Eleştirel Teori ve Yapısöküm Üzerine: T.Adorno ve J.Derrida Felsefelerine Eleştirel Bir Bakış
20. Yüzyıl felsefesi, Avrupa kültürünün kendi kökenleri ile bütüncül bir hesaplaşma içine girmesine sahne olmuştur. Söz konusu hesaplaşma çabaları bir felsefe yapma biçimine dönüşerek adına Batı Metafiziği eleştirisi dediğimiz bir gelenek oluşturmuştur. Bu geleneğin iki önemli temsilcisi T.W.Adorno ve J.Derrida’nın felsefi pozisyonları arasındaki ortak noktalar, geleneğin diğer filozofları arasında olanlara nazaran çok daha dikkat çekicidir. Bu ortak noktaları ortaya koymak sadece bu iki filozof açısından değil, genel olarak Batı metafiziği eleştirisi geleneğinin karakteristiğini ortaya koymak açısından da oldukça faydalıdır. Bu makalede, bu varsayımdan hareketle, her iki filozof arasında çarpıcı ortak noktalara tespit edilmeye çalışılmış ve bu bağlamda ortaya konacak daha kapsamlı çalışmalar için bir temel oluşturma denemesi gerçekleştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Adorno, Negatif Diyalektik, Derrida, Yapısöküm, Batı Metafiziği Eleştirisi
Eleştirel Teori ve Yapısöküm Üzerine: T. Adorno ve J. Derrida Felsefelerine Eleştirel Bir Bakış
20. Yüzyıl felsefesi, Avrupa kültürünün kendi kökenleri ile bütüncül bir hesaplaşma içine girmesine sahne olmuştur. Söz konusu hesaplaşma çabaları bir felsefe yapma biçimine dönüşerek adına Batı Metafiziği eleştirisi dediğimiz bir gelenek oluşturmuştur. Bu geleneğin iki önemli temsilcisi T.W.Adorno ve J.Derrida’nın felsefi pozisyonları arasındaki ortak noktalar, geleneğin diğer filozofları arasında olanlara nazaran çok daha dikkat çekicidir. Bu ortak noktaları ortaya koymak sadece bu iki filozof açısından değil, genel olarak Batı metafiziği eleştirisi geleneğinin karakteristiğini ortaya koymak açısından da oldukça faydalıdır. Bu makalede, bu varsayımdan hareketle, her iki filozof arasında çarpıcı ortak noktalara tespit edilmeye çalışılmış ve bu bağlamda ortaya konacak daha kapsamlı çalışmalar için bir temel oluşturma denemesi gerçekleştirilmiştir.
Keywords:
Adorno, Negatif Diyalektik, Derrida, Yapısöküm, Batı Metafiziği Eleştirisi,
___
- Adorno Theodor W. Negative Dialectics, çev: E.B.Ashton, (London: Routledge Press, 2004)
- Adorno, Theodor W. Horkheimer, Max, Aydınlanmanın Diyalektiği: Felsefi Fragmanlar çev. Nihat Ülner, Elif Öztarhan Karadoğan İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2010.
- Adorno Theodor W, Minima Moralia: Sakatlanmış Yaşamdan Yansımalar, çev. Orhan Koçak, Ahmet Doğukan. İstanbul: Metis Yayınları, 2005
- Adorno Theodor W, Thomas Y. Levin, “On the Question: What is German” New German Critique 36 Autumn (1985): pp.121-131
- Alway Joan, Critical Theory and Political Possibilities, London: Greenwood Publishing. 1995
- Borradori, Giovanna, Philosophy in a Time of Terror: Dialogues with Jurgen Habermas and Jacques Derrida Chicago: The University of Chicago Press, 2003.
- Derrida, Jacques, “Structure, Sign and Play in the Discourse Of The Human Sciences”, çev. Alan Bass, içinde Writing and Differance London: Routledge Press. (2001) pp.351-371
- Derrida Jacques, Edebiyat Edimleri, çev: Mukadder Erkan, Ali Utku, İstanbul: Otonom Yayıncılık, 2009
- Derrida, Jacques, “Fichus, Frankfurt Address” çev. Rachel Bowlby, içinde Paper Machine, California: Stanford University Press, (2005): pp.164-182
- Derrida Jacques, Öteki Hedef (Başka Baş) çev: Melih Başaran İstanbul: Bağlam Yayınları, (2011)
- Deranty, Jean-Philippe, “Adorno's Other Son: Derrida and the Future of Critical Theory” Social Semiotics, 16,3. (2007) pp. 421-433
- Hollander, Dana Exemplarity and Chosenness, Redwood: Standford University Press,2008.
- Jay Martin, Diyalektik İmgelem: Frankfurt Okulu ve Toplumsal Araştırmalar Enstitüsü Tarihi, çev: Ünsal Oksay İstanbul, Belge Yayınları, 2005.
- Kellner Douglas, “Critical Theory and the Crisis of Social Theory.” Sociological Perspectives 33-1 (1990): pp.11-33.
- Nagele Rainer, “The Scene of The Other: Theodor W. Adorno’s Negative Dialectic in the Context of Poststructialism” Boundary 2, 11 No. 1/2 (Autumn 1982 – Winter 1983): pp.59-79
- ISSN: 2536-4596
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2016
- Yayıncı: Hasan BAKTIR
Sayıdaki Diğer Makaleler
Ahlat Şehri Kent Dokusu ve Eski Eserleri
Kitap Tanıtımı: Jean-Pierre Filiu, Gazze Tarihi.
Distopik Bir Mekân Olarak Makronisos Adası
Neshen Gyunanova Isaeva-Gyunesh
Eleştirel Teori ve Yapısöküm Üzerine: T.Adorno ve J.Derrida Felsefelerine Eleştirel Bir Bakış