X,Y,Z KUŞAĞINDAKİ HASTALARDA CERRAHİ KORKU DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ

Amaç: Araştırma X,Y,Z kuşaklarında bulunan hastaların ameliyat öncesi cerrahi korku düzeylerini belirlemek amacıyla yapıldı. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel olarak yapılan araştırma, Atatürk Üniversitesi Araştırma Hastanesi cerrahi kliniklerinde Mayıs 2019 – Eylül 2019 tarihleri arasında elektif cerrahi operasyon geçiren hastalar ile yürütüldü. Araştırmanın evrenini, belirtilen tarihler arasında ilgili hastanedeki cerrahi kliniklerinde yatan elektif cerrahi operasyon geçiren hastalar, örneklemini ise belirtilen evrende araştırmaya alınma kriterlerine uyan 682 (214 Z, 247 Y, 221 X kuşağı) hasta oluşturdu. Verilerin toplanmasında “Kişisel Bilgi Formu” ve “Cerrahi Korku Ölçeği (CKÖ)” kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde; Kruskal Wallis, Mann Whitney U, ANOVA Testi, Tukey Analizi, bağımsız gruplarda t testi kullanıldı. Bulgular: Z kuşağı hastaların CKÖ puan ortalamasının 43.22±11.02, Y kuşağı hastaların 24.29±7.81, X kuşağı hastaların 24.08±7.46 olduğu belirlendi. Kuşaklar arasında CKÖ alt boyut ve toplam puan ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptandı. Sonuç: Araştırma sonucunda, Z kuşağı hastaların diğer kuşaklara göre daha yüksek düzeyde cerrahi korku yaşadığı, hastanede yatma ve daha önce ameliyat geçirme deneyimlerinin cerrahi korku düzeyini etkilediği görüldü. X ve Y kuşağı hastalarda ise cinsiyet ve çalışma durumlarının cerrahi korku düzeyini etkilediği belirlendi.

Anahtar Kelimeler:

Cerrahi, Cerrahi Korku, Hemşirelik, Kuşak, Ameliyat Öncesi

DETECTION OF SURGICAL FEAR DEGREE OF PATIENS ON X,Y,Z GENERATION

Objective: This research was implemented to detect the surgical fear degrees of patients on X,Y,Z generation. Method: This descriptive and sectional research was applied with the patients to have surgical operation in the surgical clinics of Ataturk University Research Hospital, between the dates april 2019 and september 2019. The population of the study consisted of patients who would undergo elective surgery in the surgical clinics of the relevant hospital between the specified dates, and the sample consisted of 682 (214 Z, 247 Y, 221 X generation) patients who met the inclusion criteria of the study in the specified population. ‘ Personal İnformation Form’ and ‘Surgical Fear Scale’ were used while collecting data. In the evaluation of the data; Kruskal Wallis, Mann Whitney U, ANOVA Test, Tukey Analysis, t test in independent groups were used. Results: Z generation patients were determined to have 43.22±11.02 CKÖ scare average. Y generation patients were determined to have 24.29±7.81 score average. X generation patients were determined to have 24.08±7.46 score average. It was identifed that the diffrences between CKÖ subdimension score averages and total score averages between the generation were meaningfull statisticaly. Conclusion: As a result of the study, it was found that the risk of falling is high in elderly individuals with malnutrition. Nurses should elaborate on elderly patients well, take appropriate precautions, inform them about the risk of falling to the elderly patient and caregivers, and plan their care accordingly.

Keywords:

Generation, Nursing, Preoperative Period, Surgery, Surgical Fear,

PDF

___

Taş HY, Demirdöğmez M, Küçükoğlu M. Geleceğimiz olan Z kuşağının çalışma hayatına muhtemel etkileri. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 2017;7(13):1031-1048.
Bahattin A. Bebek patlaması, X ve Y kuşağı yöneticilerin örgütsel bağlılık düzeylerinin kamu ve özel sektör farklılıklarına göre incelenmesi: bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi. 2018;9:118-135.
Mayir B, Altınel Ö, Özerhan İH, et al. Yaşlı hastalarda cerrahi sonrası mortaliteye etki eden faktörler. Anatol J Clin Investig. 2010;4(1):32-35.
Andsoy II, Aydın T, Şahin AO, Dinç S. Karabük ilindeki bir huzurevinde yaşayan yaşlılarda cerrahi girişim geçirme sıklığı ve yaşam kalitesine etkisi. Mersin Üniv Sağlık Bilim Derg. 2012;5(3):30-35.
Aslan FE. Cerrahi hemşireliğinin tarihçesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2009;12(1):104-113.
Gürsoy A, Candaş B, Güner Ş, Yılmaz S. Preoperative stress: An operating room nurse intervention assessment. J Perianesth Nurs. 2016;31(6):495-503.
Öz F. Sağlık Alanında Temel Kavramlar, 2.Baskı. Ankara, Mattek Matbaacılık Basımevi. 2010;55-60.
Rosén S, Svensson M, Nilsson U. Calm or not calm: the question of anxiety in the perianesthesia patient. J Perianesth Nurs. 2008;23(4):237-246.
Agarwal A, Ranjan R, Dhiraaj S, Lakra A, Kumar M, Singh U. Acupressure for prevention of pre-operative anxiety: a prospective, randomised, placebo controlled study. Anaesthesia. 2005;60(10):978-981.
Kindler CH, Harms C, Amsler F, Ihde-Scholl T, Scheidegger D. The visual analog scale allows effective measurement of preoperative anxiety and detection of patients' anesthetic concerns. Anesth Analg. 2000;90(3):706-712.
Bayad A. Preoperatif cerrahi hastalarında hastalık algısı ve anksiyete düzeyinin saptanması. İzmir Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği. Uzmanlık Tezi. İzmir. 2017.
Carr E, Brockbank K, Allen S, Strike P. Patterns and frequency of anxiety in women undergoing gynaecological surgery. J Clin Nurs. 2006;15(3):341-352.
Moss S. Generational Cohort Theory. Psychlopedia, Key theories, Developmental Theories. 2010.
Sullivan SE, Forret ML, Carraher SM, Mainiero LA. Using the kaleidescope career model to examine generational differences in work attitudes. Career Dev Int. 2009;14(3):284-302.
Türk Dil Kurumu Sözlükleri. http://www.tdk.org.tr. Erişim Tarihi: 21.06.2019.
Demir A, Akyurt D, Ergün B, et al. Kalp cerrahisi geçirecek olgularda anksiyete sağaltımı. Türk Göğüs Kalp Damar Cer Derg. 2010;18(3):177-182.
Aslanargun P, Cuvas O, Dikmen B, Aslan E, Yuksel MU. Passiflora incarnata Linneaus as an anxiolytic before spinal anesthesia. J Anesth. 2012;26(1):39-44.
Taşdemir A, Erakgün A, Deniz MN, Çertuğ A. Preoperatif bilgilendirme yapılan hastalarda ameliyat öncesi ve sonrası anksiyete düzeylerinin state-trait anxiety inventory test ile karşılaştırılması. Turk J Anaesth Reanim. 2013;41:44-49.
Kırdemir P. Can postoperative pain and analgesic need be predicted in preoperative period. Türkiye Klinikleri J Med Sci. 2011;31(4):951-959.
Sun GC, Hsu MC, Chia YY, Chen PY, Shaw FZ. Effects of age and gender on intravenous midazolam premedication: a randomized double-blind study. Br J Anaesth. 2008;101(5):632-639.
Ünsal A. Hemşireliğin dört temel kavramı: insan, çevre, sağlık&hastalık, hemşirelik. Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;1(1):11-25.
Sarıbaş Ö, Kömürcü S, Güler ME. Yavaş şehirlerde yaşayan z kuşağının çevre ve sürdürülebilir kalkınma algıları: Seferihisar örneği. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi. 2016;1(2):107-119.
Parveen A, Ellahi R, Sultana S, et al. Effect of preoperative education on level of anxiety in patients undergoing cataract surgery. J Islamabad Med Dent College. 2016;5(4):192-194.
Özveren H, Faydalı S, Özdemir S. Hemşirelerin ağrının farmakolojik olmayan yöntemlerle kontrolüne ilişkin bilgi ve uygulamaları. Türk J Clin Lab. 2016;7(4):99-105.
Theunissen M, Peters ML, Schouten EG, et al. Validation of the surgical fear questionnaire in adult patients waiting for elective surgery. PLoS One. 2014;9(6):e100225.
Bağdigen M, Karaman Özlü Z. Validation of the Turkish Version of the Surgical Fear Questionnaire. J Perianesth Nurs. 2018;33(5):708-714.
Demir A, Turan S, Balaban F. Anestezi uygulamaları ile ilgili olarak preanestezik değerlendirme sırasında hastalarda yapılan anket çalışması. Türk Anest Der Dergisi. 2009;37(4):225-233.
Turhan Y, Avcı R, Özcengiz D. Elektif cerrahi hazırlığında preoperatif ve postoperatif anksiyetenin hasta memnuniyeti ile ilişkisi. Anestezi Dergisi. 2012;20(1):27-33.
Erfidan S. Anestezi polikliniğine başvuran hastalarda anksiyete düzeyinin ve nedenlerinin değerlendirilmesi. Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı. Uzmanlık Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, 2015.
Mıngır T, Ervatan Z, Turgut N. Spinal Anaesthesia and Perioperative Anxiety. Turk J Anaesthesiol Reanim. 2014;42(4):190-195.
Yılmaz M, Sezer H, Gürler H, Bekar M. Predictors of preoperative anxiety in surgical inpatients. J Clin Nurs. 2012;21(7-8):956-964.
Duman A, Öğün CÖ, Şahin TK, et al. Preoperatif korku ve endişeyi etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. S.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi. 2003;19:21-26.
Çetin A. Elektif cerrahi planlanan hastaların preoperatif dönemdeki anksiyete düzeylerinin belirlenmesi. Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, 2014.
Jawaid M, Mushtaq A, Mukhtar S, Khan Z. Preoperative anxiety before elective surgery. Neurosciences (Riyadh). 2007;12(2):145-148.