Etkinliklere Dayalı Ontolojik Metin Analizi Yönteminin Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Şiir Çözümleme Başarılarına Etkisi

Bu araştırmanın amacı, ontolojik metin analizi yönte-minin şiir öğretiminde kullanılabilmesi amacıyla ortaokul yedinci sınıf öğrencilerinin düzeylerine uygun etkinlikler hazırlanıp hazırlanamayacağını araştırmak ve bu yöntemin yedinci sınıf öğrencilerinin şiir çözümleme başarılarına etkisini ortaya koymaktır. Çalışmada ön test-son test kont-rol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu aykırı durum örnekleme yöntemiyle seçi-len Erzurum il merkezindeki sosyoekonomik seviye ve 2014 yılı TEOG başarı sıralaması açısından düşük dereceli bir ortaokul (O1) ile yüksek dereceli bir ortaokuldaki (O2) toplam 76 yedinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Uygu-lama 2015-2016 eğitim ve öğretim yılı boyunca gerçekleş-tirilmiştir. Veriler; araştırmacı tarafından geliştirilen “Şiir Çözümleme Formu (ŞÇF)” aracılığıyla toplanmıştır. Veri-lerin analizinde Mann Whitney U Testi ve Wilcoxon Testi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre etkinliklere dayalı ontolojik metin analizi yönteminin her iki okuldaki deney grubu öğrencilerinin şiir çözümleme başa-rılarını artırdığı anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Etkinliklere Dayalı Ontolojik Metin Analizi, Şiir Öğretimi

The Effect Of Ontological Text Analysis Method Based On Activities On The Poem Analysis Success Of Seventh Grade Students

The purpose of this study is to investigate whether acti-vities may be prepared for secondary school students to be used in teaching poems with Ontological Text Analysis Method; and determine the effect of this method on the poem analysis skills. The experimental design with pre-test post-test control group were used in this study. The study group consisted of 76 seventh grade students who were selected with Extreme or Deviant Case Sampling Method and who were studying at a secondary school with low success level (O1) and at another secondary school with high success level (O2) in terms of 2014 TEOG Exam and socio-economic levels in the city center of Erzurum The study and control groups were determined by lottery met-hod from among the classes of the teachers who were teaching seventh graders in the schools. The application was performed in 2015-2016 Academic Year. The data were collected with the “Poem Analysis Method (PAM)”, which was developed by the author of the study. The Mann Whitney U-Test and Wilcoxon Test were used in the analy-ses of the quantitative data. According to the findings obtained in the study, it was concluded that the Ontologi-cal Text Analysis Method Based on Activities increased the poem analysis success levels of the Study Group students in both schools.

Keywords:

Ontological Text Analysis Method Based On Activities Poem Education, Turkish Education,

PDF

___

Açık Önkaş, N. (2010). Türkçe eğitiminde fonetik-semantik ilişkili şiir öğretimi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(34), 80-97.
Aksan, D. (2011). Cumhuriyet döneminden bugüne örneklerle şiir çözümlemeleri. İstanbul: Bilgi Yayınevi.
Altunkaya, H. (2013). Necip Fazıl Kısakürek’in “Ben” şiirinin ontolojik tahlil yöntemi ile çözümlenmesi. Birey ve Toplum Der-gisi, 3(5), 137-154.
Aykanat, T. (2013). Ontolojik çözümlemeyle Şeyh Gâlib’in bir gazeline yapısalcı yaklaşım. International Journal of Social Science, 6(1), 351-370.
Aytaş, G. (2006). Edebî türlerden yararlanma. Millî Eğitim Dergisi, 169, 10-18.
Baş, B. (2015). Türkçe öğretimi açısından çocuk edebiyatı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Bayram, Y. (2003). Ontolojik analiz metodu ve bir uygulama. Yom Sanat (Mayıs-Haziran), 12-15.
Binyazar, A. ve Öztekin, M. (1978). Yazın ve bilim dilimiz. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Bizzaro, P. (1990). Evaluating student poetry writing: A primary trait scoring model.Teaching English in the Two-Year College, 17(1), 54-61.
Bizzaro, P. (1993). Pesponding to student poems: Applications of critical theory. Urbana: National Council of Teachers of Eng-lish.
Boyd, G. A. (1973). Teaching poetry in the elementary school. Columbus: Charles E. Merrill Publishing Company.
Büyüköztürk, Ş. (2004). Sosyal bilimler için veri analizi kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Cahnmann, M. (2003). The craft, practice, and possibility of poetry in educational research. Educational Researcher, 32(3), 29-36.
Carter, D. (2012). Teaching poetry in the primary school. London ve New York: Routledge Taylor & Francis Group.
Chemwei, B., Kiboss J. K. ve Ilieva, E. (2005). Effects of cooperative learning on teaching poetry. Thinking Classroom, 6(4), 25-33.
Collom, J. (1985). Moving windows: Evaluating the poetry children write. New York: Teachers & Writers Collaborative.
Deger, M. B. (2015). Hayâlî’nin “bilmezler” redifli gazelinin ontolojik analiz yöntemiyle incelenmesi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 60-74.
Demir, M. ve Duman, B. (2004). Şiir okumaya dayalı Türkçe öğretimi. İlmî Araştırmalar Dergisi, 17, 89-98.
Demircan, S. (2014). Necip Fazıl’ın “Karacaahmet” şiirine ontolojik bir yaklaşım denemesi. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 24, 155-169.
Dunning, S. (1966). Teaching literature to adolescents: Poetry. New York: Scott, Foresman and Company Press.
Erdem, İ. ve Çelik, M. (2011). Dil bilgisi öğretim yöntemi üzerine değerlendirmeler. Turkish Studies, 6(1), 1030-1041.
Esbensen, B. J. (1975). A celebration of bees: Helping children write poetry. Minneapolis: Winston Press.
Göçer, A. ve Sayın, H. (2014). 6, 7 ve 8. Sınıf Türkçe kılavuz kitaplarındaki metinlerin dil bilgisi öğretimindeki yeterliliği ve kullanım durumlarının incelenmesi. Journal of European Education, 4(2), 11-28.
Güneş, F. (2013). Türkçede metin öğretimi yerine metinle öğrenme. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, 603-637.
Güney, N. (2016). Öğretmenlerin yazma eğitimine yönelik görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(2), 970-985.
Gürbüz, A. (2014). Tevfik Fikret’in “Ramazan Sadakası” şiirinin ontolojik analiz metoduyla çözümlenmesi. Turkish Studies, 9(6), 469-483.
Harmer, D. (2000). Poetry in the primary school. Arts in Primary Education, 28(2), 15-18.
Hazer, G. (2014). Ontolojik tahlil metoduyla ahmet muhip dıranas’ın “yaşarken” şiirinin incelenmesi. Akademik Bakış Dergisi, 41, 1-13.
Hunley, T. C. (2007). Teaching poetry writing. Toronto: Multilingual Matters.
İçli, A. (2008). Necati’nin bir şiirinin ontolojik analiz yöntemiyle incelenmesi. E-Journal of New World Sciences Academy. 4(1).
Issı, A. C. (2004). Turgut Uyar’ın “Göğe Bakma Durağı” şiirinde tema’ya (matris) ulaşma serüveninin ‘ontolojik analiz meto-du’yla takibi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 137-146.
Karadeniz, A. (2012). Modern çözümleme yöntemlerinin şiir çözümleme becerisine etkisi ve şiir öğretiminde kullanılabilirliği. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Karatay, H. (2011). Çocuk Edebiyatı Metinlerinde Bulunması Gereken Özellikler. Tacettin Şimşek (Ed.). Kuramdan Uygulama-ya Çocuk Edebiyatı El Kitabı içinde (s. 77-125). Ankara: Grafiker Yayınları.
Kardaş, S. (2014). Nâbî’nin “gelür gider” redifli gazelinin ontolojik analiz yöntemiyle yorumlanması. Uluslararası Sosyal Araş-tırmalar Dergisi, 7(29).
Kaya, M. (2013). Okuma-yazma öğretiminde şiir. Dil ve Edebiyat Dergisi, 10(1), 49-96.
Kıbrıs, İ. (2008). Okuma ve yazma çalışmalarında şiir etkinliklerinden nasıl yararlanılabilir? Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 53-66.
Kılıç, A. (2002). Bir metni farklı bir şekilde işlemenin anlama düzeyine etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 27 (103), 53-61.
Kilmen, S. (2015). Eğitim araştırmaları için SPSS uygulamalı istatistik. Ankara: Edge Akademi.
Köktürk, Ş. (2003). Bayburtlu Zihnî’nin bir koşmasının ontolojik analiz metoduyla incelenmesi. Millî Folklor Dergisi, 60.
Kurudayıoğlu, M. (2003). Konuşma eğitimi ve konuşma becerisini geliştirmeye yönelik etkinlikler. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, XIII, 287-309.
Öcal, O. (2008). Kendini verememe problemi ve Ataol Behramoğlu’ndan bir örnek. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, XXIV.
Robson, C. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. (Çev. Ed. Şakir Çınkır ve Nihan Demirkasımoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık.
Sarıçiçek, M. (2008). Şehriyar’a selam Haydar Baba’ya selam’ın ontolojik tahlili. Turkish Studies, 3(7), 580-591.
Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Sloan, G. D. (1984). The child as critic: Teaching literature in elementary and middle schools. New York: Teachers College Press.
Smith, R. J. (1985). Using poetry to teach reading and language arts: A handbook for elementary school teachers. New York: Teachers College Press, Columbia University.
Spiro, J. (2007). Teaching poetry: Writing poetry-teaching as a writer. English in Education, 41(3), 78-93.
Stanley, N. (2004). Creating readers with poetry. Gainesville: Maupin House Publishing.
Taşkesen, M. (2015). Yavuz Bülent Bâkiler’in “Şaşırdım Kaldım İşte” adlı şiirinin ontolojik tahlil yöntemi ile çözümlenmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, Udes 2015, 1779-1789.
Tökel, D. A. (2003). Anlama götüren kilometre taşları: Divan şiirini redifine göre yorumlamak. Yom Sanat, 11, 39-43.
Tökel, D. A. (2007). Divan şiirine modern metin çözümleme yöntemlerinden bakmak. Turkish Studies, 2(3), 535-555.
Tsujimato, J. I. (1988). Teaching poetry writing to adolescents. Urbana: National Council of Teachers of English.
Tunalı, İ. (2011). Estetik beğeni. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Tunalı, İ. (2014). Sanat ontolojisi. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
Türk Dil Kurumu. (2011). Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Uçgun, D. (2013). Türkçe eğitiminde motivasyonu artırmaya yönelik uygulamalar. Eğitimde Kuram ve Uygulama Dergisi, 9(4), 354-362.
Wellek, R. ve Warren A. (1983). Edebiyat biliminin temelleri. (Çev. A. E. Uysal). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Yardımcı, M. ve Tuncer, H. (2002). Eğitim fakülteleri için çocuk edebiyatı. Ankara: Ürün Yayınları.
Yılar, Ö. ve Celepoğlu, A. (2013). Çocuk Yayınları ve Bu Yayınlarda Bulunması Gereken Temel Unsurlar. Ömer Yılar ve Lok-man Turan (Ed.). Eğitm Fakülteleri için Çocuk Edebiyatı içinde (s. 37-66). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Yıldırım, E. (2012). Şiirin Türkçe eğitimindeki işlevi ve ilköğretim ikinci kademe Türkçe ders kitaplarındaki şiirlerin yerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.