Yakup Kadri’nin Anamın Kitabı Adlı Eserinde Eski Eğitim Anlayışı

Yakup Kadri Karaosmanoğlu (1889-1974), gazetecilik yönünün yanı sıra, roman, öykü, tiyatro, hatıra ve mensur şiir gibi edebiyatın birçok türünde kalem oynatan çok yönlü bir yazardır. Doğu ve Batı kültürüne vakıf olarak fikri ve kültürel çelişkileri bizzat yaşayan bir düşünce insanıdır. Yeni kurulan genç bir devletin ve savaştan yeni çıkmış bir toplumun sorunlarına çareler üretmeye çalışan, bilime ve sanata değer veren bir münevverdir. Osmanlı devletinin ve Türkiye Cumhuriyeti’nin en sıkıntılı dönemlerinde yaşayan Yakup Kadri, toplumun gelenek ve modern hayattaki keskin değişikliklerine yakından tanık olmuştur. Güçlü bir gözlem gücüne sahip olan Yakup Kadri aynı zamanda eserlerinde de sağlam bir üsluba sahiptir. 1911 yılında Fecr-i Âti Topluluğu içinde yer alarak ‘sanat sanat içindir’ görüşünü benimseyen; bir müddet peşinden gittiği Nev-Yunanîlik akımıyla eski Yunan medeniyetine kapı aralayan; ancak Balkan ve Birinci Dünya savaşlarının acımasız gerçeğiyle yüzleşen Yakup Kadri; mensubu olduğu toplumun dertleriyle ilgilenmeye başlayarak ‘kendimizi işlemek ve kendimiz gibi olmak’ için büyük çaba sarf etmiştir. Toplumu aydınlatmak gibi çok büyük bir sorumluluk üstlenen yazar, Cumhuriyet Türkiye’sinin en büyük sorunlarından biri olarak görülen eğitim-öğretim meselesine de el altmıştır. Düşünce yazıları ve bazı eserinde; genel eğitim sistemi, eğitim kurumları ve kadroları, eğitimin önemi, iyi bir eğitimcinin ve insan olmanın özellikleri, aile eğitimi, dini eğitim, eğitim ve siyaset gibi birçok hususta kalem oynatmıştır. Bazı düz yazılarında da eğitim meselelerini tartışan yazar, edebi eserinde de eğitim değerleriyle ilgili değerlendirmelerde bulunmuştur. Bu eserleri içinde en dikkat çekici olanlarından biri de Anamın Kitabı adlı hatıra kitabıdır. Ailenin ve özellikle annenin bir çocuğun hayatında çok önemli bir rolü olduğuna inanan yazar, bu eserde anılarını anlatırken özellikle eski eğitim meselelerine sık sık kapı aralar. Biz de bu çalışmamızda kitaptan hareketle dönemin eski eğitim anlayışını incelemeye çalışacağız.

___

  • Akı, N. (2017), Yakup Kadri Karaosmanoğlu, İletişim Yayınları, İstanbul. Aktaş, Ş., (1987), Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Kültür Ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara. Argunşah, H. (2012), “Yakup Kadri’nin Lisan Ve Millî Edebiyatla İlgili Görüşleri”, Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, Y. 4, S. 7, Ocak-Haziran 2012, Ss. 7-33.
  • Aydoğdu, H., (2011), Yakup Kadri Karaosmanoğlunun Eserlerinde Eğitim Değerleri, Gazi Üniversitesi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara, 229 S.
  • Enginün, İ. (1985), “Millî Mücadele Edebiyatında Yakup Kadri Karaosmanoğlu”, Erdem, Ttk Basımevi, 1/2, Ss. 477-492.,. I/2(1985), Ss. 477-492
  • Kara, H. (2013), “Otobiyografik Anlatılarda Bağıntısal Benlik: Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Hatıraları”, Fsm İlmî Araştırmalar İnsan Ve Toplum Bilimleri Dergisi, S: 1 (Bahar). Ss. 234-263.
  • Karaosmanoğlu, Y. K. (1993), Anamın Kitabı, İletişim Yayınları, 6. Baskı, İstanbul.
  • Karaosmanoğlu, Y. K. (2000), Gençlik ve Edebiyat Hatıraları, İletişim Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
Kastamonu Education Journal-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1995
  • Yayıncı: Kastamonu Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Ortaokul Öğrencilerinin Konuşma Kaygı Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesiDil,

Samet AKALIN, Abdullah ADIGÜZEL

Hadi Oynayalım: Okul Öncesi Çocukların Otorite, Kural ve Kural İhlalini Oyun Bağlamında Değerlendirmeleri

Melike ACAR, Ayşegül ÖZEN, Özge KILIÇ

İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Matematiksel İspata Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi: Kars Örneklemi

Esra ALTINTAŞ, Şükrü İLGÜN

Türkiye’de Müzik Eğitimi Ana Bilim Dallarında Görev Yapan Öğretim Elemanlarının Alan İçi Çalışmalarına Genel Bir Bakış

Barış KARDEŞ, Gökalp PARASIZ

Verimlilik ve İnsan İlişkileri Söylemleri Arakesitinde Eğitim Yönetiminin Bilgi Temeli Oluşumu: Chester Barnard ve Etkileri

Ünal DENİZ

Sosyal Bilgiler Öğretimi Bağlamında İlkokul Öğrencilerinin Doğaya Yönelik Algılarının Metaforlar Yoluyla İncelenmesi

Hanifi ŞEKERCİ, Midrabi Cihangir DOĞAN

3D Strateji Öğretiminin Öğrenme Güçlüğü Olan Öğrencilerin Bilişsel ve Üstbilişsel Stratejileri Kazanmalarına Etkisi

Tahsin FIRAT, Cevriye ERGÜL

Ortaokul Türkçe Derslerinde Kültür Aktarımına Yönelik Uygulamalar

Cafer ÇARKIT

Modellerle Zenginleştirilmiş Fen Öğretiminin Akademik Başarı, Kalıcılık ve Tutum Üzerine Etkisi

Faruk ŞİMŞEK, Ergin HAMZAOĞLU

Çocuklarda Okul Temelli Yalnızlık ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Algılanan Stresin Aracı Rolü

Halil EKŞİ, Ayşe ÇİNİ, Erdem SEVİM