Neşe GÜLCİ, KIVANÇ YÜKSEL, Abdullah E. AKAY

Kar Üzerinde Odun Hammaddesinin Taşınabilir El Vinci ile Sürütülmesinin Verim Açısından Değerlendirilmesi

Ülkemizde ormancılıkta üretim işleri genellikle yaz aylarında gerçekleştirilmekle birlikte odun hammaddesi ihtiyacının artması, işçi ücretlerinin düşük olması, kış aylarında üretilen odun hammaddelerinin daha kaliteli olması ve kar örtüsü üzerinde çevresel zararlarının az olması gibi olumlu yönleri düşünüldüğünde kış üretimi de yapılabilmektedir. Odun hammaddesi üretim çalışmalarının büyük bir kısmı orman köylüleri tarafından sınırlı bütçeyle gerçekleştiğinden mekanik üretim araçları (tarım traktörü ve orman traktörü) yeteri kadar kullanılamamaktadır. Bu nedenle dağlık arazide bölmeden çıkarma çalışmaları çoğunlukla insan gücüyle atarak, taşıyarak ve kaydırarak gerçekleştirilmekte olup, bu da özellikle kış aylarında işçileri zorlamakta, zaman ve çevresel kayıplara sebep olmaktadır. Ayrıca üretilen ürünlerde kalite ve kantite kayıpları meydana gelmektedir. Bu çalışmada Kahramanmaraş Orman Bölge Müdürlüğü, Göksun Orman İşletme Şefliği sınırlarında farklı güzergahlarda taşınabilir el vinciyle bölmeden çıkarma çalışmaları verim açısından değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında el vinci ve sentetik halat kullanılarak odun hammaddelerinin kar örtüsü üzerinde yamaç yukarı taşınması sırasında zaman ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Ölçümler sonucunda, bütün güzergahlar için ortalama verim değerlerinin 0,99 m3/saat ile 2,06 m3/saat arasında değiştiği belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, el vinciyle bölmeden çıkarma çalışmalarının yüksek hacimli ürünlerde kullanılmasının daha verimli olduğu ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Bölmeden çıkarma, Karlı zeminde sürütme, Taşınabilir el vinci, Zaman Ölçümü

Productivity Assessment of Portable Hand Winch based Skidding Operation on Snow Cover

In Turkey, timber extraction activities are usually carried out in the summer season, yet increased demand on forest products, the low income rates of the loggers, extraction of higher quality products in winter season, and reduced environmental damage on snow cover encourages for timber extraction in winter season. Mechanized harvesting equipment (i.e. agricultural tractors, forestry tractors, etc.) cannot be used sufficiently, since most of the timber extraction activities are carried out by the forestry villagers with a limited budget. Therefore, the logging operations in mountainous areas are usually accomplished by man power as carrying, throwing and sliding the logs, which increases the difficulties of the work and causes high amount of time losses and environmental damages. Besides, this method results in quality and quantity losses of forest products. In this study, the productivity of portable hand winch operation was examined on various skidding trails within the border of Göksun Forest Enterprise Chief in Kahramanmaraş Regional Directorate of Forestry. In the field, the time study measurements were conducted during uphill hauling of timbers on snow cover by using portable hand winch and synthetic rope. The results indicated that productivity of portable hand winch on specified skidding trails ranged from 0.99 m3/hr to 2.06 m3/hr. It was found that volume and quality of log per turn plays important role in productivity of portable hand winch operation.

Keywords:

Timber extraction, Skidding on snow cover, Portable hand winch, Time study,

PDF

___

Akay A.E., Sert M., Gülci N. 2014a. Hafif eğimli arazilerde benzinli el vinci ile bölmeden çıkarma çalışmalarının verim açısından değerlendirilmesi. II. Ulusal Orman ve Çevre Sempozyumu (22-24 Ekim 2014), Isparta.
Akay A.E., Sert M., Gülci N., Gülci S. 2014b. Küçük ölçekli ormancılık çalışmalarında ekolojik bir yaklaşım: benzinli el vinci. Ekoloji 2014 Sempozyumu (01-04 Mayıs 2014), Gazimağusa-KKTC, Kıbrıs.
Batu F. 1995. Uygulamalı istatistik yöntemler. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, KTÜ Matbaası, Trabzon, Genel Yayın No: 179, Fakülte Yayın No: 22, 312 s.
Carus S. 2002. Bazı hacim formüllerinin seksiyon, gövde ve bağıl uzunluklara göre kıyaslanması. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, Seri A, Sayı: 1, 101-114.
Erdaş O., Acar H.H., Eker M. 2014. Orman ürünleri transport teknikleri. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, KTÜ Matbaası, Trabzon, Genel Yayın No: 233, Fakülte Yayın No: 39, 504 s.
Eroğlu H. 2012. Dağlık arazide farklı bölmeden çıkarma tekniklerinin orman toprağının sıkışmasına etkisi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 13 (2), 213-225.
Gülci N. 2014. Üretim planlamasında hassas ormancılık üzerine araştırmalar. Doktora Tezi, KSÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 264 s. Kahramanmaraş.
Gülci N., Gülci S., Akay A.E., Erdaş O. 2014a. Odun hammaddesinin bölmeden çıkarılmasında alternatif bir yöntem: kollu el vinci. II. Ulusal Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu (22-24 Ekim 2014), Isparta.
Gülci N., Akay A.E., Erdaş O. 2014b. Benzinli el vincinin odun hammaddesinin bölmeden çıkarılmasında kullanım imkanları. Orman Mühendisleri Odası, Orman Mühendisliği Dergisi, 51(1-3), 24-28.
Gülci N., Akay A.E., Erdaş O., Acar H. H., Michael W. 2016. Controlled sliding of logs downhill by chute system integrated with portable winch and synthetic rope. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 66 (1), 256–263.
Ünver S. 2008. Endüstriyel odun hammaddesinin insan gücüyle sürütülmesi sırasında ortaya çıkan ürün kayıpları ile çevresel zararların belirlenmesi üzerine bir araştırma. Doktora Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 122 s. Trabzon.
Tunay M., Çığ F. 1994. Kastamonu yöresinde kar üzerinde üretim çalışmaları. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri B, 44 (1-2), 155-166.