Fırat MOLLAER

Modern Bilim ve Kapitalizmin Erken Bir Eleştirisi: J.J. Rousseau'nun Felsefesi

Bu çalışmada, Rousseau'nun felsefesi modern bilim ve kapitalizme yönelik eleştirisi bağlamında ele alınmıştır. Modern bilim ve kapitalizm, modernizmin aslî bileşenleri olarak, paylaştıkları evren tasarımıyla modern dünyanın biçimlenmesinde önemli etkiye sahiptir. Rousseau, bu dünyaya ilk etkili eleştiriyi yönelten filozoflardandır. O, genellikle anlaşıldığı üzere, sadece devrimlere ilham vermiş, 'genel irade' kuramının sahibi bir siyaset filozofu değil, etkisi 16. yüzyıldan itibaren perçinlenen bir dünya görüşünün analizini yapmış bir filozoftur. Modern bilim ve kapitalizm ilişkileri, modernizm içinde kapitalizmin yeri, bu çalışmanın anahtar konularıdır.

The Early Criticism of Modern Science and Capitalism: The Philosophy of Rousseau

In this paper, Rousseau's critique of modern science and capitalism is examined. To grasp this critique, it will be displayed that modern science and capitalism, which share the same imagination of universe, have had great impact on the formation of modernism.

PDF

___

Armağan, Mustafa, "Alternatif Modernliğe ve Modernliğimize Dair", Doğu-Batı, 8, 1999.
Bağce, Emre, "Modernliğin Temelleri ve İkircikli Serüveni", Modernlik ve Türkiye (Ed.G.Erdumlu) Ankara: Babil Yayınları, 2004.
Benetton, Philippe, Muhafazakarlık, İstanbul: Yeni Yüzyıl Kitapları, 1995. Berlin,
Isaah (Çev.M.Saygılı-E.Oktay), "İki Özgürlük Kavramı",, Cogito, 32, 2002.
Bilim ve Ütopya, "Felsefe ve Toplum Bilimlerinde Başyapıtlar", 92, 2002.
Birand, Kamuran, Kamuran Birand Külliyatı, Ankara: Akçağ Yayınları, 1999.
Birikim, "Kapitalizm Nereden Nereye", 104. 1997.
Bumin, Tülin, Tartışılan Modernlik: Descartes ve Spinoza, İstanbul: Yapı ve Kredi Yayınları,1998.
Carr, E.H., Tarih Nedir?, İstanbul: İletişim Yayınları, 1999.
Çakır, Necip, "Piyasa ve Demokrasi", 11 .Tez Dergisi, 6, 1990.
Çiğdem, Ahmet, Aydınlanma Düşüncesi, İstanbul: İletişim Yayınları, 1997.
Demir, Ömer, Bilim Felsefesi, İstanbul: Ağaç Yayıncılık, 1991.
Descartes, Réné. (Çev.Mesut Akın), Felsefenin İkeleri, İstanbul: Say Yayıncılık, 2001.
-----, (Çev.Aziz Yardımlı), Yöntem Üzerine Söylem, İdea Yayıncılık, 1997.
Diderot & d'Alembett, (Çev.Selahattin Hilav), Ansiklopedi ya da Bilimler, Sanatlar ve Zanaatler Açıklamalı Sözlüğü, İstanbul: YKY, 1996.
Downs, Robert (Çev.E.Güngör), Dünyayı Değiştiren Kitaplar, İstanbul: Ötüken Yayınları, 1996.
Febvre, Lucien, (Çev.M.Ali Kılıçbay), Uygarlık, Kapitalizm ve Kapitalistler, Ankara: İmge Kitabevi, Ağustos 1995.
Elibol, Saadettin (Der.), Felsefe Konuşmaları, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları,1987.
Göle, Nilüfer, Mühendisler ve İdeoloji, İstanbul: İletişim Yay.
-----, "Batı-dışı Modernlik", Toplum ve Bilim, 80, 1999.
-----, "Batı-dışı Modernliğin Kavramsallaştırılması Mümkün mü?", Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek, İstanbul: Metis Yayınları, 1997.
----—. "Batı-dışı Modernlik Üzerine Bir İlk Desen", Doğu-Batı, 2, 1998.
Havens, George R.- Bond, Donald F., Fikirler Çağı,? ? 1955.
Hegel, (Çev.Önay Sözer), Tarihte Akıl, İstanbul: Ara Yayınları, 1992. -----, (Çev.Cenap Karakaya), Hukuk Felsefesinin İlkeleri, İstanbul: Sosyal Yayınları, 1996.
Holton, R.J., (Çev.Ruşen Keleş), Kentler, Kapitalizm ve Uygarlık, Ankara: İmge Kitabevi, Ekim 1999.
Huberman, Leo, (Çev.Murat Belge), Feodal Toplumdan Yirminci Yüzyıla, İstanbul: İletişim Yayınları, 1991.
İnsel, Ahmet, İktisat İdeolojisinin Eleştirisi, İstanbul: Birikim Yayınları, 1997.
Kant, Immanuel,(Çev.Nejat Bozkurt), Seçilmiş Yazılar, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1984.
Kaynardağ, Aslan, "Türkiye'de Descartes İlgisinin Başlaması", Türkiye'de Cumhuriyet Döneminde Felsefe, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları 1998.
Köker, Levent, Demokrasi Üzerine Yazılar, Ankara: İmge Kitabevi, Kasım 1992.
Kutluer, İlhan, Modern Bilimin Arka Planı, İstanbul: İşaret Yayınları, 1985.
Mardin, Şerif, İdeoloji, İstanbul: İletişim Yayınlan, 1992. -----, Din ve İdeoloji, İstanbul: İletişim Yayınları, 1991.
Mayor, Federico-Forti, Augusto, (Çev. Mehmet Küçük), Bilim ve İktidar, İstanbul: Tübitak Popüler Bilim Kitapları, 2000.
Moore, Stanley, Marks, Engels ve Lenin'de Devlet Kuramı, İstanbul: Ara Yayınları, 1996.
Özel, Mustafa, "İki Modernlik", Değişim ve Kriz, İstanbul: İz Yayıncılık, 1996.
Özlem, Doğan, Siyaset, Bilim ve Tarih Bilinci, İstanbul: İnkılap Kitabevi, 1999. ---—-, Kültür Bilimleri, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1992.
Pelicani, Luciano, "Modernite ve Toataliteryanizm", Doğu-Batı, 8.
Rainbow, Paul, (Çev.Taha Parla), Toplumbilimlerinde Yorumcu Yaklaşım, İstanbul: Hürriyet Yayınları, 1995.
Reichenbach, Hans, Bilimsel Felsefenin Doğuşu, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1994.
Rousseau, J.J, (Çev Sabahattin Eyüboğlu), Bilimler ve Sanatlar Hakkında Nutuk, İstanbul: MEB Yayınları, 1997.
-----, (Çev. Rasih Nuri İleri), İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Kaynağı, İstanbul: Say Yayıncılık, 1986.
Russell, Bertrand, (Çev. Erol Esençay), Bilimin Toplum Üzerindeki Etkiler, İstanbul: Özgün Yayınlar, 1976.
-----, (Çev. S.Eyuboğlu-V.Günyol), Düşünceler, İstanbul: Say Yayınları, 1982.
Sabine, George, (Çev.Özer Ozankaya), Yakınçağ Siyasal Düşünceler Tarihi, İstanbul: Cem Yayıncılık, 1997.
Şaylan, Gencay, Değişim Küreselleşme ve Devletin Yeni İşlevi, İstanbul: İmge Kitabevi, 1994.
Taylor, Charles (Çev.Ö.Arıkan), "Negatif Özgürlük Anlayışının Yanılgısı", Cogito 32,2002.
Thompson, David, Siyasi Düşünce Tarihi, İstanbul: Şule Yayınları, 1997.
Timuçin, Afşar, Descartes'çı Bilgi Kuramının Temellendirilişi, İstanbul: Bulut Yayınları, 2000.
Toplum ve Bilim, "Liberalizm", 1984.
Türkdoğan, Orhan, Bilimsel Değerlendirme ve Araştırma Metodolojisi, İstanbul: MEB Yayınları, 1989:
Wallerstein, Immanuel, "Hangi Modernliğin Sonu", Liberalizmden Sonra, İstanbul: Metis Yayınları. Weber, Alfred, (Çev.Vehbi Eralp), Felsefe Tarihi, İstanbul: Sosyal Yayınları, 1993.
West, David, (Çev. Ahmet Cevizci), Kıta Avrupası Felsefesine Giriş, İstanbul: Paradigma Yayıncılık, 1998.