Ortaokul Öğrencilerinin Yansıtıcı Düşünme Becerileri ile Matematik Öz Yeterlik Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerilerini ve matematik öz yeterlik algılarını belirlemek, cinsiyet, sınıf seviyesi ve karne notu değişkenleri açısından incelemektir. Araştırmanın örneklemini 2019- 2020 eğitim öğretim yılı, Kayseri ili Kocasinan ilçesinde bulunan sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel şartlar bakımından orta düzey bir devlet okulunun 5, 6, 7 ve 8. sınıfında öğrenim gören toplam 421 öğrenci oluşturmaktadır. Tarama yönteminin kullanıldığı araştırmada veriler problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerisi ve matematik öz yeterlik algısı ölçeği kullanılarak bir araya getirilmiş ve Mann Whitney U, Kruskal Wallis ve Spearman Korelasyonu ile analiz edilerek değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre ortaokul öğrencilerinin problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerisi ile matematik öz yeterlik algısı ölçeğinden aldıkları toplam puanlar arasında orta düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Ayrıca cinsiyete göre yansıtıcı düşünme beceri puanları ile öz yeterlik algısı puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmazken sınıf düzeyi ve karne notuna göre alt gruplarda istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur. Beşinci sınıf ortaokul öğrencilerinin yansıtıcı düşünme becerileri sekizinci sınıf ortaokul öğrencilerinin yansıtıcı düşünme becerilerinden, beşinci sınıf ortaokul öğrencilerinin öz yeterlik algıları yedinci sınıf ortaokul öğrencilerinin öz yeterlik algılarından istatistiksel olarak yüksek bulunmuştur. Karne notu 5 olan öğrencilerin ise yansıtıcı düşünme becerileri ile öz yeterlik algılarının karne notu 1-2 olanlar, 3 olanlardan ve 4 olanlardan istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek olduğu belirlenmiştir.

Analyzing the Reflective Thinking Skills and Mathematical Self-efficacy Perceptions of Middle School Students with Respect to Some Variables

This study aims to determine the reflective thinking skills and mathematics self-efficacy perceptions of middle school students in terms of problem-solving in terms of gender, grade level, and mathematics exam scores. The sample was 421 5th, 6th, 7th , and 8th graders of a middle school in terms of medium level socio-economic and socio-cultural conditions in Kocasinan, Kayseri in 2019-2020. The survey method was used. The reflective thinking scale and mathematics self-efficacy perception scale for problem-solving were administered and analyzed with the Mann Whitney U, Kruskal Wallis, and Spearman Correlation. According to the findings, there was a moderate, positive, and significant relationship between reflective thinking skills and mathematics self-efficacy perception for problem-solving scale. Also, there was no significant mean difference between girls and boys in reflective thinking skill and mathematics self-efficacy perception for problem-solving. Still, a significant mean difference was found across grade levels and mathematics scores. The reflective thinking skills of 5th grade students were higher than the reflective thinking skills of 8th grade students. The self-efficacy perceptions of the 5th grade were higher than the selfefficacy perceptions of the 7th grade. Reflective thinking skills and self-efficacy perceptions of students with a mathematic score of 5 were significantly higher than those with a mathematic score of 1-2, 3, and 4.

PDF

___

Akay, H. ve Boz, N. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının matematiğe yönelik tutumları, matematiğe karşı öz-yeterlik algıları ve öğretmen öz-yeterlik inançları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 281-312.
Akbulut, Y. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS uygulamaları. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
Aslan, G. (2009). Sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme eğilimleri ile sürekli kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Bandura, A. (1986). Social foundation of thought and action: A Social cognitive theory. Englewood Cliffs. NJ: Prentice Hall.
Bandura, A. (1997). Self - efficacy: The exercise of control. Freeman and Company: USA.
Baş, G. ve Kıvılcım, Z. S. (2013). Lise öğrencilerinin problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerileri ile matematik ve geometri derslerindeki akademik başarıları arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(3), 1-17.
Bilgiç, C. (2017). İlköğretim öğrencilerin problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerileri ve sosyal bilgiler dersi akademik başarıları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Uşak Üniversitesi, Uşak.
Binghan, A. (2004). Çocuklarda problem çözme yeteneklerinin geliştirilmesi. İstanbul: Milli Eğitim Yayınevi.
Boyd, E. M. ve Fales, A. W. (1983) Reflective learning: Key to learning from experience. Journal of Humanistic Psychology, 23(2), 99-117.
Bursal, M. (2017). SPSS ile temel veri analizleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
Ceyhan, G. (2014). Üniversite öğrencilerinin yansıtıcı düşünme düzeyleri ve araştırmaya yönelik kaygılarının çeşitli değişkenler açısından cart analizi ile incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
Christensen, L. B., Johnson, B. R. ve Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri desen ve analiz (Çev. Ed. A. Aypay). Ankara: Anı Yayıncılık.
Cooper, S. E. ve Robinson Debra, A. G. (1991). The relationship of mathematics self-efficacy beliefs to mathematics anxiety and performance. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 24(1), 4–11.
Çağırgan-Gülten, D. (2013). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematik okuryazarlık öz-yeterlilik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 5(2), 393-408.
Dewey, J. (1933). How we think. A restatement of the relation of reflective thinking to the educative process. Boston: D. C. Heath.
Doruk, M., Öztürk, M. ve Kaplan, A. (2016). Ortaokul öğrencilerinin matematiğe yönelik öz-yeterlik algılarının belirlenmesi: kaygı ve tutum faktörleri. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 283-302.
Duran, M. (2011). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin görsel matematik okuryazarlığı özyeterlik algıları ile görsel matematik başarıları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erzincan Üniversitesi, Erzincan.
Durdukoca, Ş. F. ve Demir, M. (2012). İlköğretim öğretmenlerin bazı değişkenlere göre yansıtıcı düşünme düzeyleri ve düşüncelerindeki öğretmen niteliklerinin yansıtıcı öğretmen niteliklerine uygunluğu. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 357-374.
Erdoğan, A. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
Ersözlü, Z. N. ve Kazu, H. (2011). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde uygulanan yansıtıcı düşünmeyi geliştirme etkinliklerinin akademik başarıya etkisi. Uludağ Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1), 141-159.
Güneş, K. (2015). Bilim sanat merkezi öğrencilerinin problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerileri, matematik dersine yönelik tutumları ve matematik başarılarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
Güney, K. (2008). Mikro-yansıtıcı öğretim yönteminin öğretmen adaylarının sunu performansı ve yansıtıcı düşünmesine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Fırat Üniversitesi, Elâzığ.
Hackett, G. (1985). Role of mathematics self efficacy in the choice of mathematics-related majors of college women and men: A path analysis. Journal of Counseling Psychology, 32, 47-56.
Howitt, D. ve Cramer, D. (2011). Introduction to SPSS statistics in psychology: For version 19 and earlier (Fifth edition). London: Pearson Education Limited.
İpek, H. (2019). Ortaokul öğrencilerinin matematik kaygılarının matematik öz yeterlik inançlarının ve matematik dersine yönelik öz düzenleme becerilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Junge, M. E. ve Beverly, J. D. (1995). Mathematical self-efficacy gender differences in gifted/talented adolescents. Gifted Child Quarterly, 39(1), 22-26.
Kandemir, M. (2015). İlköğretim matematik ve sınıf öğretmenliği adaylarının yansıtıcı düşünme eğilim düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Education Sciences, 10(4), 253-275.
Kaplan, A., Doruk, M. ve Öztürk, M. (2017). Üstün yetenekli öğrencilerin problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerilerinin incelenmesi: Gümüşhane örneği. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 415-435.
Kaptan, F. ve Korkmaz, H. (2001). Fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(20), 185-192.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Karademir, Ç. A. ve Görgün, S. (2019). Ortaokul öğrencilerinin problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerileri ile öz-düzenleme becerilerinin incelenmesi. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(16), 292-313.
Kızılkaya, G. ve Aşkar, P. (2009). Problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerisi ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34(154), 82-92.
Kurtuluş, A. ve Eryılmaz, A. (2017). Matematik dersinde akış ile problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerisi arasındaki ilişki. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 10(3), 349-365.
Köseoğlu, E., Demirci, F. Demir, B. ve Özyürek, C. (2017). 7. sınıf öğrencilerinin problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerilerinin incelenmesi: Ordu ili örneği. International e-Journal of Educational Studies (IEJES), 1(1), 60-68.
Lent, R. W., Brown, S. W. ve Larkin, K. C. (1984). Relation of self efficacy expectations to academic achievement and persistence. Journal of Counseling Psychology, 31, 356-362.
Lind, D. A., Marchal, W. G. ve Wathen, S. A. (2006). Basic statistics for business and economics (Fifth edition). United States: McGraw-Hill Companies.
Locke, E. A. ve Latham, G. P. (1990). A Theory of goal setting and task performance. Englewood cliffs, NJ: Prentice Hall.
Margolis, H. ve McCabe, P. P. (2006). Improving self-efficacy and motivation: What to do, what to say. Intervention in School and Clinic, 41(4), 218-227.
McKillup, S. (2012). Statistics explained: An introductory guide for life scientists (Second edition). United States: Cambridge University Press.
Mills, N., Pajares, F. ve Herron, C. (2007). Self-efficacy of college intermediate French students: Relation to achievement and motivation. Language Learning, 57(3), 417-442.
Özkeleş Çağlayan, S. (2010). Lise I. Sınıf öğrencilerinin geometri dersine yönelik özyeterlik algısı ve tutumunun geometri dersi akademik başarısını yordama gücü (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
Özbek, G. ve Köse, E. (2019) Öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme becerileri ve bu becerilerin gelişimini destekleyen faktörler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(2), 527-554. DOI: 10.24106/kefdergi.2577
Özgen, K. ve Bayram, B. (2020) Ortaokul öğrencilerinin problem kurmaya yönelik beceri ve öz yeterlik inançlarının incelenmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal of Education Faculty), 17(1), 455-485.
Pajares, F. (1996). Self-efficacy beliefs in academic settings. Review of Educational Research, 66(4), 543-578.
Pajares, F. ve Miller, D. M. (1994). Role of self-efficacy and self-concept beliefs in mathematics problem solving: A path analysis. Journal of Educational Psychology, 86(2), 193-203.
Saban, A. (2005). Çoklu zekâ teorisi ve eğitim. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Saygılı, G. ve Atahan, R. (2014). Üstün zekâlı çocukların problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerilerinin çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (31), 181-192.
Schön, D. (1987). Educating the reflective practitioner: Toward a new design for teaching and learning in the professions. San Francisco: Jossey Bass.
Schunk, D. H. (1989). Self-efficacy and cognitive achievement: Implications for students with learning problems. Journal of Learning Disabilities, 22(1), 14-22.
Senemoğlu, N. (2005). Gelişim, öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya (12. Basım). Ankara: Gazi Kitabevi.
Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (Sixth edition). United States: Pearson Education.
Taşdemir, C. (2012). Lise son sınıf öğrencilerinin matematik öz-yeterlik düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Bitlis ili örneği). Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 2(6), 39-50.
Tat, O. (2015). Ortaokul öğrencilerinin problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerilerini etkileyen faktörlerin hiyerarşik doğrusal modeller ile incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
Terzi, M. ve Mirasyedioğlu, Ş. (2009). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematiğe yönelik özyeterlik algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Türk Bilim Araştırma Vakfı Bilim Dergisi, 2(2), 257-265.
Umay, A. (2001). İlköğretim matematik öğretmenliği programının matematiğe karşı öz yeterlik algısına etkisi. Journal of Qafqaz University, 8(1), 1-8.
Ülker, M. (2019). Öz düzenleme ve yansıtıcı düşünmenin matematik başarısına etkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir. Ünver, G. (2003). Yansıtıcı düşünme. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Yıldız, M. (2018). İlkokul 4. sınıf fen bilimleri dersinde yansıtıcı öğretim ile desteklenmiş basamaklı öğretimin akademik başarıya ve tutuma etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bartın Üniversitesi, Bartın.
Wilcox, R. R. (2012). Modern statistics for the social and behavioral sciences: A practical introduction. United States: Chapman & Hall/CRC Press.
Zimmerman, B. J. (2000). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 82-91.