Huriye HAMARAT, Büşra ERGİN

İkinci Dil Eğitimi Alan veya İki Dilli ve İkinci Dil Eğitimi Almayan Tek Dilli Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Alıcı ve İfade Edici Dil Gelişim Düzeylerinin Karşılaştırılması

Bu araştırmanın temel amacı; okul öncesi eğitim kurumuna devam etmekte olan, 36-76 ay grubu, ikinci dil eğitimi almayan tek dilli okul öncesi dönem çocukları ile iki dilli veya ikinci dil eğitimi alan okul öncesi dönem çocuklarının alıcı ve ifade edici dil puan ortalamaları anlamlı olarak farklılaşmakta mıdır? sorusuna yanıt aramaktır. Ayrıca araştırmada sosyodemografik değişkenlerin dil puanları üzerindeki yordayıcı etkisini belirlemek istenmiştir. Bu çalışma, nicel bir araştırmadır, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma 2018-2019 eğitim- öğretim yılında okul öncesi eğitim kurumlarına devam etmekte olan 36-76 ay grubu 311 çocukla gerçekleştirilmiştir. Çocukların alıcı ve ifade edici dil gelişim düzeylerini belirlemek amacıyla, Türkçe İfade Edici ve Alıcı Dil Testi (TİFALDİ), demografik özelliklerini belirlemek amacıyla da araştırmacı tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Kişisel bilgi formunda verilen demografik özellikleri ölçmek amacıyla yapılacak çözümlemeler için ise; tanımlayıcı istatistikler (yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma, mod, medyan değerleri) hesaplanarak tablo şeklinde verilmiştir. Verilere ilişkin frekans analizlerinin yanı sıra gruplar arası karşılaştırmalarda bağımsız gruplarda t testi kullanılmıştır. Ayrıca araştırmada, çocuğa ve anne-babaya ait sosyodemografik değişkenlerin, çocukların alıcı ve ifade edici dil puanlarını üzerindeki yordayıcı etkisini belirlemek amacıyla da hiyerarşik regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda ikinci dil eğitimi almayan tek dilli çocukların alıcı ve ifade edici dil puan ortalamaları iki dilli veya ikinci dil eğitimi alan çocuklarının alıcı ve ifade edici dil puan ortalamalarından istatiksel olarak anlamlı olmasa da yüksek çıkmıştır. Sosyodemografik değişkenlerden yaş, anne ve baba eğitim düzeyi, okula gelme süresi dil gelişimini pozitif ve anlamlı olarak açıklamakta, ikiz olma durumu ise negatif ve anlamlı olarak açıklamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Alıcı dil gelişim, İfade edici dil gelişimi, İki dillilik, İkinci dil eğitimi, Okul öncesi eğitim

PDF

___

Aydoğan, Y. & Koçak, N. (2003). Okul öncesi çocukların dil gelişimlerine etki eden faktörlerin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 159. https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/159/aydogan-kocak.html 12.11.2018 tarihinde erişildi.
Baker, C. (2004). Foundations of bilingual education and bilingualism. Clevedon: Multilingual Matters Ltd.
Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi,Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231-274.
Bekir, H. (2004). Almanya’da okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 5-6 yaş grubu Türk çocuklarına uygulanan dil eğitim programının dil gelişimine etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Berument, S. K. and Güven, A. G. (2013). Türkçe İfade Edici ve Alıcı Dil (TİFALDİ) Testi: I. Alıcı Dil Kelime Alt Testi Standardizasyon ve Güvenilirlik Geçerlik Çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 24(3),192-201.