Gümüşhane-Torul Barajı Yağış Havzasında Arazi Kullanımına Göre WEPP (Water Erosion Prediction Project) Modeli ile Toprak Kayıplarının Belirlenmesi ve Alınması Gereken Önlemler

Gümüşhane-Torul Barajı yağış havzasında bulunan alt havzalar 5 ayrı eş havza grubuna ayrılmış ve her bir eş havza grubu içerisinden bir adet model havza seçilmiştir. Bu araştırmada (1) nolu model havzada WEPP modeli kullanılarak arazi kullanım durumuna göre toprak kayıpları ve erozyonun önlenmesi için alınması gereken önlemler belirlenmiştir. Bu amaçla farklı arazi kullanım şekillerinden toplam 56 adet toprak örneği alınmıştır. (1) nolu model yağış havzası için tahmini toprak kayıpları havzanın % 69.70’ini oluşturan ormanlık alanlarda 10494.04 ton/yıl iken; bu değer toplam havza alanının % 20.17’sini oluşturan mera alanlarında 12630.18 ton/yıl ve % 10.77’sini oluşturan tarım alanlarında 10108.18 ton/yıl olarak tespit edilmiştir. Model havzada sediment taşınımını önleyici tedbirler planlanmış ve planlama maliyetleri hesaplanmıştır. Bu model havza için fayda/masraf oranı 12.12 olarak tespit edilmiş ve bu proje ekonomik olarak kabul edilebilir olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler:

WEPP, Toprak Erozyonu, Arazi Kullanım Şekli

Determination of soil losses by using WEPP (Water Erosion Prediction Project) composed of different land use and necessary precuations in Gümüşhane-Torul Dam Creek

Keywords:

-,

PDF

___

Anonim, 1984. Torul Orman İşletme Müdürlüğü Amenajman Planları.
Anonim, 2004. Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü, Meşcerelerden Alınan Ortalama Üretim Değerleri.
Anonim 2005. Çölleşme ile Mücadele Türkiye Ulusal Eylem Programı, Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Ankara.
Anonim, 2006. Torul Orman İşletme Müdürlüğü, 2006 yılı odun ürünü satış cetvelleri.
Balcı A.N. 1973. Toprak Koruması Ders Notları, İ.Ü. Orman Fak., İstanbul.
Bann C., Clements M. 1999. Türkiye’de Orman Kaynaklarının Yönetimi ve Ormandan Faydalanma ile İlgili Dışsallıklarda Alt Sınır (Minumum) Değerlerinin Tahmini ve Bu Bilgilerden Yararlanılması Konusunda İlgili Öneriler, TC. Orman Bakanlığı-Dünya Bankası Ormancılık Sektör İncelemesi Küresel Örtüşme Programı Çalışması Final Raporu, Nisan 1999.
Çokbaşaran G., Kırık S. 1990. Ülkemizdeki Erozyon ve DSİ Genel Müdürlüğü Çalışmaları, Etüd ve Plan Dairesi Başkanlığı, Ankara, 65-76.
El-Hassanin A.S., Labib T.M., Gaber, E.I. 1993. Effect of Vegetation Covar and Land Slope on Runoff and Soil Losses from The Watershed of Brundi, Agricultura, Ecosystem and Environment, Elsevier Science Publishers B.V., Emsterdam, 43, 301-308, Egypt.
Garbrecht J., Martz LW 1999. TOPAZ: An Automated Digital Landscape Analysis tool for Topographic Evaluation, Drainage Identifications, Watershed Segmentation and Subcatchment Parametirization, ARS-NAWQL, 95-1, US Department of Agriculture, ARS, Durant, Oklahama.
Garbrecht, J., Martz LW., 1993, Network and Subwatershed Parameters Extracted from Digital Elevation Models: The Bills Creek Experience. Water Resources Bulletin., American Water Resources Association, 29, 6, 909-916.
Garbrecht J., Martz LW. 1997, The Assignment of Drainage Direction over Flat Surfaces in Raster Digital Elevation Models, Journal of Hydrology, 193, 204-213.
Garbrecht J., Martz LW., 1997, Automated channel Ordering an node Indexing for Raster Channel Networks. Computers and Geosciences 23(a), 961-966.
Hızal A. 1984. Hava Fotoğrafları Yorumlamasının Havza Amenajmanı (Ova Deresi Havzası, Kocaeli) Çalışmalarında Uygulanma Olanaklarının Araştırılması, İ.Ü.Yay No: 3144, O.F. Yay No: 341, İstanbul, 1984.
Irmak A. 1954. Arazide ve laboratuarda Toprağın Araştırılması Metotları, İÜ. Orman Fak. Yayınları, Yayın No: 27, İstanbul.
Kedzi A. 1979. Stabilized Earth Roads, Elsevier Amsterdam.
MTA 2001. ''Gümüşhane ili Jeoloji Haritaları'', Trabzon.
OGM 1987. Uygulama Projelerinin Düzenlenmesi, Esasları ve Dispozisyonları, 4125 Sayılı Tamim, Ankara.
Önsoy H., Yüksek Ö. 1994. Doğu Karadeniz Akarsularında Kıyı Dengesi, Baraj Planlaması ve Havza Açısından Sürüntü Maddesi Hareketi Etüdü, DSİ 40. Yıl Kuruluş Yılı Su ve Toprak Kaynaklarının Geliştirilmesi Konferansı, cilt 1, s. 365-374, Ankara.
Özyuvacı N. 1976. Arnavutköy Deresi Yağış Havzasında Hidrolojik Durumu Etkileyen Bazı Bitki-Toprak-Su İlişkileri . İ.Ü. Orman Fak. Yay. No. 221, İstanbul.
Türker M.F. 1998. Orman İşletmeciliği Ders Notu, KTÜ., Orman fakültesi, Ders Notları Serisi, Yayın No:52, Trabzon.