Öğr. Gör. Turan ŞENER

TÜKETİCİLERİN REKLAMLARDA KULLANILAN CİNSİYET ROLLERİNİ ALGILAMALARININ DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ: NEVŞEHİR ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Pazar hâkimiyetinin tamamen tüketicinin elinde olduğu çağımızda, firmalar bir savaş niteliği taşıyan pazar kavgasında hâkim güç olan tüketiciye ulaşabilmek için her türlü metodu kullanmaktadırlar. Rekabetin en son aşamaya ulaştığı bu dönemde, rakipler tüketici gözünde kendi lehlerinde “fark yaratmak” adına, fiyat indirimi, ucuzluk, kolay bulunurluk gibi metotlardan ziyade özellikle müşterinin duygularına hitap eden daha soyut vurgular yapmak istemektedirler. Bu şekilde kendi ürünleri ile müşteri arasında duygusal bir bağ kurmayı hedefleyip, müşterinin satın almasında devamlılığı sağlamayı amaçlamaktadırlar. Bu noktada firmaların müşteriye kendilerini sundukları en önemli araçlardan biri reklamdır. Reklam firmaların, elde etmek istedikleri müşteri kitlesi ile aralarında olan mesafeyi kaldırdıkları ve müşteriye gerekli bilgiyi sundukları en önemli tutundurma faaliyetlerindendir. Müşteriye kendilerini tanıttıkları bir tutundurma çalışması olan reklamda, özellikle duygusal bir bağ oluşturmak adına kullanılan obje ise cinsiyettir. Firmalar özellikle cinsiyet objesine yaptıkları vurguyla müşterileri etkilemek istemektedirler. Cinsiyet içerikli vurguları reklamlarında kullanarak müşterinin karşısına çıkan firmalar, tüketicilerin satın alma kararlarını kendileri lehine çevirmeyi amaçlamaktadırlar. Bu noktalar göz önünde bulundurularak, çalışmamızın amacı, firmaların reklamlarında kullandıkları cinsiyet rollerinin tüketici tarafından nasıl algılandığını ölçmektir. Amaç doğrultusunda çalışmanın Nevşehir ilinde uygulaması yapılacaktır. Nevşehir Üniversitesi çalışanlarının reklamlardaki cinsiyet rollerini algılamalarının çalışanların demografik özellikleri bakımından farklılıklar gösterip göstermediği bir anket uygulaması ile ortaya konacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Reklam, cinsiyet rolleri, tüketici, demografik özellikler

AN ASSESSMENT RELATED WITH PERCEPTION OF GENDER ROLES AT ADVERTISEMENTS BASED ON DEMOGRAPHIC CHARACTERISTICS OF CONSUMERS: A SAMPLE OF NEVSEHİR UNIVERSITY

During the period in which market dominance is completely in the hands of customer, the companies has tried to use every kinds of method in order to contact with the customer, the dominant power at the fight for market. At this period in which competition has reached at the very top level, the rivals have preferred to make abstract emphasis aiming at the emotions of the customers rather than such methods as price reduction, cheapness, easily accessibility in order to create a distinction in the eyes of the customers in favor of themselves. By this way, they intend to make an emotional tie with their own products and the customers, and supply the permanence of purchasing. At this point, for the companies, the best means of presenting themselves to the customers is advertisement. Advertisement is one of the most crucial publicity activities by which the companies close the gap between themselves and the customers on target, and convey their messages relating to the products to the potential purchasers. When looked into the content of the advertisements, as a publicity activity for the companies so as to introduce themselves to the target group, the most preferred object used with the aim of creating an emotional tie is gender. The companies introducing themselves to the customers by employing the gender-content emphases in their advertisements struggle for turning the decisions of purchasing into their favor. This study aims at measuring how these gender-based advertisement policies influence the decisions of purchasing. The leading goal of this study, by taking consideration of such details mentioned above, is to measure how the gender roles to be perceived by the consumers presented at the advertisements by the companies. Within this framework, an application of this study has been conducted in the province of Nevsehir. It will be revealed with this survey whether the gender-role perception at the advertisements of Nevsehir University staff displays any diversity in terms of their demographic characteristics.

Keywords:

Advertisement, gender roles, consumers, demographic characteristics,

PDF

___

AYDOĞAN Filiz: (2004). Medya ve Popüler Kültür, İstanbul, Mediacat Yay.
BOLEN William II.: (1984). Advertising (2ed.), Newyork: John Wiley and Georgia, Southern and Sons, Inc.
ÇETİNKAYA Yalçın: (1993). Reklamcılık, İstanbul, Ağaç Yay.
ÇOLAKOĞLU Bengü Emine - DOĞANER Mustafa: (2008). “Televizyon Reklamlarına Toplumsal Cinsiyetin Yansıması: Erkek Analizi”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 18, S. 2, s. 333-342.
DAL Anıl - ŞENER Gülcan: (2006). “Cinsel Ögelerin Reklamda Kullanımı”, Kültürel İletişim Dergisi, S. 1, Bahar 2006, s. 1-18.
DEBEVEC K. - IYER E.: (1986). “Sex Roles and Consumer Perceptions of Promotions, Products, and Self: What Do We Know and Where Should We be Headed,” Advances in Consumer Research, S. 13, pp. 210-214.
DOUGLAS Norman: Tcpn-great quotation, www.cybernation.com/victory/quotations /authors/quotes-douglas- norman.html (12.02.2005).
FORD John B. - LA TOUR Michael S.: (1996). “Contemporary Female Perspectives of Female Role Portrayals in Advertising”, Journal of Current Issues and Research in Advertising, S. 18, pp. 81-95.
GÜNDÜZ KALAN Özlem: (2010). Reklamlarda Çocuğun Toplumsal Cinsiyet Teorisi Bağlamında Konumlandırılışı ’Kinder’ Reklam Filimleri Üzerine Bir İnceleme, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, S.38, s.75-89.
HARKER Michael - HARKER Debra - SVENSEN Stuart: (2005). Attitudes Towards Gender Portrayal in Advertising: An Australian Perspective, Journal of Marketing Management, S. 21, s. 251-264.
HARMS John - KELLNER Douglas: Toward A Critical Theory Of Advertising http://www.uta.edu/huma/illuminations/kell6.htm (15.09.2011).
MEAD G.H. (1934). Mind, Self and Society: From the Standpoint of a Social Behaviorist, University of Chicago Press, Chicago.
MUTLU Erol: (1994). İletişim Sözlüğü, Ankara, Ark Yay.
NAKİP Mahir: (2005). Pazarlama Araştırmaları Teknikler ve SPSS Destekli Uygulamalar, Ankara, Seçkin Yay.
ODABAŞI Yavuz - BARIŞ Gülfidan: (2002). Tüketici Davranışı, İstanbul, Mediacat Yay.
ÖZGÜR Aydın Z.: (1994). Televizyon Reklamcılığı, Kavramlar- Süreçler, İstanbul, Der Yay
ÖZSOY Tufan: (2006). Türk Dergi Reklamlarında Kadın İmgesi Kullanımı; 1971-2004 Döneminin Bir Değerlendirilmesi, Adana. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme ABD.)
PAPATYA Nurhan - KARACA Yasemin: (2011). “Kadın İmgesi Kullanılan Reklamlara Yönelik Tüketicinin Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 29, S. 1, s. 69- 100.
REİCHERT Tom: (2004). Reklamcılığın Erotik Tarihi, (Çev.: Lidya Yazmacıyan-Vahit Bora), İstanbul, Güncel Yay.
ŞAHİKA Yüksel: (1991). “Cinsellik İdeolojisi: Dün ve Bugün”, İstanbul Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi, Kadın Araştırmaları Konferansları Dizisi, İstanbul.
TARHAN Nevzat: (2005). Kadın Psikolojisi, İstanbul, Nesil Yay.
TAŞ Oktay - ŞAHIM Tarık: (1996). Reklamcılık ve Siyasal Reklamcılık, Ankara, Aydoğdu Ofset.
TAYFUR G.: (2004). Reklamcılık, Ankara, Nobel Yay.
YILDIZ Tuba: (2006). Reklamda Cinsiyetin Kullanımı, İstanbul.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri ABD.)