Ortaöğretimde Daha Etkili Bir Biyoloji Öğretimi İçin Öğretmen ve Öğrenci Beklentileri

Bu çalışmada daha etkili bir biyoloji öğretimi için biyoloji öğretmenleri ve öğrencilerin beklentilerinin neler olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Öğretmen ve öğrencilerin biyoloji öğretim programına, okul yöneticilerine, hizmet öncesi ve hizmet içi eğitime, ders kitaplarına ve saatlerine ilişkin görüş ve beklentilerinin belirlenmesi amacıyla bir anket hazırlanmış ve Erzurum il merkezini temsil ettiği düşünülen 14 ortaöğretim kurumunda toplam 20 biyoloji öğretmeni ve 314 Lise 3 öğrencisine uygulanmıştır. Ölçekten elde edilen verilerin değerlendirilmesinde SPSS 13.0 istatistik programından yararlanılmıştır. Anket sonucunda biyoloji öğretim programının hedef ve içerik yönünden gözden geçirilerek güncelleştirilmesi ve ders saatlerinin yeniden düzenlenmesinin önemi ortaya çıkmıştır. Ayrıca biyoloji derslerine ait programın yoğunluğunun ve zaman darlığının, farklı öğretim yöntemlerini uygulamada öğretmenleri kısıtladığı, öğretmenlerin çoğunluğunun hizmet öncesi dönemde aldıkları eğitimlerini kısmen yeterli görmelerine rağmen, internet, bilgisayar ve yabancı dil konusunda hizmet içi eğitime gereksinim duydukları belirlenmiştir. Biyoloji ders kitaplarının içerik ve görsel açıdan zenginleştirilmesinin de vurgulandığı bu çalışmayla biyoloji öğretmenleri ve öğrencilerin biyoloji alanındaki beklenti ve tutumları dikkate alınarak ortaöğretim biyoloji programının içerik açısından tekrar gözden geçirilmesi ve biyoloji öğretmenlerinin öğretimdeki gereksinimlerinin okul yöneticileri tarafından karşılanmasının önemi konusunda önerilerde bulunulmuştur.

The Expectations of Biology Teachers and Students for a More Efficient Biology Instruction in the Secondary Schools

The aim of this study is to determine the expectations of biology teachers and students for a more efficient biology instruction. In order to reach this goal, a questionnaire was prepared to understand the opinion of biology teachers and students regarding the biology education program, school directors, pre-service training and in-service training, textbooks and class hours. The questionnaire was applied to 20 biology teachers and 314 students from 14 high schools in the center of Erzurum. SPSS 13.0 Statistical Program was used to analyze the data. The findings indicated that it was important to be updated curriculum of biology education and to be rearranged class hours. The findings also indicated that density of biology program and limited time restricted to execute different instruction methods for teachers. Besides, it was found out that most teachers need in-service training regarding internet, computer and foreign language despite the fact that they consider their education which they experienced during in-service training was partially sufficient. As a result, it was suggested that biology instruction program should be reviewed in terms of content concerning the expectations and attitudes of biology teachers and students, and needs of biology teachers should be fulfilled by school directors.

PDF

___

1. De Jong, G. M., Understanding Change and Curriculum Implementation, Unpublished Doctoral Dissertation. University of Alabama at Birmingham, 2000.
2. Hurd, P. D., Science education for the 21st century, School Science and Mathematics, 100 (6), 282-289, 2000.
3. Öztürk, E., Demircioğlu, H., Lise Biyoloji Öğretim Programı Uygulanmasında Öğretmen Rolü, V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16-18 Eylül 2002, Ankara, Bildiriler, Cilt I, )s. 122-128, 2002.
4. Altunoğlu, B., Atav, E., Daha etkili bir biyoloji öğretimi için öğretmen beklentileri, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, s. 19-28, 2005.
5. Sözer, E., Türk Üniversitelerinde Öğretmen Yetiştirme Sistemlerinin Öğretmenlik Davranışları Kazandırma Yönünden Etkililiği, Anadolu Üniversitesi Basımevi, Eskişehir, 1991.
6. Oktar, İ., Bulduk, S., Ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin davranışlarının değerlendirilmesi, Milli Eğitim Dergisi, sayı 142, 1999, erişim: http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/medergi/19.htm (30.06.2006).
7. Mitchener, C. P. , Anderson, R.D., Teachers’ perspective: developing and ımplementing an STS curriculum, Journal of Research in Science Teaching, 26 (4), 351-369, 1989.
8. Schremer, O. D., The teacher-a category in curriculum evaluation, Studies in Educational Evaluation, 17, 23-39, 1991.
9. Cronin-Jones, L.L., Science teachers’ beliefs and their ınfluence on curriculum ımplementation: two case studies, Journal of Research on Science Teaching, 28 (3), 235-250, 1991.
10. Hawthorne, R.K., Curriculum in the Making: Teacher Choice and the Classroom Experience, New York, Teachers College Press., 1992.
11. Kimpston, R.D., Curriculum fidelity and the implementation tasks employed by teachers: a research study, Journal of Curriculum Studies.17 (2), 185-195, 1985.
12. Tobin, K. Forces which shape the implemented curriculum in high school science and mathematics, Teaching and Teacher education. 3 (4), 287-298, 1987.
13. Gallagher, J.J., Teaching for understanding and application of science knowledge, School Science and Mathematics, 100 (9), 310-319, 2000,
14. Öztaş, H., Özay, E., Biyoloji öğretmenlerinin biyoloji öğretiminde karşılaştıkları sorunlar (Erzurum örneği), Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt 12, No 1, 69-76, 2004.
15. Cemaloğlu, N., Öğretmen performansının artırılmasında okul yöneticisinin rolü, Milli Eğitim Dergisi, sayı 153-154, Kış-Bahar 2002, erişim: http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/153-154/cemaloglu.htm
16. Okutan, M., Okul Müdürlerinin İdari Davranışları, Milli Eğitim Dergisi, sayı 157, Kış 2003, erişim: http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/157/okutan.htm
17. Kocabaş, İ., Karaköse, T., Okul müdürlerinin tutum ve davranışlarının öğretmenlerin motivasyonuna etkisi (Özel ve devlet okulu örneği), Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (1), )s. 79-91, 2005.
18. Baran, Ş., Doğan, S., Yalçın, M., Üniversite biyoloji öğrencilerinin öğrenimleri sırasında edindikleri bilgileri günlük hayatla ilişkilendirebilme düzeyleri, Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt 4, sayı 1, s. 89-95, 2002.
19. Pınarbaşı, T., Doymuş, K., Canpolat, N., Bayrakçeken, S. Üniversite Kimya Bölümü Öğrencilerinin Bilgilerini Günlük Yaşamla İlişkilendirebilme Düzeyleri, III. Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, Trabzon, s. 268, 1998.
20. Tuan, H.L., Chin, C.C, Shieh, S.H., The Development of a questionnaire to measure students’ motivation towards science learning, International Journal of Science Education, vol 27, no 6, pp. 639-654, 2005.
21. Katırcıoğlu, H., Kazancı, M., Biyoloji öğretiminde bilgisayar kullanımının öğrenci tutumuna etkisi, Eğitim Bilimleri ve Uygulama (EBU), cilt 1, sayı. 2, 2002.
22. Chuang, H.F., Cheng, Y.J., A study on attitudes toward biology and learning environment of the seventh grade students, Chinese Journal of Science Education, 11 (2), 171-194, 2003.
23. Durmaz, H., Nasıl bir fen eğitimi istiyoruz? Yaşadıkça Eğitim 83-84, Temmuz-Eylül/ Ekim-Aralık 2004, s. 38-40, 2004.
24. Çilenti, K., Özçelik, A., Biyoloji Öğretimi. Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayını, Etam A.Ş., Web Ofset Tesisleri, Eskişehir, 1991.
25. Hasweh, M.Z., Efects of subject-matter knowledge in the teaching of biology and physis, Teaching and Teacher Educ., 3, 109-120, 1987.
26. Yeşilyurt, S., Gül, Ş., Ortaöğretimde daha etkili bir biyoloji öğretimi için öğretmen ve öğrenci beklentileri, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi (Yayınlanmak üzere gönderilmiştir), 200?.
27. Siegel, S., Castellan, N.J., Nonparametric Statistics for The Behavioural Sciences, McGraw-Hill International Editions, London, 1988.
28. Rowntree, D., Statistics Without Tears: A Primer for Non-mathematicians, Penguin Boks, London, 1991.
29. Barlı, Ö., Bilgili, B., Çelik, S., Bayrakçeken, S., İlköğretim okul öğretmenlerinin motivasyonları: Farklılıkların ve sorunların araştırılması, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı 1, 2005.
30. Gürbüz, H., Sülün, A., Türkiye’de Biyoloji Öğretmenleri ve Biyoloji Öğretmen Adaylarının Nitelikleri, Milli Eğitim Dergisi, Sayı 161, 31, s. 192-204, 2004.
31. Ayas, A., Çepni, S., Akdeniz, A.R., Development of the Turkish secondary science education curriculum. science education, 77 (4), s. 433-470, 1993.
32. Lothar, S., Perspectives for biological education-challenge for biology instruction at the end of the 20th century. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, s 29-35, 1995.
33. Yaman, M., Soran, H., Türkiye’de ortaöğretim kurumlarında biyoloji öğretiminin değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, s. 229-237, 2000.
34. Çepni, S., Akdeniz, A. R. ve Ayas, A., Fen bilimleri eğitiminde laboratuarların yeri ve önemi (III), Ülkemizde laboratuvarın kullanımı ve bazı öneriler, Çağdaş Eğitim Dergisi, 206: 24-28, 1995.
35. Tobin, K., Forces which shape the implemented curriculum in high school science and mathematics, Teaching and Theacher Education, 3 (4), 287-298, 1987.
36. Erten, S., Biyoloji Laboratuvarının Önemi ve Laboratuvarda Karşılaşılan Problemler, Gazi üniversitesi, Ankara, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 1991.
37. Dindar, H., Ortaöğretim Kurumlarında Biyoloji Öğretiminin Yapı ve Sorunları, Gazi Üniversitesi, Ankara, Yayımlanmamış Doktora Tezi, 1995.
38. Akçay, A., Okul müdürleri öğretmenlerini etkileyebiliyor mu?, Milli Eğitim Dergisi, sayı 157, erişim: http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/157/akcay.htm (26.07.2006), 2003.
39. Binbaşıoğlu, C., Okullarda Öğretim Sorunları, Eğit-Der Yayınları V, Ankara, 1995.
40. Demirel, Ö., Planlamadan Değerlendirmeye Öğretme Sanatı, Pegem A Yayıncılık, Ankara, 1999.
41. Waheed, T., Lucas, A. M., Understanding interrelated topics: Photosynthesis at age 14+, J. Biol. Educ., 26 (3), s. 193-199, 1992.