Distopik Bir Mekân Olarak Makronisos Adası

Bu çalışmada; Yunanistan’da savaş sonrası edebiyatın ilk dönem yazarları arasında bulunan ve aynı zamanda Yunanistan’da iç savaşa ve İkinci Dünya Savaşı’na tanık olan Andreas Franghias’ın 1972 yılında Yunanistan’da yayımlanan ve 2008 yılında Türkçe’ ye çevrilmiş olan “Veba” romanı distopyan kurgu çerçevesinde değerlendirilecektir. “Veba” romanında bahsi geçen adanın ismi verilmez fakat 1950-1952 yılları arasında Franghias’ın, Makronisos Adası’nda tutuklu olarak kaldığı bilinmektedir. Yunanistan siyasi tarihinde ilk toplama kampı olarak gösterilen Makronisos Adası, Atina’ya 60 km uzaklıkta bulunur. Aşırı sıcaklık ve şiddetli sert rüzgârların estiği zorlu hava koşullarına sahiptir. Eserde, bürokratik kontrol mekanizması tarafından tutuklu mahkûmların köleleştirilmesi, bireyselliklerinin yok edilmesi ve artan gözetim olgusuyla birlikte mahkûmların denetim altında tutulması için yasal olarak verilen birtakım uyuşturucular eleştirilir. Çalışmada bahsi geçen adanın yazar tarafından mahkûmlar için tecrit mekânı olarak ele alınması ve baskıcı bir sistemin edebiyat yolu ile kurgulanması ele alınacaktır.

Makronisos Island as a Dystopic Place

The aim of the study was to examine Andreas Franghias, who was among the first authors of post-war literature in Greece and who also witnessed the Civil War and the Second World War in Greece within the framework of dystopian fiction “Veba (Plague)” novel published in Greece in 1972 and translated into Turkish in 2008. The name of the island in the novel was not given but it was known that Franghias detained on Makronisos Island between 1950-1952. The island of Makronisos, designated as the first concentration camp in the political history of Greece, is located 60 km from Athens and has extreme weather conditions with high temperatures and strong winds. It has been criticized in the book that a number of drugs are legally administered to prisoners in order to control them and the bureaucratic control mechanism enslaves and destroys their individuality. The stated island used as isolation have been addressed in the study.

___

  • Akın, Haydar. Antik Çağ’dan Yeni Çağ’a Delilik, Melankoli ve Cinlenme: Avrupa’da Aykırı Olma Halleri Üzerine Tarihsel Bir İnceleme, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara, 2014. Batur, Nur. “Binlerce Yunanlı Geçmişle Yüzleşmek İçin Makronisos Adası’na Koştu”, http://www.hurriyet.com.tr/gundem/binlerce-yunanli-gecmisle-yuzlesmek-icin-makronisos-adasina-kostu-173874, (Erişim Tarihi, 23 Mart 2019).Bezel, Nail. Yeryüzü Cennetlerinin Sonu (Ters Ütopyalar), İstanbul: Say Yayınları, 1984.Bezel, Nail. “Ütopyalarda ve Karşı Ütopyalarda Aklın ve İnsanın Durumu ve Kapsamı”, Varlık Dergisi, S. 1026, 1993, s. 17-25.Clogg, Richard. Modern Yunanistan Tarihi, çev. Dilek Şendil, İstanbul: İletişim Yayınları, 1997.Çelik, Ejder. “Distopik Romanlarda Toplumsal Kurgu,” Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, C. 18, S. 1, (Nisan 2015), s. 57-79.Franghias, Andreas. Veba, çev. İbrahim Kelağa Ahmet, İstanbul: İthaki Yayınları, 2008.Göktürk, Fuat. Komşuda İç Savaş Yunanistan’da Yurtsever Direnişin Öyküsü, İstanbul: Yazılama Yayınevi, 2008.Maltaş Erol, Arzu. Klasik ve Modern Ütopyalarda Mekân Tasavvurları, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2016, Roth, Micheal S. Trauma: A Dystopia of The Spirit, New York: Berghan Books, 2005. Selçuk Özgür, Pınar. Anılarda Yunanistan’da İç Savaş, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2013.Selçuk Özgür, Pınar. “Yunanistan İç Savaşı ve Dış Güçlerin Rolü”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S. 27, (Güz 2015), s. 101-129.Uyanusta, Melike. Distopik Filmlerde Zaman ve Mekânın Yeniden Yaratımı, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2015.Weber, Max. Sosyoloji Yazıları, çev. T. Parla, İstanbul: İletişim Yayınları, 2006.Yıldız, Serdar. “İsimsiz İnsanların İsimsiz Cehennemi, http://www.olumsuzoykuler.com/anasayfa/andreas-frangiasin-vebasi/ (Erişim Tarihi, 08 Mart 2019). Zileli, Irmak. “Andreas Franghias, Dün Karanlıktı Ya Gelecek!”, https://www.insanokur.org/veba-limos-andreas-frangias-dun-karanlikti-ya-gelecek/ (Erişim Tarihi, 10 Mayıs 2019).