OSMAN TOPAÇOĞLU, H. Ferhat BOZKUŞ, KERİM GÜNEY

Ilgaz Dağı Kuzey Bakıda Subalpin ve Yüksek Montan Yükselti Basamağındaki Bazı Meşcere Kuruluşlarının Silvikültürel Özellikleri

Bu çalışmada Ilgaz Dağı kuzey bakıda subalpin ve yüksek montan yükselti basamağında bulunan meşcerelerin aktüel kuruluş özellikleri belirlenerek silvikültürel değerlendirmeler yapılmıştır. Araştırmada subalpin yükselti basamağında 3, yüksek montan yükselti basamağında 9 adet olmak üzere toplam 12 örnek alanda; hektardaki ağaç sayısı, meşcere hacimi, karışım, meşcere göğüs yüzeyi, göğüs çapı, yaş ve boy özellikleri belirlenmiştir. Ayrıca meşcerelere eşlik eden bitki türleri teşhis edilmiş ve ağaç kollektifi kuruluşlarına ait ölçümler gerçekleştirilmiştir. Meşcere kuruluşlarına etki eden faktörler incelenerek doğal gençleşme ve ekolojik koşullar hakkında değerlendirmeler yapılmıştır. Buna göre; yükselti basamaklarında meşcere kuruluşları arasında belirgin farklılıklar bulunmaktadır. Subalpin basamakta ağaç boyu (en boylu 15m.), hektardaki ağaç sayısı (en fazla 260 adet/ha), meşcere hacmi (en yüksek 102.530 m3/ha) ve meşcere göğüs yüzeyi (en yüksek 21.80 m2/ha) değerlerinin yüksek montan yükselti basamağındaki örnek alanlara göre belirgin derecede düşük olduğu görülmüştür. Yüksek montan basamağın üst sınırları ile subalpin yükselti basamağında nispeten uygun yetişme ortamlarında ağaç kollektifi kuruluşu gösteren doğal oluşumların varlığı tespit edilmiştir.Göknar’da ağaç kollektifi içindeki birey sayısının 5–20, Sarıçam’da ise 3–10 arasında değişmektedir. Ağaç kollektifinin genişliği, kollektifi oluşturan ağaç sayısına bağlı olarak değişken bir özellik göstermektedir

Anahtar Kelimeler:

Meşcere kuruluşu, Silvikültür, Orman basamakları

Silvicultural Characteristics of Some Stand Structures in the Subalpine and High Montane Altitudinal Zones on the North Aspect of Ilgaz Mountain

Keywords:

-,

PDF

___

Alemdağ, Ş., 1967. Türkiye’deki Sarıçam Ormanlarının Kuruluşu Verim Gücü, ve Bu Ormanların İşletilmesinde Takip Edilecek Esaslar.Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları Teknik Bülten Serisi No: 20.Ankara.
Anderson, F.O., Feger, K.H., Hüttl,R.F., Kräuchi, N., Mattsson, L., Sallnäs,O., Sjöberg, K. 2000. Forest ecosystem research- priorities for Europe. Forest Eco and Man, 132, pp: 111–119.
Ata, C., 1995. Silvikültür Tekniği. Ders Kitabı. Z.K.E. Üniversitesi Yayınları. Yayın No: 4, Fakülte Yayın No: 3. Bartın.
Atay, İ., 1990. Silvikültür II (Silvikültürün Tekniği) İ.Ü. Yayın No: 3599, Orman Fak. Yayın No: 405. İstanbul.
Avşar, M. D., 1999. Kahramanmaraş – Başkonuş Dağı Ormanlarında Başlıca Meşcere Kuruluşları ve Silvikültürel Öneriler. Doktora Tezi, 212, K.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü,
Ayan, S., Mutlu, Ç., Kaya, N., 2002. Kastamonu Bölgesi Subalpin Basamağındaki Gençleştirme Objeleri ve Silvikültürel Uygulamalar.Türkiye Dağları 1. Ulusal Sempozyumu Bildiriler Kitabı 106-113.
Bozkuş, H., F., 1988. Toros Göknarı (Abies cilicica Carr.)’nın Türkiye’ deki Doğal Yayılış ve Silvikültürel Özellikleri, Doktora Tezi, 118.T.C. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
Çepel, N., 1995. Orman Ekolojisi. Üçüncü Baskı İ.Ü. Yayın No:3886, Sosyal B.M.Y.O. Yayın No:433. İstanbul.
Çolak, A. H., Pıtterle, A., 1999. Yüksek Dağ Silvikültürü (Cilt I - Orta Avrupa) Genel Prensipler. Ogem – Vak. Yayını.1.Baskı.
Çolak, A., H., 2001. Ormanda Doğa Koruma
(Kavramlar-Prensipler-Stratejiler-Önlemler). Milli Parklar ve Av–Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü Yayını. 1. Baskı.
Frey, W., 1994. Silvicultural Treatmemt and Avalanche Protection Of Swiss Stone Pine Forests. In Proceedings: İnternational Workshop on Supalpine Stone Pines and Their Enviroment: The status of Our Knowledge. St Moritz 1992. USDA Forest Service, Intermountain Rersearch Station Gen. Tech. Rep., GTR-309, 290-293.
Gordon, R., 1994. Importance and Silvicultural Treatment of Stone Pine In The Upper Engadine. Proceedings: İternational Workshop on Supalpine Stone Pines and Their Enviroment: The status of Our Knowledge. USDA Forest Service, Intermountain Rersearch Station Gen. Tech. Rep., GTR-309,294-297.
Güner, S., 2000. Artvin – Genya Dağı’nın Orman Toplumları ve Silvikültürel Özellikleri. Doktora Tezi K.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Kalıpsız, A., 1993. Dendrometri. İkinci Baskı İ.Ü. Yayın No:3793, Fakülte Yayın No:426. İstanbul.
Kalıpsız, A., 1998. Orman Hasılat Bilgisi, İ.Ü. Yayınları, Yayın No: 4060, O.F. Yayın No: 448 İstanbul
Kımmıns, J.P., 2003. Forest Ecology (A Faundation For Sustainable Forest Management and Environmental Ethics in Forest) Third Edition. Printice Hall, New Jersey, USA.
Matthews, J.D., 1989. Silvicultural Systems. Oxford Science Publications. Clarendon Press. Oxford. 284p.
Miraboğlu, M., 1955. Göknarda Şekil ve Hacim Artım Araştırmaları. Ziraat Vekaleti Umum Müdürlüğü Yayınları 188 (5), İstanbul.
Neumann, M. and Starlınger, F., 2001. The significance of difrent indices for stand structure and diversity in forests. Forest Eco and Man 145 pp.91–106.
Öner, N., Göl, C., 2003. Ilgaz-Yenice Orman İşletme Şefliğindeki Orman Toplumlarının Bazı Silvikültürel ve toprak özellikleri. G.Ü. Orman Fakültesi Dergisi 3,1. 61–76.
Özalp, G., 1992. Çitdere (Yenice-Zonguldak) Bölgesindeki Orman Toplumları ve Silvikültürel Değerlendirilmesi. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi Seri; A, Cilt; 42, Sayı; 2. İstanbul.
Özyuvacı, N., 1999. Meteoroloj ve Klimatoloji İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları. Yayın No: 4196, O.F. Yayın No: 460 İstanbul.
Schönenberger, W., 2001a. Structure of mountain forests assesmnet, impacts, management, modelling. Forest Eco and Man. 145, pp: 1-2.
Schönenberger, W., 2001b. Cluster afforestion for creating diverse mountain forest structures Forest Eco. and Man. 145: 121–128.
Senn, J., Schönenberger, W., Wasem, U., 1994. Survival and Growth Of Planted Cebran Pines At The Alpine Timberline. In Proceedings: International Workshop on Supalpine Stone Pines and Their Enviroment: The status of Our Knowledge. St Moritz 1994 USDA Forest Service, Intermountain Rersearch Station Gen. Tech. Rep., GTR-309, 105-109.
Sowell, J. B., 1985. Influence of soil temperature on root respiration and water uptake of subalpine conifers from low and high elevations (Alpine timberline, Abies asiocarpa, Picea engelmaunii, treeline, root resistance) Thesis (PhD), University of Idaho.
Tonguç, F., 2003. Rize-İkizdere Vadisi Ormanlarının Yükselti Basamaklarına Göre Meşcere Kuruluşları ve Silvikültürel Değerlendirmeler. Doktora Tezi, K.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Topaçoğlu, O., 2007. Ilgaz Dağı Kuzey Bakısındaki Orman Basamakları, Meşcere Kuruluşları ve Silvikültürel Özellikleri. İ.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
Üçler, A.Ö., Demirci, A., Yavuz, H., Yücasan, Z., Oktan, E., Gül, A.U., 2001. Alpin Zona Yakın Saf Doğu Ladini Ormanlarının Meşcere Kuruluşlarıyla Fonksiyonel Yapılarının Tespiti ve Silvikültürel Öneriler. Tübitak TOVAG Proje No: 2215.
Üçler, A. Ö., Bolat, I., 2005. Tirebolu- Akılbaba Yöresi Alpin Zon Kuşagýndaki Saf Dogu ladini Ormanlarından Örneklenen Kozalak ve Tohumlarda Morfolojik Varyasyonlar. Ladin Sempozyumu, 20–22 Ekim 2005, Bildiriler Kitabı I.Cilt, 417–427 s.
Yücesan, Z., 2006. Çamlıhemşin-Fırtına Vadisi Yüksek Dağlık Alanlardaki Saf ve Karışık Ormanların Meşcere Dinamiklerinin Analizi. Doktora Tezi. K.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü,