BESTE GİZEM ÖZBEY, LATİF KURT, Ayşenur BOLUKBASI, EBRU ÖZDENİZ, ALİ UĞUR ÖZCAN

Ereğli Sazlıkları'nın Floristik Çeşitlilik ve Bitki Dinamizmi Açısından Araştırılması (Ereğli/KONYA)

Bu çalışma, Konya Kapalı Havzasında yer alan ve geçmişte havzanın en büyük sulak alanlarından birisi olan Ereğli Sazlıkları ve çevresinin floristik çeşitliliğini ve süksesyonal özelliklerini tespit etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Ereğli Sazlıkları, Ereğli ilçe merkezinin 30 km batısında ve Ereğli Alt Havzasının ortasında yer almaktadır. Ereğli Sazlıkları farklı habitatlar içermesi, zengin biyolojik çeşitliliği ve yarattığı mikroklima sayesinde bulunduğu biyocoğrafik bölge için son derece önemli bir sulak alan sistemidir. İranTuran fitocoğrafik bölge sınırları içinde yer alan araştırma bölgesi kurak üst çok soğuk Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Araştırma bölgesinin floristik yapısını ortaya koymak ve süksesyonal açıdan değerlendirmede bulunabilmek amacıyla 2012 yılında gerçekleştirilen periyodik arazi çalışmaları ve literatür taramaları sonucu Ereğli Sazlıkları ve çevresinde 84 familyaya ait 382 tür ve türaltı takson tespit edilmiştir. Araştırma alanındaki en zengin familyalar sırası ile Asteraceae, Poaceae, Brassicaceae, Fabaceae, Caryophyllaceae, Chenopodiaceae, Lamiaceae, Apiaceae, Boraginaceae, Ranunculaceae, Rosaceae ve Cyperaceaedir. En zengin 12 familyanın toplam taksonlara oranı % 65, geri kalan 72 familyaya dağılmış taksonların oranı ise % 35dir. Alanda 37 adet endemik bitki türü tespit edilmiş olup alanda endemizm oranı % 10dur. Ereğli Sazlıkları sulak alan ekosistemi bitki dinamizmi (süksesyonal) açısından irdelenmiş ve alanın Saz-Kamış safhasında olduğu tespit edilmiştir. Sazlıkları çevreleyen geniş düzlüklerde aşırı otlatma sonucu floristik yapı bozulmuş ve Peganum gibi türlerin dominant olduğu zootik klimaks tespit edilmiştir. Sulak alan ekosistemini tehdit eden faktörler belirlenmiş ve ekosisteminin devamlılığının sağlanması için gerekli önlemler ortaya konulmuştur.

A Research of Eregli Reeds in Respect to Floristic Diversity and Plant Dynamism (Eregli/KONYA)

This study was carried out in order to determine the properties of floristic diversity and successional of Eregli Reeds and the surrounding area is located in Konya Closed Basin, which is one of the largest wetlands in the basin in the past. Eregli Reeds is located 30 km west of the center of Eregli town and in the middle of Eregli Sub-basin. Eregli Reeds is an extremely important wetland system for which biogeographic region due to created by microclimate, containing different habitats and the rich biological diversity. Study area is located within the Irano-Turanian phytogeographical region and is under the influence of arid very cold upper-Mediterranean climate. In order to determine the floristic structure and to assess succesional aspects of the research area, performed periodic field surveys in 2012 and literature reviews as a result of this 382 species and subspecies taxa belonging to 84 families have been identified Eregli Reeds and around. The richest families of research area are Asteraceae, Poaceae, Brassicaceae, Fabaceae, Caryophyllaceae, Chenopodiaceae, Lamiaceae, Apiaceae, Boraginaceae, Ranunculaceae, Rosaceae, and Cyperaceae. The richest 12 families were 65% of the total species, 72 families scattered throughout the rest of the species, the rate is 35%. 37 endemic plant species has been identified in the area and endemism rate is 10%. Eregli Reeds wetland ecosystem examined in terms of plant dynamics (Successional) and the area were found to be Reed-Reed stage. As a result of over-grazing on the large plains surrounding Reeds floristic structure is corrupted and zootic climax have been identified, species dominated as Peganum fail to eat by animals. Threats to wetland ecosystems were identified and put forward the necessary measures to ensure the continuity of ecosystem.

PDF

___

Akkus S. 2001. Akgöl (Ereğli Sazlığı) Tabiatı Koruma Alanı Rehabilitasyon Planı. Orman Bakanlığı Milli Parklar ve Av- Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü Projesi, Konya.
Akman Y. 1982. Climats et Bioclimats Mediterranees En Turquie. Ecologia Mediterranean, 8( ½), 73-87.
Akman Y., Ketenoğlu O. 1992. Vejetasyon Ekolojisi ve Araştırma Metodları. A.Ü. Fen Fak. Döner Sermaye İşletmesi Yayınları, Ankara.
Akman Y. 1993. Biyocoğrafya. 380 s, Palme Yayınları, Ankara.
Altınayar G. 1988. Su Yabancı Otları. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
Anonim, 1993. Türkiyenin Sulak Alanları. Türkiye Çevre Vakfı Yayını. Önder Matbaası, Ankara.
Anonim, 1995. Türkiyenin Çevre Sorunları. Türkiye Çevre Vakfı Yayını. Ankara.
Anonim, 2003. WWF. Türkiyedeki Ramsar Alanları Değerlendirme Raporu. Wwf-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı).
Anonim, 2004. KAD Ereğli Sazlıklarının Yaşatılması İçin Suyun Etkin Kullanımı Projesi. Ereğli Sazlıkları Kuş Populasyonu Raporu, Konya.
Anonim, 2005-2007. Tuz Gölü Biyolojik Çeşitliliğinin Tespiti Projesi. Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı.
Atalay İ. 1987. Türkiye Jeomorfolojisine Giriş. 456 s, E.Ü. Edebiyat Fak. Yayınları, İzmir.
Aydoğdu M., Hamzaoğlu E., Kurt L. 2002. New halophytic syntaxa from Central Anatolia (Turkey). Israel Journal of Plant Science, 50 (4), 313-323.
Aydoğdu M., Kurt L., Hamzaoğlu E., Ketenoğlu O., Cansaran A. 2004. Phytosociological studies on salty steppe communities of the Central Anatolia, Turkey. Israel Journal of Plant Science, 52 (1), 71-79.
Beklioğlu M. 2007. Sulak Alanlarla İlgili Temel Bilgiler. Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü. Kuş Araştırmaları Derneği. Ankara.
Birand H. 1960. Tuzgölü çorakçıl bitkileri. Toprak Su Umum Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
Birand H. 1961. Erste Ergebnisse vegetations- Untersuchungen in der zentral Anatolischen steppe. I. Halopyten gesellschaften des Tuzgolii. Bot. Jahrb, 79 (3), 255-296.
Birand H. 1970. Die Verwüstung der Artemisia steppe bei Karapınar in Zentral Anatolien. Vegetatio, 20, 21-47.
Boissier E. 1884-1897. Flora Orientalis. V.IV- V, Basel, Genova, Lyon.
Cook C.D.K. 1996. Aquatic Plant Book. SPB Academic Publishing, Amsterdam, New York.
Çetik R. 1985. İç Anadolu Vejetasyonu ve Ekolojisi. Selçuk Üniv. Yayınları, Konya.
Craig R. Groves. 2003. A Practitioners Guide to Planning for Biodiversity. 404 s, Island Press, Washington.
Davis P.H. 1965-1985. Flora of Turkey and the East Aegean Island. V.1-9, Endinburg University Press, Edinburg.
Davis P.H., Mill R.R., Tan K. 1988. Flora of Turkey and the East Aegean Island. V.10, Endinburg University Press, Edinburg.
Durduran S.S. 2010. Coastline change assessment on water reservoirs located in the Konya Basin Area, Turkey, using multitemporal landsat imagery. Environ Monit Assess, 164, 453- 461.
Eken G., Bozdoğan M., İsfendiyaroğlu S., Kılıç D.T., Lise Y. 2006. Türkiye'nin Önemli Doğa Alanları. Doğa Derneği, Ankara.
Erdem O. 1994. Sulak alanların önemi ve Türkiyenin A sınıfı sulak alanları. Çevre Bakanlığı, Ankara.
Geven F., Adıgüzel N., Vural M. 2010. İç Anadolu'dan (Ereğli-Karaman) Onobrychido armeni-Thymetalia leucostomi Akman,
Ketenoğlu, Quezel 1985 Ordosu İçin Yeni Bir Alyans. Ekoloji, 19 (74), 89-101.
Güner A., Özhatay N., Ekim T., Başer K.H.C. 2000. Flora of Turkey and East Aegean Islands. V.11 (Suppl.2), Endinburg University Press, Edinburg.
IUCN. 2001. IUCN Red list categories and criteria: Version 3.1. IUCN Species Survival Commission. IUCN, Gland, Switzerland and Cambridge, UK.
Kurt L. 2000. Aksaray-Nevşehir- Şereflikoçhisar arası step vejetasyonunun sinekolojik yönden araştırılması. Fırat Üniv. Fen ve Mühendislik Dergisi, 12 (1), 51-59.
Kurt L., Hamzaoğlu E., Tuğ G.N., Evren H. 2004. A study on the relationship of salinity and endemism ratio in the surrounding of Salt Lake (Inner Anatolia, Turkey). Fırat Üniv. Fen ve Mühendislik Dergisi, 16 (4), 745-756.
Mitsch J.W., Gosselink J.G. 1993. Wetlands (2. Baskı), John-Wiley & Sons.
Odum E.P. 1959. Fundamentals of Ecology. W. B. Saunders Co, Philadelphia & London.
Odum E.P. 1993. Ecology and Our Endangered Life-Support Systems. Second Edition, Sinauer Assoociates. USA.
Öner M. 1975. Bitki Süksesyonu. Ege Üniv. Fen Fak. Yayınları, İzmir.
Seçmen Ö., Leblebici E. 1997. Türkiye Sulak Alan Bitkileri ve Bitki Örtüsü. Ege Üniv. Fen Fak. Yayınları, İzmir.
Tutin T.G., Burges N.A., Chater A.O., Edmondson J.R., Heywood V.H., Moore D.M., Valentine D.H., Walters S.M., Webb D.A. 1996- 2000. Flora Europaea. Vol. 1,2,3,5,6., Cambridge University Press.
URL1, 2013. http://www.mgm.gov.tr/ Yurdakulol E. 1974. Konya ovasındaki çorak bataklıklar vejetasyonunun bitki sosyolojisi yönünden araştırılması. Bitki, 1 (2), 257-277.
Yurdakulol E., Erçoşkun T. 1990. Orta Anadoluda çorak alanların vejetasyonu üzerinde ekolojik ve sintaksonomik araştırma. Turkish Journal of Botany (Doğa Dergisi), 14, 109-123.
Zohary M. 1973. Geobotanical foundation of Middle East Vol. I-II. Gustav Fischer Verlag., Stutgart.