Ahmet KESİCİ, Bayram AŞILIOĞLU

Ortaokul Öğrencileri İçin Stres Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Bu çalışma; ortaokul öğrencilerinin TEOG (Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş)

Anahtar Kelimeler:

Stres, stres ölçeği, sınav stresi

Developing Stress Scale for Secondary School Students: Reliability and Validity Study

This study was carried out to develop a scale that aims at defining the stress level of thesecondary school students within a few days before they take a mandatory state exam calledTEOG (General High Schools Entrance Exam conducted by the Ministry of Education). Havinggathered the opinions of the experts in field, the first draft of the scale that has 44 items in totalwas prepared. The scale was applied to 8th grade students from three different schools threedays before TEOG examinations. Reliability and validity issues were checked according to thedata obtained from 260 students from three different schools in the second term of 2013-14educational years in Siirt. Item analysis, exploratory factor analysis, and confirmatory factoranalysis were used accordingly. The reliability (alpha) value of the scale was .91. Finally, itwas evaluated that the number of the items in the final draft of the scale had to be decreasedto 21 items and 4 sub-dimensions namely Emotional Distress, Physical Complaints, SocialSymptoms, and Emotional Intensity. It was discovered that it explained 56% of the variance.According to results of confirmatory factor analysis, χ²/sd value was 1.595, and RMSEA value was .048. These results show that the scale has a perfect consistency. In addition, GFI (.90),AGFI (.88), NFI (.86), and CFI (.94) values are acceptable.

Keywords:

Stress, stress scale, exam stress,

PDF

___

Aldwin, C. M. (2007). Stress, coping, and development: An integrative perspective (2nd edition). Guilford Press.
Akman, S. (2004). Stresin nedenleri ve açıklayıcı kuramlar. Türk Psikoloji Bülteni, 10 (34-35).
Aydın, İ. (2008). İş yaşamında stres (3. Baskı). Ankara: Pagem Akademi
Aydın, K. B. (2010). Stresle başa çıkma (2. Baskı), U. Öner (Ed.). Ankara: Nobel.
Baltaş, Z. & Baltaş, A. (2003). Stres ve Başa Çıkma Yolları (30. Basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Bayram, N. (2012). Sosyal Bilimlerde SPSS İle Veri Analizi (3. Baskı). Bursa: Ezgi.
Bilge, A., Öğce, F., Genç, R. E. & Oran, N. T. (2009). Algılanan stres ölçeği (ASÖ)’nin Türkçe versiyonunun psikometrik uygunluğu. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 25 (2).
Bozkurt, T., Uluğ, M., Çelik, A. T., Okyuğ, Z., İçellioğlu, S., Özden, M. S. & Soysal, Ö. (2010). Stres. İstanbul: Kültür Üniversitesi Yayınları.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (15. Baskı). Ankara: Pagem Akademi.
Can, A. (2014). SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi (3. Baskı). Ankara: Pagem Akademi.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LİSREL Uygulamaları (2. Baskı). Ankara: Pagem Akademi.
Dağ, İ. (1999). Psikolojinin ışığında kaygı. Doğu Batı Düşünce Dergisi, (6).
Durmuş, B.,Yurtkoru, S. E. & Çinko, M. (2012). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi, İstanbul: Beta.
Eren, E. (2012). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi (13. Baskı). İstanbul: Beta.
Eskin, M., Harlak, H., Demirkıran, F. &Dereboy, Ç. (2013). Algılanan stres ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: güvenirlik ve geçerlik analizi. New/Yeni Symposium Journal, 51(3).
Güneysucu, J. (2010). Eğitilebilir zihinsel engelli çocuğa sahip olan babaların sosyo-demografik değişkenlere göre stres düzeyleri ve stresle başa çıkma tarzlarının incelenmesi, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
Hovardaoğlu, S. (1997). Stres belirtileri ile durumsal ve sürekli kaygının yordanması. Kriz Dergisi, 5(2).
Kesici, A. (2015). Ortaokul öğrencilerinin matematiğe yönelik duyuşsal özellikleri ile temel eğitimden ortaöğretime geçiş (TEOG) sınavları öncesi yaşadıkları stresin matematik başarısına etkisi, (Yayımlanmamış doktora tezi), Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.
Kılıç, M. (1991). Belirti tarama listesi (SCL-90-R) nin geçerlilik ve güvenirliği. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi,1(2).
Lazarus, S. R. (2006). Stres and Emotion. Springer Publishing Campany.
Özü, Ö. (2010). Bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı stresle başa çıkma becerileri eğitim programının işgörenlerin stres, kaygı ve iyilik hali düzeylerine etkisi: Karşıyaka vergi dairesi örneği. Doktora tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
Rout, U. R. & Rout, J. K. (2002). Stress management for primary healt care. Kluwer Academıc/ Plenum Publishers, New York.
Şahin, N. H., Batıgün, A. D. & Uğurtaş, S. (2002). Kısa semptom envanteri (KSE): Ergenler için kullanımının geçerlik, güvenilirlik ve faktör yapısı. Türk Psikiyatri Dergisi, 13(2)
Tabachnick, B. G. V. & Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics (5’th Edition). U.S.A: Pearson EducationInc.
Tekin, H. (2012). Eğitimde Ölçeme ve Değerlendirme (21. Baskı). Yargı Yayınları: Ankara.
Ülkü, S., & Bilgin, N. (1983). Stress (Psikolojik Zorlanma). Eğitim ve Bilim, 7(41).