CAHİT SITKI TARANCI’NIN ESERLERİNDE MASALIN İŞLEVİ

Bu çalışmada, masalın Cahit Sıtkı’nın eserlerindeki yeri incelenmiştir. Bu amaçla eserlerdeki masal unsurlarının kullanım sıklığı ve işlevleri tespit edilmiştir. Masalın Cahit Sıtkı’nın edebî anlayışının şekillenmesinden, şiir ya da hikâyelerinin konu seçimine kadar birçok açıdan onu etkilediği görülmüştür. Şair, sanatını oluştururken çocukluk hatıralarının kendisine sunduğu masal izleklerinden yararlanmıştır. O, “Abbas” adlı hikâye ve şiirinin konusunu, çocukluğunda dinlediği bir masaldan ilham almıştır. “Kırkıncı Oda” şiirini, aynı adlı bir masaldan yararlanarak kurgulamış; “kırkıncı oda” motifiyle şiirinin ana eksenini oluşturmuştur. Şiirleri, hikâyeleri ve mektuplarıyla “kendi beni”ni anlatan sanatkâr, çocukken dinlediği masallara ve bu masalların motiflerine yaslanarak adeta kendi masalını yazmıştır. “Sihirli seccade”, “kırkıncı oda”, “üvey anne”, “dev”, “cüce”, “kırk harami” gibi masal motiflerini, eserlerinde bir harç malzemesi olarak kullanmış ve zengin çağrışımlı imajlar oluşturmuştur. Kısacası, sanatçının çocukluk hatıralarını süsleyen masallar, onun eserlerinin, özellikle de şiirlerinin yapı taşı olmuştur. Hayatın geçiciliğini acı bir şekilde duyumsayan, ancak bu durumu içine sindiremeyen sanatçı, masalsı bir dünyaya sığınma gayretini eserlerinde sıklıkla terennüm etmiştir.

THE FUNCTION OF THE TALES IN CAHIT SITKI TARANCI’S WORKS

In this study, the place of tale in Cahit Sıtkı’s works has been examined. For this purpose, frequency usage of fairy-tale elements of his works and their functions has been identified. It has been observed that in shaping his literary understanding tale affected his subject choice in poetry or story in many aspects. In creating his art, the poet benefited from the themes of tales his childhood memories gave him. In his work called ‘Abbas’, he received inspiration of his story and subject of poem from a tale heard in childhood. He imagined ‘Fortieth Room’ poem by taking advantage of a tale with the same name; with ‘Fortieth Room’ motif he formed the main axis of the poem. The artist- revealing his ‘own self’ with his poems, stories and letterswrote, in fact, his own tale by leaning on the tales he listened to and their motifs. He used such fairy-tale motifs as ‘magic prayer’, ‘fortieth room, ‘step-mother’,‘ giant’, ‘dwarf’ ‘forty bandits’ as a morter material in his works and made up rich associative images. In short, the tales embellishing artist’s childhood memories was building-blocks of his works, especially of his poems. The artist who felt the transience of life bitterly, but not satisfied with this situation often reflected his struggle to shelter in an imaginary world in his works.

___

  • ARICI, Ali Fuat: (2009). “Masalların Çocuk Edebiyatında Kullanımı”, Çoluk Çocuk Dergisi, Sayı: 87, 35-38.
  • BİLKAN Ali Fuat: (2009). Masal Estetiği, İstanbul, Timaş Yay.
  • ENGİNÜN İnci: (1991). Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, İstanbul, Dergâh Yay.
  • ERCİLASUN, Bilge: (1985). “Anma Günü: Cahit Sıtkı Tarancı’nın Şiirleri Üzerinde Bir Araştırma”, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, Aralık 1985, C: L, S: 408, s. 460-469,
  • ERONAT Kamuran: (2005). “Cahit Sıtkı Tarancı’da Düş ve Gerçek Çatışması”, D. Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 5, s. 47-53.
  • ERONAT Kamuran: (2010). “Cahit Sıtkı Tarancı’nın Şair Kimliği ve Şiir Poetikası”, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, Aralık, C: XCIX, S: 708, s. 536-546.
  • HÜNALP Ayhan: (1970). “İyi ve Hüzünlü Günlerin Şairi [Cahit Sıtkı Tarancı]”, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, Ekim, C:XXIII, S:229, s.57. ""