Türk toplumunun sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik düzeyde yaşadığı bunalımlı ve buhranlı dönemleri, romanlarında realist bir tavırla ele alan Peyami Safa, Cumhuriyet dönemi yazarları arasında yer alır. Romanlarında bilhassa, 1923’ten sonra toplumsal yapıda meydana gelen değişimleri ve dönüşümleri bütünüyle idrak edememiş dönem insanını; çatışmaları, çelişkileri ve ikilemleri üzerinden yansıtır. Mahşer, Peyami Safa’nın bu boyutta yazdığı eserlerinden biridir. Peyami Safa; Mahşer romanında kimliksizleşme, yabancılaşma ve yozlaşmanın yol açtığı bozulmayı/yok oluşu, insanı ve toplumu merkeze alarak aktarır. Ahlaki, sosyal ve kültürel boyuttaki değerlere; çağın nesneleşen/metalaşan yapısı nedeniyle yüz çeviren insan/toplum, Mahşer’in izleksel bakımdan temel çerçevesini oluşturur. Kimi zaman eleştirel kimi zaman ironik bir perspektiften dönemin hâkim ruhu/ağırlıklı değeri üzerine dikkatimizi çeken Peyami Safa; savaşı fırsata çeviren harp zenginlerini, konformist bakış açısını, şahsi fayda ve yarara dayalı zihniyeti, Mahşer’de tüm boyutlarıyla ele alır. Böylesine tereddileşmiş bir zihniyetin karşısına erdem, hayâ, haysiyet ve milli kimlik gibi değerlerin bir toplamı olarak sunulan başkişi Nihat’ı çıkararak idealize ettiği insana gönderme yapar. Yazarın sözcüsü olarak konuşan Nihat, mevcut düzeni eleştirerek değerler dünyasında yaşanan mahşere, sembolik boyutta gönderme yapar. Salt maddesel kazanca dayalı bir yaşama biçimi kuran insanların, toplumsal yapıyı ne denli içten çürüttüklerine tanıklık eden Nihat, yaşadığı zamana intibak edemeyen neslinin bunalımını kendi şahsında aktarır. Bu çalışmada, Mahşer romanı referans alınarak manevi değerleri tahrip eden ve maddecilik gerçeğini sapkın bir şekilde ön plana çıkaran bakış açısının insan ve toplum üzerindeki etkileri ele alınacaktır.

Peyami Safa is one of the writers of the Republic period, which deals with the depressive and depressed periods that Turkish society lived through in socio-cultural and socio-economic levels with a realist approach in his novels. In his novels, he reflects the people of the period who could not fully comprehend the changes and transformations that took place in the social structure after 1923 through the conflicts, contradictions and dilemmas. Mahşer is one of the works written by Peyami Safa in this dimension.Peyami Safa, in his novel, Mahşer, narrates the degradation / disappearance caused by de-identification, alienation and degeneration by putting human and society at the center. People / society who turn away from moral, social and cultural values due to the objectifying / commodified structure of the age constitute the basic framework of the Mahşer. Drawing our attention on the dominant spirit / weighted value of the period from a critical sometimes ironic perspective, Peyami Safa handles the war-rich people who turn war into an opportunity, the conformist perspective, the mentality based on personal benefit and benefit in all dimensions in Mahşer. He refers to the person he idealizes by swowıng hearperson Nihat, who is presented as a sum of values such as virtue, life, dignity and national identity, against such a hesitant mentality. Nihat, speaking as the spokesperson of the author, criticizes the current order and refers to the apocalypse in the world of values in a symbolic dimension. Nihat, who witnessed how sincere people who established a life style based on material gain, refuted the social structure, narrates the crisis of his generation, who could not adapt to the time he lived, in his own person.In this study, the effects of the perspective that destroys moral values and highlights the reality of materialism in a perverse way on human and society will be discussed with reference to the novel of Mahşer.