HALDUN TANER’İN HİKÂYELERİNDE DİL VE ÜSLUP
Haldun Taner, edebiyatımızda önemli bir yazar olarak kabul görmüştür. Bunun en önemli sebebi geniş bir kültürel birikime sahip olması ve bu kültürel bi-rikimi hikâyelerinde en iyi şekilde kullanmasıdır. Yazar, değinilmemiş konuları güzel bir dil ile bizim insanımızı ve toplumumuzu yansıtacak şekilde hikâyele-rinde ele almıştır. Taner, hikâyelerinde imgesel unsurlardan çok az yararlanmıştır. Anılarından, gördüğü toplumsal gerçeklerden yola çıkarak hikâyelerini oluştur-muştur. Estetik bir kaygı taşımayan yazar, hikâyelerini konuşma diline yaslayıp okuyucusuna ulaştırmıştır. Taner, dilimizin inceliklerini çok iyi bildiği gibi zümre, yaş, cins, muhit üslûplarına da vakıftır. Ayrıca yazar, hikâyelerinin şahıs kadrola-rını oluştururken üslûp özelliklerini göz önünde bulundurmuştur. Hikâyelerini konuşma diline yaslamakla birlikte; hikâyelerinde yabancı mekân ve şahısların yer alması nedeniyle İngilizce, Fransızca ve Almanca kökenli kelimelere de yer vermiştir. Haldun Taner’in, incelemiş olduğumuz hikâyelerinde yer yer argo sözle-re, şive özelliklerine ve yabancı kelimelere rastlamaktayız. Yazar anlatımı etkili kılmak için ikilemelerden, cümle tekrarlarından, yansıma sözcüklerden yarar-lanmıştır. İncelediğimiz elli altı hikâyenin 43 tanesinde şive özelliklerine rastla-nırken; on üç hikâyede bu özelliklere rastlanmamıştır.
Anahtar Kelimeler:
Türk Edebiyatı, Haldun Taner, hikâye, dil ve üslup
LANGUAGE AND GENRE IN HALDUN TANER’S STORIES
Haldun Taner is accepted as an important author in our literature. The most important reason of this is his having a wide cultural background and using this cultural background in his stories for the best. He works on unaddressed topics in a way reflecting our people and society with a nice language. Taner doesn’t uses ficti-tional elements in his works much. He forms his stories through his memories and social elements he experienced. Having no aesthetical worry, author conveys his sto-ries to his reader by using spoken language. Taner not only knows our language’s delicacies but also have a grasp of genre of class, age, style, neighbourhood. Besides, author considers genre characteristics while forming characters of his stories. Using spoken language in his stories, as there are foreigner settings and characters in his stories he also uses English, French and German words. We sometimes come across slang words, dialect features and foreigner words in his stories we analyze. Author exploits doubling, sentence repetition, echoic words for making the narration more effective. While we come detect dialect features in 43 of 56 stories we analyze, we can’t finds these features in 13 stories.
Keywords:
Turkish Literature, Haldun Taner, story, language and genre,
___
- Taner, Haldun , (1963). Tuş, Varlık Yay., S.998, İst.
- Taner, Haldun , (1969). Sancho’nun Sabah Yürüyüşü, Bilgi Basım Evi, Ank.
- Taner, Haldun , (1970). Hikâyeler c.1, Bilgi Yayın Evi Ank.
- Taner, Haldun , (1971a). Hikâyeler c.2, Bilgi yayın Evi, Ank.
- Taner, Haldun , (1971b). Sersem Kocanın Kurnaz Karısı, Bilgi Yay., Ank.
- Taner, Haldun , (1978). “Sabri Esat Siyavuşgil”, Varlık Dergisi, S.854, Kasım
- Taner, Haldun , (1984). Milliyet, Panaroma İlavesi, 11 Mayıs
- Taner, Haldun , (1984). Keşanlı Ali Destanı, Bilgi Yay., Ank
- Taner, Haldun , (1990). Günün Adamı – Dışardakiler, Bilgi Yayınevi, Ank.
- Taner, Haldun , (1991). ... Ve Değirmen Dönerdi – Lütfen Dokunmayın, Bilgi Yayınevi Ank.
- Taner, Haldun , (1995). Eşeğin Gölgesi, Bilgi Yay., Ank.
- Taner, Haldun , (1999).Yalıda Sabah, Bilgi Yay., Ank.
- Taner, Haldun , (1990). “ Günün Adanı / Dışardakiler”, Bilgi Yay., Ankara.
- Taner, Haldun ,( 1991 ). “ …Ve değirmen Dönerdi / Lütfen Dokunmayı” Bilgi Yay., Ankara.
- Taner, Haldun ,( 1994 ). “Fazilet Eczanesi”, Bilgi Yay., Ankara.
- Taner, Haldun ,( 1995 ). “ Eşeğin Gölgesi”, Bilgi Yay., Ankara.
- Taner, Haldun ,( 2005 ). “ Sersem Kocanın Kurnaz Karısı”, Bilgi Yay., Ankara.
- Taner, Haldun, ( 2005 ). “Keşanlı Ali Destanı”, Bilgi Yay., Ankara.
- Taner, Haldun ,( 2006 ). “Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım”, Bilgi Yay., Ankara.
- Tekin, Mehmet ( 2002 ). “ Roman Sanatı 1” , Ötüken Yay., İstanbul.
- Yalçın, Sıdıka Dilek (1995). “Haldun Taner’in Hikâyeleri ve Hikâyeciliği”, Bilgi Yay., Ankara.
- Yüksel, Ayşegül (1986). “Haldun Taner Tiyatrosu”, Bilgi Yay., İstanbul.
- Başlangıç: 2015
- Yayıncı: Asos Eğitim Bilişim Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.