kançeşme, C., & Doğru, S. (2015). Özel eğitim üzerine yapılan proje çalışmalarının değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Dergisi, 15(Özel Sayı), 286-296
Güner-Yıldız, N., & Melekoğlu, M. A. (2016). Zihin engelliler öğretmenliği öğrencilerinin kay- naştırma uygulamalarına ve öğrenim gördükleri bölüme bakışlarının değerlendirilmesi.
Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 9(2), 310-325. Güner-Yıldız, N., Melekoğlu, M.A., & Tunç-Paftalı, A. (2016). Türkiye’de özel eğitim araştırma- larının incelenmesi. İlköğretim Online, 15(4), 1076-1089.
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (15. Baskı). Ankara: Nobel Yayın. MEB (2015). Millî Eğitim Bakanlığı Faaliyet Raporu https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_03/05123201_2014darefaalyetraporu.pdf MEB (2016). Milli Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2016. http://sgb.meb.gov.tr/www/resmi-istatistikler/icerik/64
Özak, H. & Diken, İ. H. (2010). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin işlevsel akademik becerile- rine ilişkin Türkiye’de yapılan lisansüstü tezlerin gözden geçirilmesi. Ankara Üniversite- si Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 11(1), 43-58.
Özyürek, M. (2008). Nitelikli öğretmen yetiştirmede sorunlar ve çözümler: Özel eğitim örneği.
Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 189-226. Sucuoğlu, B., & Kargın, T. (2006). İlköğretimde kaynaştırma uygulamaları: Yaklaşımlar, yöntemler, teknikler. İstanbul: Morpa Yayıncılık.