Hazcı Yararcılık ve J. Bentham’ın Politika Felsefesi

Öz Yararcı geleneğin en önemli düşünürlerinden biri olan Jeremy Bentham geliştirdiği etik teorisini hem siyaset ve hukuk hem iktisat öğretisinin temeli yapmıştır. İlkçağın hazcı felsefesini, geliştirdiği teori için temel alan düşünür, bu felsefeyi yaşadığı dönemin sosyal sorunlarına çözüm olabilecek kavramsal çerçeve üzerinden sunmayı da başarabilmiştir. Bentham, hazzı eylemlerin kaynağı ve acıyı kaçınılması gereken fiil olarak dile getirmiş, bu tutumu ahlak, siyaset, hukuk ve iktisat için de tek geçerli yol olarak sunmuştur. Bu çalışmada amaç, ifade edilen gerekçelendirmeyi genel hatları ile ve etik temelli politika felsefesi bağlamında ortaya koymaktır.

___

AKARSU, Bedia (1998). Mutluluk Ahlakı, İstanbul: İnkılap Yayınevi.

ARSLAN, Ahmet, (2006). İlkçağ Felsefe Tarihi: Sofistlerden Platon’a, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.

BACON, Francis (1999). Novum Organum, çev. Sema Önal Akkaş, Ankara: Doruk Yayınları.

BENTHAM, Jeremy a- (2000). An Introduction to the Principles of Morals and Legislation (1871), Kitchener: Batohche Books.

BENTHAM, Jeremy b- (1823). A Fragment on Government, London: Lincoln’s Inn.

BENTHAM, Jeremy (2018). “Jeremy Bentham Sözleri ve Hayatı”, Erişim Tarihi: 14.11.2018, (https://www.sozkimin.com/jeremy-bentham-kimdir-sozleri-ve-hayati-2227.html).

BRUNIUS, Teddy (1958). “Jeremy Bentham’s Moral Calculus, Acta Sociologica, Vol:3, Issue:1.

CEVİZCİ, Ahmet (2009). Felsefe Tarihi, İstanbul: Say Yayınları.

JUDSON, N. Frederich (1910). “A Modern View of the Law Reforms of Jeremy Bentham”, Columbia Law Review, Vol.10, No.1.

KAZGAN, Gülten (1993). İktisadi Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi, İstanbul: Remzi Kitabevi.

MACINTYRE, Alasdair (2001). Etiğin Kısa Tarihi, çev. Hakkı Hünler ve Solmaz Zelyüt Hünler, İstanbul: Paradigma Yayınları.

MACİT, M. Hanifi (2009). “Teleolojik Etik Anlayışın Deontolojik Eleştirisi”, Kaygı, 13: 83-91.

ÖZLEM, Doğan (2004). Etik, İstanbul: İnkılap Yayınları.

PIEPER, Annemarie (1999). Etiğe Giriş, çev. Veysel Atayman ve Gönül Sezer, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

ROSEN, F. & P. SCHOFIELD (Gen. Edit) (1999). The Collected Works of Jeremy Bentham: Political Writings, Oxford: Clarendon Press.

SKIRBEKK, Gunnar ve Nils GILJE (2006). Felsefe Tarihi, çev. Emrah Akbaş ve Şule Mutlu, İstanbul: Kesit Yayınları.

SCHOFIELD, Phillip (2013). The Legal and Political Legacy of Jeremy Bentham, Annu.Rev.Law. http://lawsocsci.annualreviews.org

STARK, W (2005). Jeremy Bentham’s Economics Writings: Vol. III, Routledge: London and New York.