Arthur Schopenhauer'a Göre Dünyayı Sanatla Anlamak

Öz Scho­pen­hu­er'a gö­re "dün­ya", is­te­me, ideler ve tek tek şeylerin tümüdür. İnsan bilme ve isteme imkânlarını nasıl kullandığına bağlı olarak bu üç görünüşünde dünyanın fark­lı yan­la­rı­nı obje edinebilir. Dünyanın çeşitli tarzlarda bilmeye konu olan yanlarının bilgileri de birbirlerinden farklılık gösterir. Bu farklı bilme yolları ise insana farklı imkânlar sağlar. Dünyanın isteme, ide ve tekler olarak bir bütün olduğunun bilgisi sadece sanat yoluyla insanlara gösterilebilir. Sanat, şeylere yeter-neden ilkesinden bağımsız bakma yoludur. Bu özelliği ile de o, deneyin ve bilimin metodunun tersi olan bir yol izler. Sanatın gerçekliğe ve dünyaya yaklaşımındaki bu metodun farklılığı, nesnesinin varlıksal farkından kaynaklanır. Onun nesnesi hiçbir bilgi dalının nesnesi olmayan “temel isteme”nin doğrudan objeleşmesi olan “ide”dir. Müzik dışındaki alanlarda her sanat eseri, kendi tarzında, “ide”yi gösterir, müzik ise alıcısıyla “temel isteme”yi melodide buluşturur. Temel istemenin bir objeleşmesi olan insan, kendi varlık temelini oluşturan “ide” ve “isteme”yle sadece sanat yoluyla karşılaşabilir. insanların yaşamdan anladıklarını, bir ta­kım de­ğer­len­dir­me­le­ri­ni, değer olarak gördüklerinin geçiciliği ve değişkenliğini, inançları ve bilgilerini sınama imkânı veren sanatın bilgisidir. Hayatı  ortaya koyarak, onun yapısına cevap getiren her eser kendi tarzını kullanır. Hangi tarz kullanılırsa kullanılsın sanatlar görmenin dilini kullanırlar.

___

EREN, Işık (1994). “A. Schopenhauer ve M. Heidegger'de Bir Bilgi Türü Olarak Sanat”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

EREN, Işık (2006). Sanat ve Bilgi İlişkisi, Bursa: Asa Kitabevi.

KUÇURADİ, Ioanna (1965). Schopenhauer ve İnsan, İstanbul: Yankı Yayınları.

SCHOPENHAUER, Arthur (1956). The World as Will and Idea, trans. by. Irwin Edman, New York: The Modern Library.

SCHOPENHAUER, Arthur (1966). The World as Will and Idea, trans. by E. F. J. Payne, New York: Dover Publications. Volume I and II.

SCHOPENHAUER, Arthur (2000). İstencin Özgürlüğü Üzerine, çev. Mehtap Söyler, Ankara: Öteki Yayınevi.

SCHOPENHAUER, Arthur (2013) Güzelin Metafiziği, çev. Ahmet Aydoğan, İstanbul: Say Yayıncılık.