Liderlik Stilleri, Örgüt Kültürü ve Bilgi Yönetimi İlişkisi

Eğitim yönetimi yazınında, okul yöneticilerinin liderlik stillerinin örgüt kültürü, örgüt içi iletişim, okul başarısı, bilgi yönetimi vb. konularda etkisi olduğu belirtilmektedir. Bu araştırmanın amacı; ortaöğretim okullarında liderlik, örgüt kültürü ve bilgi yönetimi arasındaki ilişkiyi öğretmen algılarına göre ortaya koymaktır. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Çalışmanın bağımsız değişkenleri liderlik stilleri ve örgüt kültürü; bağımlı değişkeni ise bilgi yönetimidir. Araştırma kapsamında, basit tesadüfü örnekleme yöntemi ile İzmir'in Balçova, Buca, Karabağlar ve Konak ilçelerindeki ortaöğretim okullarında görev yapan 630 öğretmenden veri toplanmıştır. Araştırmada bilgi yönetimine organik kültürde en yüksek katkıyı yönlendirici liderlik; mekanik kültürde ise katılımcı liderlik yapmıştır. Araştırmada kısmi korelasyonlara ve açıklanan varyans değerlerine göre, okullarda organik kültürün mekanik kültüre göre bilgi yönetiminde etkisinin daha yüksek olduğu görülmüştür.

Leadership Styles, Organizational Culture and Knowledge Management Relationships

Leadership behaviors of school principals in educational institutions would undoubtedly have an important role in a successful knowledge management. The purpose of the present study is to present the relationships among leadership, organizational culture and knowledge management in secondary schools based on teachers' perceptions. The study was designed in the correlational survey design. The independent variables of the study are leadership styles and organizational culture; and the dependent variable is knowledge management. Simple random sampling method was used in the research. Data were collected from a total of 630 teachers working at secondary schools in the central districts of Balçova, Buca, Karabağlar and Konak in Izmir. The study found that the highest contribution to knowledge management was made by instrumental leadership in the organic culture while it was by participative leadership in the mechanistic culture. According to the partial correlations and the values of variance explained in the study; organic culture was observed to have a greater effect on knowledge management than mechanistic culture at schools.

PDF

___

Aggestarn, L. (2006). Learning organization or knowledge management Which came first, the chicken or the egg? lnforrnatıon Technology And Control, 35 (3A), 295-302.
Ayral, M. (2007). Okulda bilgi yönetimi model önerisi kapsamında yönetici ve öğretmen görüşlerine göre Ankara ili okullarinin değerlendirilmesi [Evaluation of the schools of Ankara province according to the views of manager and teacher in the extent of model suggestion of knowledge management at school]. Yayımlanmarnrş Doktora Tezi. Ankara Universitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Balcı, A. (2007). Sosyal Bilimlerde Araştırma. Ankara: Pegem AYayıncılık.
Barutçugil İ. (2002). Bilgi Yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
Buluç, B. (1998). Bilgi çağı ve örgütsel liderlik. Yeni Türkiye Dergisi 21 yy.Özel Sayısı, 20, 1205-1213.
Cameron, K. S. ve Quinn, R. E. (1999). Diagnosting and changing organizational culture. based on the competing values framework. New York: Addison-Wesley, NY. _____http://books.google.com. tr/books?id=blRaniTsUAC&pg=PA25&hl=tr&source=gbs_toc_r&cad=4#v=onepage&q& f=false> (2013, Şubat 10)
Celep, C. ve Çetin, B. (2005). Teachers' perception about the behaviours of school leaders with regard to knowledge management. International Journal of Educational Management, l9(2), 102-1 17.
Chase, R. L. (1997). The knowledge based organization: Arr international survey. Journal of Knowledge Management, 1(l), 38-49.
Conger, A. ve Kanungo, R. N. (1988). The empowerment process: Integrating theory and practice. Academy of Management Review, 13(3), 471-482.
Çakar, N. D., Yıldız, S. ve Dur, S. (2010). Bilgi yönetimi ve örgütsel etkinlik ilişkisi: Örgüt kültürü ve örgüt yapısırıın temel etkileri [The relationship between knowledge management and organizationaleffectiveness: The effects of orgarıizational culture and structure]. Ege Akademik Bakış, 10(1), 71-93.
Çetinkaya, A. (2012). Örgütsel bilgi yönetim sürecinde bilgi yönetim performansı boyutları: Ölçek geliştirme ve geçerliliği üzerine bir araştırma [Dimensions of information management performance in organizational information management processes: research of scale development]. Oneri- Marmara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(3 8), 157-162.
Çınar, I. (2004, Temmuz). Bilgi yönetiminde eğitim yöneticilerinin yeterlikleri: Malatya örnegi [Competence of educational administrators in knowledge management]. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Inönü Universitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
De Long, D. W. ve Fahey, L. (2000). Diagnosing cultural barriers to knowledge management. Academy of Management Executive, 14(4), 114--127.
Demirel, Y. ve Seçkin, Z. (2008). Bilgi yönetimi uygularnasmda etkili olan faktörler üzerine mobilyacı- lık sektöründe bir araştırma [A research irı furniture industry concerning the factors having an impact on implementation of knowledge management]. ZKU Sosyal Bilimler Dergisi, 4(8), 107-122.
Dixon, M. L. ve Hart, L. K. (2010). The impact of path-goal leadership styles on workgroup effectiveness and turnover intention. Journal of Managerial Issues, 22(l), 52-69.
Fullan, M. (2002, Mart). The role of leadership in the promotion of knowledge management in schools. OECD Conference. _____http://www.oecd.org/edu/school/2074954.pdf> (2013, Ocak 13)
Gan, G. G. G., Ryan, C. ve Gururajan, R. (2006). The effects of culture on knowledge management practice: qualitative case study of msc status companies. Kajian Malaysia, 24(1&2), 97-128.
Goel, A. ve Rana, M. S. (2013). Therelationship between knowledge management and organizational leadership. _____http://www.iimahd.emet.in/library/PDFs/conf/026%20KMAlok.pdf> (2013, Şubat 10)
Gold, H.A., Malhotra, A. ve Segars, A. H. (2001). Knowledge management: An organizational capabilities perspective. Journal of Management Information Systems, 18(1), 185-214.
Gupta, A. K. ve Govindarajan, V. (2000). Knowledge management's social dimension: Lessons from nucor steel. Sloan Management Review, 42(1), 71-81.
Gümüştekin, G. E. (2004). Bilgi yönetimininıstratejik önemi [The strategic importance of knowledge management]. Atatürk Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Dergisi, 18(3-4), 201-212.
Holowetzki, A. (2002). The relationship between knowledge management and organizational culture: An examination of cultural factors that support the flow and management of knowledge within an organization. Master of science. University of Oregon, Beaverton.
Islam, M. Z., Ahmed, S. M., Hasan, I. ve Ahmed, S. U. (2011). Organizational culture and knowledge sharing: Empirical evidence from service organizations. African Journal of Business Management, 5(14), 5900-5909.
İpçioglu I. (2004). İşletmelerde liderlik ve örgüt kültürünün bilgi yönetimi etkilerinin incelenmesine yönelik bir araştıma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dumlupınar Universitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
İpçioğlu I. ve Erdoğan Z. (2005). Işletme stratejisinin belirlenmesinde bilgi yönetimi altyapısmın analizi [The analysis of the knowledge management infrastructure in business strategy formulation]. Anadolu Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2005/2, 89-112.
Jones, M. B. (2009). Organizational culture and knowledge management: An empirical investigation of U.S. manufacturing fırms. Uayımlanmamış doktora tezi). Nova Southeastem University, USA.
Jones, M. B., Mujtaba, B. G., Williams, A. ve Greenwood, R. A. (2011). Organizational culture types and knowledge management in U.S. manufacturing fırms. Journal of Knowledge Management Practice, 12(4), _____http://www.tlamc.conı/artic1284.htrn> (2013, Mart 29) Kangas, L. M. (2009). Assessirıg the value ofthe relationship between organizational culture types and knowledge management initiatives. Journal of Leadership Studies, 3(1), 29-38.
Kim, S. (2000). The roles of knowledge professionals for knowledge management. INSPELInternational Joumal of Special Libraries, 34(1), 1-8. _____http://f0rge.fh--potsdam.de/~IFLA/ INSPEL/00-1kise.pdf> (2013, Ocak 10)
Knight, A. P, Shteynberg, G. ve Hanges, (2011). Path-Goal analysis. In G. Goethals, G. Sorenson, ve J. Burns (Ed.), Encyclopedia of leadership. (1165-1170). Thousand Oaks, CA: SAGE Publications, Inc. doi: http://dx.doi.org/ 10.4135/9781412952392.n268
Lang, J. C. (2001). Managerial concerns in knowledge management. Journal of Knowledge Management, 5(1), 43-57.
Lawshe, C. H. (1975). quantitative approach to content validity. Personnel Psychology, 28, 563-575.
Lin, H. E. ve McDonough III, E. F. (201 1). Investigating the role of leadership and organizational culture in fostering innovation ambidexterity. [EEE Transactions on Engineering Management, 58(3), 497-509.
Lopez, S. P.,Peon, J. M. M. ve Ordas, C. J. V. (2004). Managing knowledge: The link between culture and organizational learning. Journal of Knowledge Management, 8(6), 93--104.
Malik, S. H. (2012). study of relationship between leader behaviors and subordinate job eXpectancies: path-goal approach. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences, 6(2), 357-371.
Mathieu, J. E. (1990). test of subordinates' achievement and affiliation needs as moderators of leader path-goal relationships. Basic and Applied Social Psychology, 11(2), 179-189.
McInemey, C. (2002). Knowledge management and the dynamic nature of knowledge. Journal of The American Society for Information Science and Technology, 53(12), 1009-1018.
Muratoğlu, V. ve Özmen, F. (2006). Eğitim Örgütlerinde Bilgi__Yönetimi Stratejileri Yaş ve Okul Türü Değişkenlerine Göre Eğitimci Görüşleri (Tunceli Ili__Orneği). Bilgi Teknolojileri Kongresi IV-- Akademik Bilişim 2006, 58-63, Denizli, Pamukkale Universitesi.
Nguyen, H. N. (2009). The impact of leadership behaviours and organisational culture on knowledge management practices in small and medium enterprises. (Doktora tezi). Griflith School of Engineering Science, Environment, Engineering and Technology, Griffith University, Avustralya.
Nguyen, H. N. ve Mohamed, S. (2011). Leadership behaviors, organizational culture and knowledge management practices: An empirical investigation. Journal ofManagement Development, 30(2), 206-221.
Nonaka, I. (1994). dynamic theory of organizational knowledge creation. Organization Science, 5(1), 14--37.
Ogbonna, E. ve Harris, L. C. (2000). Leadership style, organizational culture and performance: Empirical evidence from UK companies. The International Journal of Human Resource Management, 11(4), 766-788.
Özmen, F. ve Denktaş, Y. (201 1). Bilgi ve iletişim teknolojilerinin okullarin örgütsel öğrenmesindeki rolü. th International Computer Instructional Technologies Symposium, 22-24 September 2011, Fırat University, Elazığ- Turkey.
Rastogi, P. N. (2000). Knowledge management and intellectual capital The new virtuous reality of competitiveness. Human Systems Management, 19(1), 39-48.
Schriesheim, C. ve Von Glinow, M. A. (1977). The path-goal theory of leadership: Atheoretical and empirical analysis. The Academy of Management Journal, 20(3), 398-405.
Shao, Z., Feng, Y. ve Liu L. (2012). The mediating effect of organizational culture and knowledge sharing on transformational leadership and enterprise resource planning systems success: An empirical study in China. Computers in Human Behavior, 28, 2400-2413.
Sökmen, A. ve Boylu, Y. (2009). Yol amaç modeli kapsamında önderlik davranışlarinın incelenmesine yönelik bir araştırma. Journal of Yasar University, 4(15), 2381-2402.
Şahin, C. (2010). İlköğretim okul müdürlerinin bilgi yönetimi becerilerini gerçekleştirme düzeyleri ile okulların öğrenen örgüt olma düzeyleri arasındaki ilişki (Ankara ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Thomas, K. W. ve Velthouse, B. A. (1990). Cognitive elements of empowerment: An "interpretive" model of intrinsic task motivation. Academy of Management Review, 15(4), 666-681.
Toprakçı, E. (2008). Sınıfa Dayalı Yönetim. Ankara: Pegem Akademi.
Tseng, S. M. (2010). The correlation between organizational culture and knowledge conversion on corporate performance. Journal of Knowledge Management, 14(2), 269-284.
Wallen, N. E. ve Fraenkel, J. R. (2013). Educational research: guide to the process (2. Baskı). New Jersey: Routledge. _____https://books.google.com.tr/books?id=8_8xcqucIAC&printsec=frontcov er&hl=tr&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false> (2015, Temmuz 16)
Wang, S. ve Noe, R. A. (2010). Knowledge sharing: review and directions for future research. Human Resource Management Review, 20, 115-131. doi:10.1016/j.hrmr.2009.10.001
Xue, Y., Bradley, J., ve Liang, H. (2011). Team climate, empowering leadership, and knowledge sharing. Journal of Knowledge Management, 15(2), 299-312.
Yalçınkaya Akyüz, M. (2002). Çağdaş okulda etkili liderlik [Leadership at effective schools]. Ege Eğitim Dergisi, 1(2), 109-1 19.
Yeşil, S. ve Kaya, A. (2012). The role of organisational culture on innovation capability: An empirical study. International Journal of Information Technology and Business Management, 6(1), 11-25.
Yıldırım, M. (2010). Kamu yönetiminde bilgi yönetiminin gerekliliği üzerine bir inceleme [A study on the need of knowledge management in public administration]. Uluslararası Insan Bilimleri Dergisi, 7(1),1311--1334.
Yu, T. ve Wu, N. (2009). review of study on the competing values framework. International Journal of Business and Management, 4(7), 37-42.
Yukl, G., Gordon, A. ve Taber, T. (2002). hierarchical taxonomy of leadership behavior: Integrating half century of behavior research. Journal of Leadership and Organizational Studies, 9(1), 15-32.
Yüksek, A. E. (2005). Türk kamu yönetiminde önderlik davranışı [The leadership behaviour in Turkish public administration]. (Yayınlanmamış doktora tezi). A. U. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Zaim H. (2010). Bilgi yönetiminin alt yapısı ve bilgi yönetimi performansı: Türkiye'de bir saha çalışması [Knowledge management infrastructure and knowledge management performance: field study in Turkey]. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 59(2010/2), 51-67.
Zhu, V. (C. Y.) ve Sun, L. (2010). The interactive relationship between corporate cultures, leadership style and knowledge management. Intemational Journal of Asian Business and Information Management, 1(3), 54-68.