Okul Öncesi Çocukların Bilgi ve İletişim Teknolojileriyle Etkileşiminin Bazı Değişkenler Yönünden İncelenmesi

Araştırma, okul öncesi çocukların bilgi ve iletişim teknolojileriyle etkileşiminin bazı değişkenler yönünden incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2015-2016 eğitim öğretim yılında Ankara ili Keçiören ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bağımsız anaokullarına devam eden 36-72 aylık çocukların ebeveynleri oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemine evren içinden tesadüfî örnekleme yöntemi ile seçilen araştırmaya katılmaya istekli toplam 180 ebeveyn dâhil edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Konca ve Köksalan (2015) tarafından geliştirilen “Bilgi ve İletişim Teknolojileri Veli Ölçme Aracı (BİTVÖA)” kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde normallik testi sonucunda; gruplar arası farklılık incelenirken ikili gruplarda Mann Whitney U-Testi, ikiden fazla gruplarda ise Kruskal Wallis H-Testi uygulanmıştır. BİT açısından ebeveyn tutumları ile beceri, sosyal yapı ve kullanım düzeyi boyutları arasındaki ilişki Spearman korelasyon analizi ile incelenmiştir. Araştırma sonucunda, çocukların evlerinde bulunan bilgi ve iletişim teknoloji araçları olarak en fazla televizyon (%100) ve cep telefonu (%93,9), en az ise oyun konsolu PlayStation/XBox bulunduğu, ebeveynlerin çocukların etkinlikleri yürüttükleri alanlara ilişkin verdikleri yanıtlar incelendiğinde çocukların en çok oturma odasında (%40), en az ise mutfakta (%1,1) etkinlikleri gerçekleştirdikleri ve çocukların en çok kendi kendine (%32,3) en az ise başka bir çocukla beraber (%12,5) etkinlikleri gerçekleştirdikleri görülmüştür. Ayrıca çocukların bilgi ve iletişim teknolojileriyle etkileşiminde BİTVÖA’nın beceri, kullanım düzeyi ve sosyal yapı alt boyutları arasında cinsiyet, yaş ve ebeveyn öğrenim durumu gibi değişkenler yönünden anlamlı bir farklılık görüldüğü, gelir durumu açısından ise anlamlı bir farklılık görülmediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Bilgi ve iletişim teknolojileri, okul öncesi eğitim, ebeveyn

A Study into The Interaction of Preschool Children with Information and Communication Technologies in terms of Some Variables

The current study was carried out to investigate the interaction of preschool children with information and communication technologies in terms of some variables. The population was made up of 36-72 month old children attending to an independent kindergarten acting under the Ministry of Education in the city of Ankara in the central town of Keçiören in the educational year of 2015-2016. The sampling of the study included a total sum of 180 parents volunteered to the research having a child at a private kindergarten in Ankara chosen randomly. As a data collection instrument, “Parent Assessment Tool for Information and Communication Technologies” (PATICT) developed by Konca ve Köksalan (2015) was used. In the analysis of the data gathered, as the distribution was not normal, Mann-Whitney U-Test was used to look for differences between groups while Kruskal Wallis H-Test was used for comparison between more than two groups. In terms of ICT, the relation between the parent attitudes and skills, social structure, usage level dimensions were analysed through Spearman correlation. As a result of the study, it was found that children mostly had television (100%) and mobile phone (93.9%) and play console PlayStation/Xbox the least at home as information and communication technology tools; depending on the replies given by the parents regarding the fields of the activities children do, it was found that children spent their time in the living room (40%) mostly and in the kitchen (1.1%) the least and they spent their time on their own (32.3%) the most and with another child (12.5%) the least. It was also found that there was a significant difference in terms of such variables as gender, age and parent education status between the skill usage level and social structure sub-dimensions of PATICT; no significant difference was found in terms of economic status and a positive correlation was found between the parent attitude score and skill and social structure.

Keywords:

Information and communication technologies, preschool education, parents,

PDF

___

Akçay, D. ve Özcebe, H. (2012). Okul Öncesi Eğitim Alan Çocukların ve Ailelerinin Bilgisayar Oyunu Oynama Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. Çocuk Dergisi, 12(2), 66-71.
Aktaş Arnas, Y. (2005). 3-18 Yaş Grubu Çocuk ve Gençlerin İnteraktif İletişim Araçlarını Kullanma Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi, The Turkish Online Journal of Educational Technology, 4(4), 59-66.
Anand, S. and Krosnick, J. (2005). Demographic Predictors of Media Use Among Infants, Toddlers And Preschoolers. American Behavioral Scientist, 48(5), 539-561.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (10. baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Cook, D. (2001) Meeting the challenges: ICT, Early Literacy and The Role of The Educator, Education,. International Journal of Primary, Elementary and Early Years Education, 29(1), 27-32.
Dennison, B., Russo, T., Burdick, P. and Jenkins, P. (2004). An Intervantion to Reduce Television Viewing by Preschool Children. Archives of Pediatrics & Adolescent Medicine, 158(2), 170-176.
Gimbert, B. and Cristol, D. (2004). Technology and Young Children: Teaching Curriculum With Technology: Enhancing Children’s Technological Competence During Early Childhood. Early Childhood Education Journal, 31(3), 207-215.
Güngör, M. (2014). Okulöncesi Dönem Çocuklarının Televizyon İzleme Alışkanlıkları ve Anne Baba Tutumları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(28), 199-216.
Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
Kaumbulu, B. (2011). Effective Technology Integration for Digital Literacy Development in Kindergarten through Second Grade. Doctor’s Thesis, Walden University.
Konca, A. S. (2014). Anaokulu Öğrencilerinin Bilgi ve İletişim Teknolojileriyle Etkileşimi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
Konca, A. S. ve Köksalan, B. (2015). Okul Öncesi Dönemde Bilgi ve İletişim Teknolojileri (OÖBİT) Ölçme Aracının Geliştirilmesi. 4th International Preschool Education Conference, Eylül 2-5, Ankara.
Lepicnic, J. and Samec, P. (2013). Communication Technology in The Home Environment of FourYear-Old Children (Slovenia). Scientific Journal of Media education, 40, 119-126.
Liu, X., Toki, E. I. and Pange, J. (2014). The Use of ICT in Preschool Education in Greece and China:A Comparative Study. Social and Behavioral Sciences 112, 1167-1176.
Marsh, J., Brooks, G., Hughes, J., Ritchie, L., Roberts, S. and Wright, K. (2005). Digital Beginnings: Young Children’s Use Of Popular Culture, Media And New Technologies. Sheffield: University of Sheffield.
Nikolopoulou, K., Gialamas, V. and Batsouta M. (2010). Young Children’s Access To And Use of ICT At Home. Review of Science, Mathematics and ICT Education, 4(1),25-40.
Özdamar, K. (2004). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi (Cilt. 1). Eskişehir:Kaan Kitabevi.
Özel, N. (2013). Araştırma Görevlilerine Bilgi ve İletişim Teknolojileri Bağlamında Bilgi Okuryazarlığı Becerilerinin Kazandırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Öztürk, C. ve Karayağız, G. (2007). Okulöncesi Dönemdeki Çocukların Televizyon İzleme Durumları ve Bunu Etkileyen İncelenmesi. Milli Eğitim, 175, 116-128.
Rouse, M. (2005). ICT (Information and Communication Technology or Technologies) Definition http://searchcio midmarket.techtarget.com/definition/ICT (Erişi Tarihi: 18.05.2016).
Stephen, C. and Plowman, L. (2003). Information And Communication Technologies İn Pre-School Settings: A Review Of The Literature, International Journal of Early Years Education, 11(3), 223-234.
Straker, L., Pollock, C., Zubrick, S. and Kurinczuk, J. (2006). The Association Between İnformation And Communication Technology Exposure And Physical Activity, Musculoskeletal And Visual
Symptoms And Socio-Economic Status İn 5-Year-Olds. Child: Care, Health and Development, 32 (3), 343-351.
Tor, H. ve Erden, O. (2004). İlköğretim Öğrencilerinin Bilgi Teknolojilerinden Yararlanma Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. The Turkish Online Journal of Educational Technology –TOJET, 3(1), 120-130.
Wang, X. C. and Hoot, J. L. (2006) Information and Communication Technology in Early Childhood Education. Early Education and Development, 17(3), 317-322.
Williams, S. W. and Ogletree, S. M. (1992). Preschool Children’s Computer Interest and Competence: Effects of Sex and Gender Role. Early Childhood Research Quarterly, 7, 135-143.
Woodard, B. S. (2003). Technology and The Constructivist Learning Environment: Implications For Teaching İnformation Literacy Skills. Research Strategies 19,181–192.
Yazıcı, E. (2015). Erken Okuryazarlık ve Bilgi, İletişim Teknolojileri, Temel, Z. F. (Ed.). Her Yönüyle Okul Öncesi Eğitim 8 Dil ve Erken Okuryazarlık, (s: 215-242). Ankara: Hedef CS Basın Yayın.
Yılmaz, Ö. ve Özkan, B. (2013). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri ve Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Medya Okuryazarlık Düzeylerinin Karşılaştırılması. Electronic Journal of Vocational Colleges, Mayıs,178-183.
Zevenbergen, R. and Logan, H. (2008). Computer Use By Preschool Children Rethinking Practice As Digital Natives Come To Preschool. Australian Journal of Early Childhood, 33 (1), 37-44.