Öğretmenlerin Eğitim Düzeyinin Yıldırma Algısına Etkisi: Meta-Analiz Çalışması

Bu çalışmanın amacı öğretmenlerin okulda karşılaştıkları yıldırma davranışlarına ilişkin algılarının ve görüşlerinin eğitim düzeyine göre etki büyüklüklerini belirlemektir. Çalışmalar kapsamındaki toplam örneklem sayısı 5344 olup bunun 4734'ü lisans ve 610'u lisan üstü eğitim düzeyine sahip öğretmenden oluşmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlerin eğitim düzeyi değişkenine göre lisans üstü eğitim düzeyine sahip öğretmenler lehine rastgele etkiler (d=-0,16) modeline göre istatistiksel olarak anlamlı düşük düzeyde bir etki büyüklüğü belirlenmiştir.Yapılan moderatör analizi sonucunda araştırmacının cinsiyetinin birer moderatör olduğu saptanmıştır. Yapılan moderatör analizi sonucunda yayın türünün, öğretim kademesinin ve araştırmanın yapıldığı bölgenin birer moderatör olmadığı saptanmıştır.

The Effect of Teachers' Education Level on Intimidation Perception : Meta-Analysis Study

The purpose of this study is to determine the effect sizes of teachers' perception and opinions about intimidation experienced by teachers in schools in accordance with education levels. Total number of samples in this study is 5344 teacher (4,734 with undergraduate and 610 with postgraduate education level). In accordance with the results of this study, based on the education level variable, an effect size with statistical significance and of low statistical importance was determined on the part of teachers who have post-graduate education level according to random effect model (d=-0,16). In the consequence of the moderator analysis conducted, the researcher's sex was determined to be a moderator. In the consequence of the moderator analysis conducted, the publication type, the education level and the region where the study was conducted were each determined not to be a moderator.

___

  • Abay, A. (2009). İlköğretım okullarında çalışan öğretmenlerın psıkolojık şıddet algıları ıle sosyal destek algıları arasındakı ılışkının ıncelenmesı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Akkar, A. (2010). Meslek Liseleri Yönetici ve Öğretmenlerinde Psikolojik Yıldırma (Mobbing). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
  • Akpunar, E. N. (2016). Öğretmenlerin Mobbing Algısının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:15, Sayı:56: s.295-308.
  • Akşahin, E. (2012). İlköğretim Okulları Branş Öğretmenlerinin Yıldırma Davranışlarına Maruz Kalma Düzeyleri Sosyo-demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi (İstanbul İli Esenler İlçesi). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Altınkurt Y., Yılmaz, K., &Karaman, G. (2015). The Effect of Gender, Seniority and Subject Matter on the Perceptions of Organizational Justice of Teachers: A Meta-Analytical Study Educational Sciences: Theory & Practice, 15(1), 33-43.
  • Apak, E. G. A. (2009). Yıldırma Eylemleri ve Örgütsel Adanmışlık İlişkisi: İlköğretim Okulu Öğretmenleri Üzerinde Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Aras, A. (2012). İlköğretım Okullarında Görev Yapan Müzık Öğretmenlerınin Mobbing (Yıldırma) Yaşama Düzeylerı, Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumları Arasındakı İlişkiler. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Aytaç, T. (2013). Eğitim Yönetiminde Yeni Paradigmalar: Okul Merkezli Yönetim, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • (2014). The effect of school type on intimidation (mobbing) experienced by teachers in schools: A meta-analysis. Educational Research and Reviews, 9 (20), 1055-1064.
  • (2015). Öğretmenlerin okulda karşılaştıkları mobbinge ilişkin hizmet süresinin etkisi: Bir meta- analiz. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 21(2), 161-182. doi: 10.14527/kuey.2015.007
  • Beswick, J., Gore, J.,&Palferman, D. (2006). (HSE), Bullying at Work: a Review of the Literature, Health and Safety Laboratory, Harpur Hill: Buxton.
  • Borenstein, M., Hedges, L. V., Higgins, J. P. T., & Rothstein, H. R. (2009). Introduction to meta- analysis. West Sussex-UK: John Wiley & Sons Ltd.
  • Bulut, H. U. (2007). Ortaöğretım öğretmenlerınde psıkolojık şıddet düzeyı (mobbıng). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Nığde ünıversıtesı, Niğde.
  • Çarıkçı, İ. H., &Yavuz, H. (2009). Çalışanlarda Mobbing (Psikolojik Şiddet) Algısı: Sağlık Sektörü Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 2009/2, Sayı: 10, 47-62.
  • Cemaloğlu, N. (2007). The Exposure of Primary School Teachers To Bullying: An Analysis of Various Variables, Social Behavior and Personality, 35(6), 789-802.
  • Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2 nd. edition). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
  • Cooper, H., Hedges, L. V., & Valentine, J. C. (2009). The handbook of research synthesis and meta- analysis (2nd edition). New York: Russell Sage Publication.
  • Çelebi, N., & Kaya, G. T. (2014). Öğretmenlerin maruz kaldığı mobbing (Yıldırma): Nitel bir araştırma. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama [Journal of Education and Humanities: Theory and Practice],5(9), 43-66.
  • Çelik, S. (2011). Ortaöğretim Kurumlarında Çalışan Öğretmenlerın Örgütsel Adanmışlıkları İle Öğretmenlere Yönelık Yıldırma Davranışları Arasındakı İlişki, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
  • Çetin, E. (2011). İlköğretım Okulu Öğretmenlerınin Problem Çözme Becerılerı İle Yıldırmaya Maruz Kalma Düzeylerı Arasındakı İlışkı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, İstanbul.
  • Davenport, N., Schwartz, R.D. & Eliot, G.P. (2003). Mobbing: İş yerinde duygusal incinme. Ömer- toy OC. (Çeviren). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • DeCoster J. (2004). Meta Analysis Notes. Department of Psychology, University of Alabama.
  • Dinçer, S. (2014). Eğitim Bilimlerinde Uygulamalı Meta-Analiz. Ankara: PEGEM Akademi Yayıncılık.
  • Duffy, M., &Sperry, L. (2012). Mobbing; Causes, consequences and solutions. New York; Oxford University Press.
  • Einarsen, S., & Skogstad, A. (1996). Bullying at work: Epidemiological findings in public and pri- vate organizations. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(2), 185-201.
  • Ekinci, Ö. (2012). Ortaöğretım Okulu Öğretmenlerınin Yıldırma Davranışları ile Örgütsel Adanmışlıkları Arasındakı İlişki, Yüksek lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Ekinci, Ö. ve Yıldırım, A. (2015). Ortaöğretim Okullarında Yıldırma (Mobbing) Davranışları ile Örgütsel Adanmışlık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi/ The Journal of International Education Science. Yıl: 2, Sayı: 5, s.509-528.
  • Ellis, P. D. (2012). The essential guide to effect sizes (5th edition). Cambridge-UK: Cambridge University Press.
  • Emiroğlu, Ö. (2011). Rehber Öğretmenlerin Algıladığı Yıldırma Davranışlarının İncelenmesi (Gaziantep İli Örneği), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Ünıversıtesı, Gaziantep.
  • Ertürk, A. (2011). İlköğretim Okullarında Görevli Öğretmen ve Yöneticilere Yönelik Duygusal Yıldırma Davranışlarının İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Ankara.
  • (2013). Yıldırma Davranışları: Maruz Kalanlar ve Etkilenenler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 161-173.
  • (2015). Organizational Citizenship and Mobbing Behaviour of Secondary School Teachers. Anthro- pologist, 22 (1), 113-124.
  • Hacıcaferoğlu, S. (2013). Ortaöğretimde Çalışan Branş Öğretmenlerinin Yıldırma (Mobbing) Davranışlarına Uğrama Düzeyleri ile Demografik Özellikler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İnönü Ünıversıtesı Eğitim Fakültesı Dergısi, Cilt 14, Sayı 3, ss. 111-127.
  • Hubert, A. B.,&M. Veldhoven. (2001). Risk Sectors For Undesirable Behaviour and Mobbing. Eu- ropean Journal of Work and Organizational Psychology. 10 (4), 415-424.
  • Karakuş, M. ve Çankaya, İ. H. (2012). Öğretmenlerin maruz kaldıkları psikolojik şiddete ilişkin bir modelin sınanması. Hacettepe Üniversiesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 225-237.
  • Korkmaz, M.,&Cemaloğlu, N. (2010). The relationship between organizational learning and work- place bullying in learning organizations. Journal of Educational Research Quarterly, 33 (3), 3-38.
  • Kış, A. (2016). Öğretmenlerin Okulda Karşılaştıkları Yıldırmaya (Mobbing) İlişkin Medeni Duru- mun Etkisi: Bir Meta Analiz. Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt:24, No:2, 463-478.
  • Leymann, H. (1996). The contend and development of mobbing at work. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5 (2), 165- 184.
  • Lipsey, M. W.,&Wilson, D. B. (2001). Practical meta-analysis. California:Sage Publications.
  • Matthiesen, S. B.,&Einarsen, S. (2010). Bullying in The Workplace: Defination, Prevalence, Antece- dents, Consequences. International Journal of Organization Theory and Behavior, 13 (2), 202-248.
  • Mikkelsen, E. G.,& Einarsen, S. (2002). Relationships between exposure to bullying of work and psycho- logical and psychosomatic health complaints. Scandinavian Journal of Psycohology, 43, 397-405.
  • Minibaş-Poussard, J.,&İdiğ-Çamuroğlu, M. (2009). Psikolojik Taciz: İş Yerindeki Kâbus. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Moczydlowska, J. (2012). Talent management: theory and practice of management. the polish expe- rience. International Journal of Bussiness Economic Research, 3(1), 432-438.
  • Ocak, S. (2008). Öğretmenlerın Okulda Duygusal Tacız (Mobbıng)'e İlışkın Algıları (Edırne İlı Örneğı) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, İstanbul.
  • Onbaş, N. (2007). İlköğretim okulu öğretmenlerinin eğitim örgütlerinde duygusal şiddete ilişkin görüşleri üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Harran üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa.
  • Özen, B. (2009). Rehber Öğretmenlerın Okul Ortamında Algıladıkları Yıldırma Davranışlarının Çok Boyutlu İncelenmesı. İstanbul İli Anadolu Yakası Örneği). Yedıtepe ünıversıtesı, Sosyal Bılımler Enstıtüsü, İstanbul.
  • Özler, E.,&Mercan, N. (2009). Yönetsel ve Örgütsel Açıdan Psikolojik Terör. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Petitti, D. B. (2000). Meta-analysis, decision analysis, and cost-effectiveness analysis (2nd ed.). New York: Oxford University Press.
  • Petticrew, M., & Roberts, H. (2006). Systematic reviews in the social sciences. MA-USA: Black- well Publishers Ltd.
  • Robert A.G,.&Mark D. P (2010). Unethical and unwell: Decrements in well-being and unethical activity at work. Journal of Business Ethics, 91: 275-297.
  • Rothstein, H. R., Sutton, A.J. & Borenstein, M. (2005). Publication bias in meta-analysis. Publicati- on bias in meta-analysis: prevention, assessment and adjustments. NJ: Wiley&Sons.
  • Salin, D. (2001). Prevalence and forms of bullying among business professionals: a comparison of two different strategies for measuring bullying. European Journal of Work and Organizational Psychology, 10 (4), 425-441.
  • Shelby L. B.,&Vaske, J. J. (2008). Understanding meta-analysis: A review of the methodological literature. Leisure Sciences: An Interdisciplinary Journal, 30(2), 96-110.
  • Sönmezışık, S. (2012). Anadolu Lisesi Öğretmenlerinin Psikolojik Yıldırmaya İlişkin Algıları. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Şahin, D. (2013). Öğretmenlerin İş Doyumu Düzeyleri. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, X (I), 142-167.
  • Thalheimer, W., & Cook, S. (2002). How to calculate effect sizes from published research articles: A simplified methodology. http://work- learning.com/effect_sizes.htm erişim tarihi: 20 Ocak 2014.
  • Tınaz, P. (2011). İşyerinde psikolojik taciz (mobbing). 3. Bası. İstanbul: Beta.
  • Tutar, H. (2004). İş Yerinde Psikolojik Şiddet. Ankara: Platin, Barış Kitap Basım Yayın Dağıtım Ltd Şti.
  • Yaman, E. (2009). Yönetim psikolojisi açısından işyerinde psikoşiddet-mobbing-.Ankara: Nobel Yayınları.
  • (2010). Psikoşiddete (Mobbinge) Maruz Kalan Öğretim Elemanlarının Örgüt Kültürüne ve İklimine İlişkin Algıları, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri/Educational Sciences: Theory & Practice, 10 (1), 547-578.
  • Yıldırım, G. (2010). İlköğretim okulu sınıf öğretmenlerinin okul müdürleri tarafından yıldırma davranışlarına maruz kalma durumları (Kırıkkale ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
  • Yılmaz, T. ve Sarpkaya, R.(2016). Eğitim Ekonomisi Eleştirel Bir Yaklaşım. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Zapf, D., & Einarsen S. (2001). Bullying in the workplace: Resent trends in research and practice-an introduction. European Journal of Work and Organizational Psychology, 10 (4) 369-373.